Кəсіптік одақтардың мынадай негізгі құқықтары бар:
- мемлекеттік жəне шаруашылық органдармен, қоғамдық
ұйымдармен, кəсіпкерлермен жəне олардың бірлестіктерімен
(одақтарымен, ассоциацияларымен) өзара қатынастарда өз
мүдделерін, құқықтары мен мүдделерін білдіріп, қорғау, өз
мүшелерінің, құқықтары мен мүдделерін қорғау мақсатымен
сотқа талап кою, сотта, төрелік сотта, басқа органдарда
олардың мүдделерін қорғау, оларға өзге де құқықтық көмек
көрсету, заң консультациялары жəне құқылық көмек көрсететін басқа
да қызметтер құру, жеке еңбек дауларын қарау жəне заңдарға сəйкес
ұжымдык еңбек дауларын (жанжалдарын) шешуге қатысу, келісімдер мен ұжымдық
шарттар жасасу;
- ақша қорларын қалыптастыру;
-
мемлекеттік
басқару
органдарының,
кəсіподақ
мүшелерінің құқықтары мен заңды мүдделеріне нұқсан
келтіретін актілері жөнінде сотқа шағым жасау;
- мемлекеттік өкімет пен басқару органдарына олар
қабылдаған, кəсіподақ мүшелерінің құқықтары мен заңды
мүдделеріне нұқсан келтіретін құқылық актілердің толық
немесе ішінара көшін жою не оларды өзгерту туралы өтініш
жасау;
- кəсіподақ мүшелерінің құқықтары мен заңды мүдделеріне
нұқсан келтіретін, прокурорлық қадағалау саласындағы
құқылық актілерге наразылық білдіру туралы, кəсіподақтар,
еңбек қорғау жəне қауіпсіздік техникасы жөніндегі заңдарды
бұзушы адамдарға қарсы іс қозғау туралы прокуратураға
өтініш жасау;
- заңда берілген құқықтар шегінде өз мүшелеріне қатысты
жөнінде еңбек, тұрғын үй жəне зейнетақы заңдарының, еңбек
қорғау жəне кəсіподақтар туралы зандардың орындалуына
|