Р. Б. Доскалиева
жүктеу/скачать 1.66 Mb. Pdf көрінісі
|
| Адам
өмірінің психологиялық бірліктер типологиясы Әрқайсысы сол немесе басқа да бағдар, іс-әрекет, қатынас, қарым-қатынас сияқты психологиялық теориялардың негізі болып табылатын негізгі төрт категорияларды бөліп қарастырады. Бағдар тұтас субъект құрылымының бірлігі ретінде Д.Н.Узнадзе теориясына, қатынас жеке адам құрылымының Әлемдегі адам өмірі Адам өмірі Адам (динамикалық құрылымы) Өмір (өзекті үрдіс) Әлем Пәнд ік әлем 1. Бағдар 2.Іс - әрекет Адам дар әлемі 3.Қатынас 4.Қарым - қатынас 24 бірлігі ретінде В.Н.Мясищев теориясына негіз болды. Екі категорияда да өмір сүру іс-әрекетінің үрдістерінде жүзеге асатын потенциалдық құбылыс, іс-әрекет үрдісінің өзекті болатындығы көрсетілді (Василюк, 2003, 165б.). Іс-әрекет және қарым-қатынас екі бөлек категория болған. Әдіснаманың жаңа типті көшбасшысы болған Г.П.Щедровицкий алғаш рет академиялық психологияны түсіндіре отырып, жаңа психологияның негізі ретінде кең таралған, академиялық психологияны дамытатын тәжірибе қажет екендігін негіздеді (Щедровицкий, 1997). Бүгінгі күні психологиядағы Л.С.Выготский, А.Р.Лурия және А.Н.Леонтьев мектептерінің біртұтастығын ескеретін болсақ, мәдени іс-әрекеттік парадигма жөніндегі мәселелердің маңызы зор болды. А.Н.Леонтьевтің теориясы жалпы психологиялық парадигма болды. Оның мақсаты: сананы постулат немесе шарт ретінде емес, психология мәселесі ретінде, «нақты ғылыми психологиялық зерттеу пәні» ретінде қалыптастыру болды. Сонымен, психиканың төменгі және жоғарғы деңгейлерімен айналысатын психологияның орнына олардың іс-әрекет теориясында психиканың қоғамдық-тарихи өзіндік идеясымен байланысты біртұтастығы пайда болды. жүктеу/скачать 1.66 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|