«Шешендік өнер» пәні бойынша



бет12/13
Дата13.06.2016
өлшемі1.27 Mb.
#133922
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   13


Пайдаланатын әдебиеттер:

а) негізгі:

1. Негимов С. Шешендік өнер А. 1997.

2. Адамбаев Б. Халық даналығы А. 1993.

3. Жармұхаммедов М. Шешендік өнер А. 1998.

4. Қосымова Г. Қазақ шешендік өнерінің негіздері А. 2003.

5. Ж. Дәдебаева Ж. Шешендік сөздер А. 1993.



б) қосымша

1. Төреқұлов Н. , Қазыбеков М. Қазақтың би-шешендері А. 1993.

2. Шқанова Б. Шешендік сөздердің жанрлық ерекшеліктері А.1995.

3. Шындалиева М. Шешендік пен ақындықтың дәстүрлі байланысы А. 1996.

4. Садырбаев С. Халық әдебиетінің тарихи негіздері А. 1995.

5. Бердібаев Р. Кәусар бұлақ А. 1989.

6. Қабдолов З. Сөз өнері А. 2002.

7. Қасенов С. Шешендік тәсілдері А. 1989.

8. Жандыбаев Ғ. Сөз мәйегі А. 1998.

Қазақстан Республикасы

Білім және ғылым министрлігі

«Сырдария » университеті


«Филология» факулътеті

«Қазақ тілі мен әдебиеті» кафедрасы

«Шешендік өнер» пәні бойынша


050117 «Қазақ тілі мен әдебиеті» мамандықтарының студенттері үшін

ОҚЫТУШЫНЫҢ БАСШЫЛЫҒЫМЕН СТУДЕНТТЕРДІҢ

ӨЗІНДІК ЖҰМЫС ЖОСПАРЫ ЖӘНЕ ОРЫНДАУ КЕСТЕСІ
(ОБСӨЖ)

Жетісай – 2007 ж.

11. ОБСӨЖ сабақтары.




Сабақтың тақырыбы, мазмұны.

Сағ саны

Бақылау түрі

Беттері көрсетілген әдебиеттер

Орындалу мерзімі

1

2

3

4

5

6

1

Шешендік сөздердің құрылысы мен мазмұны. Рим, грек шешендік өнері мен қазақ өнерінің кейбір ұқсастығы.

1

Баяндау


Н. Ә. 1,2, 5.

Қ.Ә. 4.


1 апта /1.09. 6.09/

2

Көне түркі тілдері мен жазба ескерткіштеріндегі аталар сөзі мен қазіргі қазақ тіліндегі қанатты сөздердің өзара байланысы.

1

Материал жинау



Н. Ә. 1,2, 5.

Қ.Ә. 4.


1 апта/3.09. 8.09/

3

А. Иүгенеки “Ақиқат сыйы” дидактикалық өсиетнама

1

Сұрақ - жауап

Н. Ә. 1,2, 5.

Қ.Ә. 4.


1 апта/3.09. 8.09/

4

Ж. Баласағұнның “(Құтты білдк“ дастанындағы нақылдар тіл өнері жөніндегі қанатты сөздер.

1

Реферат

Н. Ә. 1,2, 5.

Қ.Ә. 4.


2 апта/10.09- 13.09/

5

Қ. Жалайри “Шежірелер жинағы” тарихи шығарма.

1

Жазбаша жұмыс

Н. Ә. 1,2, 5.

Қ.Ә. 4.


2 апта/10.09- 13.09/

6

Құтыптың аудармасындағы “Хұсырау шырын” түрік тілдері әдебиетінен алатын орны.

1

Конспект

тексеру


Н. Ә. 1,2, 5.

Қ.Ә. 4.


2 апта/10.09- 13.09/

7

Тарихи жырлардың көркемдік тапқырлық сипаты.

1

Коллоквиюм

Н. Ә. 1,2, 5.

Қ.Ә. 4.


3 апта /17.09-22.09./

8

Жыраулық поэзиядағы мақал-мәтелге тең келетін тіркестер.

1

Глоссарий

Н. Ә. 1,2, 5.

Қ.Ә. 4.


3 апта /17.09-22.09./

9

Алдар Көсе әңгімелеріндегі шешендік қисын, өзіндік ерекшелігі.

1

Баяндау


Н. Ә. 1,2, 5.

Қ.Ә. 4.


3 апта /17.09-22.09./

10

Қазақтың қара өлең сипаты.

1

Материал жинау



Н. Ә. 1,2, 5.

Қ.Ә. 4.


4 апта /24.09-29.09/

11

Билер сөзі.

1

Сұрақ - жауап




4 апта /24.09-29.09/

12

С. Торайғыров “Қамар сұлу”, “Кім жазықты?” шығармаларындағы дәстүрлі шешендік үлгісі.

1

Реферат

Н. Ә. 1,2, 5.

Қ.Ә. 4.


4 апта /24.09-29.09/

13

Шешендікақылғ шешендік нақыл, шешендік сын, шешендік өсиет, шешендік жұмбақ, шешендік парасат.

1

Жазбаша жұмыс

Н. Ә. 1,2, 5.

Қ.Ә. 4.


5 апта /1.10-6.10./

14

А. Байтұрсынұлының “Маса” жинағындағы мысал сөз кестьесі.

1

Конспект

тексеру


Н. Ә. 1,2, 5.

Қ.Ә. 4.


5 апта /1.10-6.10./

15

Ы. Алтынсариннің шешендік тапқырлық сөздері.

1

Коллоквиюм

Н. Ә. 1,2, 5.

Қ.Ә. 4.


5 апта /1.10-6.10./

16

Абай шығармалдарындағы шешендік пен парасат.

1

Глоссарий

Н. Ә. 1,2, 5.

Қ.Ә. 4.


6 апта /8.10-13.10/

17

Ауызекі сөйлеу мен жазба әдебиетінің ара қатынасы және олардағы шешендік, тапқырлық, ұтымдылық мәселелері.

1

Баяндау


Н. Ә. 1,2, 5.

Қ.Ә. 4.


6 апта /8.10-13.10/

18

Ауызекі сөйлеу және жазба әдебиеті өкілдерінің шешендік өнердегі ұқсастығы мен айырмашылығы.

1

Материал жинау



Н. Ә. 1,2, 5.

Қ.Ә. 4.


6 апта /8.10-13.10/

19

І. Жансүгіровтың “Күй”, “Күйші”, “Құлагер”, “Дала” поэмаларындағы шешендік сын, шебюер сөз үлгілері.

1

Сұрақ - жауап

Н. Ә. 1,2, 5.

Қ.Ә. 4.


7 апта /15.10-20.10/

20

Ж. Аймауытовтың “Қартқожа” романындағы сөз өрнектері.Ауыз әдебиеті үлгісінде жазылған сөз тізбектері, шеберлік байланысу тәсілдері.

1

Реферат

Н. Ә. 1,2, 5.

Қ.Ә. 4.


7 апта /15.10-20.10/

21

С. Сейфуллиннің “Көкшетау поэмасындағы сөз өрнектері”, тұтқын қыздың тапқырлығы. “Билер сөзі” атты еңбегі.

1

Жазбаша жұмыс

Н. Ә. 1,2, 5.

Қ.Ә. 4.


7 апта /15.10-20.10/

22

М. Әуезов шығармаларындағы шешендік өрнек. “Көксерек” повесі, “Еңлік – Кебек” драмасы.

1

Тест

Н. Ә. 1,2, 5.

Қ.Ә. 4.


8 апта /22.10-27.10/

23

Айтыс өнеріндегі шеберлік сырлары. Ақсұлу мен Кеншімбай, Әсет пен Ырысжан, Сүйінбау мен Қатағанның шешендік тәсілдері.

1

Коллоквиюм

Н. Ә. 1,2, 5.

Қ.Ә. 4.


8 апта/22.10-27.10/

24

Ақын – жыраулар шешендігі


1

Глоссарий

Н. Ә. 1,2, 5.

Қ.Ә. 4.


8 апта/22.10-27.10/

25

Жыраулық поэзиядағы мақал-мәтелге тең келетін тіркестер

1

Баяндау


Н. Ә. 1,2, 5.

Қ.Ә. 4.


9 апта /29.10-3.11/

26

Асан қайғы шешендігі

1

Материал жинау

Н. Ә. 1,2, 5.

Қ.Ә. 4.


9 апта/29.10-3.11/

27

Қазтуған жырау

1

Сұрақ - жауап

Н. Ә. 1,2, 5.

Қ.Ә. 4.


9 апта/29.10-3.11/

28

Шалгез жырау

1

Реферат

Н. Ә. 1,2, 5.

Қ.Ә. 4.


10апта /5.11-10.11/

29

Доспанбет жырау

1

Жазбаша жұмыс

Н. Ә. 1,2, 5.

Қ.Ә. 4.


10апта5.11-10.11/

30

Жиембет жырау

1

Конспект

тексеру


Н. Ә. 1,2, 5.

Қ.Ә. 4.


10апта5.11-10.11/

31

Үмбетей жырау

1

Коллоквиюм

Н. Ә. 1,2, 5.

Қ.Ә. 4.


11апта /12.11-17.11./

32

Бұқар жырау

1

Глоссарий

Н. Ә. 1,2, 5.

Қ.Ә. 4.


11апта12.11-17.11./

33

Ақындық поэзиядағы ұтымды жолдар мен талантты тапқырлық.

1

Баяндау


Н. Ә. 1,2, 5.

Қ.Ә. 4.


11апта12.11-17.11./

34

Шортанбай, Дулат, Мұрат шығармаларындағы шешендіктер

1

Материал жинау



Н. Ә. 1,2, 5.

Қ.Ә. 4.


12 апта /19.11-24.11/

35

Шешендік сөздердің мазмұны мен құрылысы

1

Сұрақ - жауап

Н. Ә. 1,2, 5.

Қ.Ә. 4.


12апта/19.11-24.11/

36

Шешендік арнау

1

Реферат

Н. Ә. 1,2, 5.

Қ.Ә. 4.


12апта/19.11-24.11/

37

Шешендік толғау

1

Жазбаша жұмыс

Н. Ә. 1,2, 5.

Қ.Ә. 4.


13апта /26.11-1.12/

38

Шешендік дау

1

Конспект

тексеру


Н. Ә. 1,2, 5.

Қ.Ә. 4.


13апта26.11-1.12/

39

Шешендік сөздердің көркем тілдік сипаты

1

Коллоквиюм

Н. Ә. 1,2, 5.

Қ.Ә. 4.


13апта 26.11-1.12/

40

Тыңдаушы назарын аудару үшін қолданылатын сөздер

1

Глоссарий

Н. Ә. 1,2, 5.

Қ.Ә. 4.


14апта /3.12-8.12/

41

Шешендік сөздерде дауыстың күші

1

Баяндау


Н. Ә. 1,2, 5.

Қ.Ә. 4.


14апта3.12-8.12/

42

Шешендік өнердің өзге ғылым салаларымен байланысы

1

Материал жинау



Н. Ә. 1,2, 5.

Қ.Ә. 4.


14апта 3.12-8.12/

43

Шешендік өнерді меңгерту жолдары

1

Сұрақ - жауап

Н. Ә. 1,2, 5.

Қ.Ә. 4.


15апта /10.12-15.12/

44

Сөйлеудің логикалық құрылымы

1

Реферат

Н. Ә. 1,2, 5.

Қ.Ә. 4.


15апта/10.12-15.12/

45

Шешен сөйлеу мәдениеті

1

Тест

Н. Ә. 1,2, 5.

Қ.Ә. 4.


5апта/10.12-15.12/


Пайдаланатын әдебиеттер:

а) негізгі:

1. Негимов С. Шешендік өнер А. 1997.

2. Адамбаев Б. Халық даналығы А. 1993.

3. Жармұхаммедов М. Шешендік өнер А. 1998.

4. Қосымова Г. Қазақ шешендік өнерінің негіздері А. 2003.

5. Ж. Дәдебаева Ж. Шешендік сөздер А. 1993.



б) қосымша

1. Төреқұлов Н. , Қазыбеков М. Қазақтың би-шешендері А. 1993.

2. Шқанова Б. Шешендік сөздердің жанрлық ерекшеліктері А.1995.

3. Шындалиева М. Шешендік пен ақындықтың дәстүрлі байланысы А. 1996.

4. Садырбаев С. Халық әдебиетінің тарихи негіздері А. 1995.

5. Бердібаев Р. Кәусар бұлақ А. 1989.

6. Қабдолов З. Сөз өнері А. 2002.

7. Қасенов С. Шешендік тәсілдері А. 1989.

8. Жандыбаев Ғ. Сөз мәйегі А. 1998.

Қазақстан Республикасы

Білім және ғылым министрлігі

«Сырдария » университеті


«Филология» факулътеті

«Қазақ тілі мен әдебиеті» кафедрасы

«Шешендік өнер» пәні бойынша


050117 «Қазақ тілі мен әдебиеті» мамандықтарының студенттері үшін

Студенттердің білімін бақылау түрлері:
а) Тестілік сауалнамалар

б) Жазбаша бақылау

в) Коллоквиумдар

г) Сөзжұмбақтар

д) Глоссарий

е) Эссе

Жетісай – 2007 ж
12. Тестілік сауалнама



  1. Римдіктер сөз зергерлерін жүйелеген топтарын атаңыз.

А) шешендер, философтар, ақындар, тарихшылар

Б) жазушылар, психолгтар, әдебиетшілер


В) ақындар, жазушылар, күйішелер
Г) тарихшылар, шешендер
Д) күйшілер, тарихшылар


  1. Көне Эллада мен Римде даңқты шешендер кім болған

А) Сократ, Цицерон

Б) Протагор


В) Демосфен, Цицерон
Г) Платон, Демосфен
Д) Сократ, Протагор

  1. Римдіктер сөз зергерлерін ханша топқа жүйелеген

А) 6

Б) 5
В) 8


Г) 10
Д) 4

4. Ойлап табу, ойдан шығару,шығарымпаздық қай ғылымға жатады.

А) теория

Б) риторика


В) шешендік
Г) ғылыми-теория
Д) философия

  1. Ұлы ойшыл ақын

А) Мұқтар

Б) Абай
В) Сырым


Г) Ахмет
Д) Ыбырай

6.Мысыр, Қытай, Үндістан елдерінде қай өнер ерте дамыған

А) ғылыми

Б) әнсаз
В) шебер сөйлеу


Г) айтыс
Д) шешендік

7.Көркем тілдің әуезділігі мен суретттілігі нешеге бөлінеді.

А) 4

Б) 6
В) 2


Г) 5
Д) 8

8. Сендіру, рахат тану, толқытып тебіренту қандай мақсатты көздейді.

А) сынды

Б) шешендік өнер

В) шешендік өнер

Г) шешендік дау

Д) шешендік жұмбақ


  1. Шешендік өнер дегеніміз не .

А) Тапқыр ой, көркем тілмен айтылған, үлгілі сөздер.

Б) Сөздерді белгілі дәрежеде қолдануы.

В) Көркем тілмен айтылған сөз.

Г) Сөздердің мағынасын, тапқыр ойларын зерттеуші

Д) Үлгілі сөздер.


  1. Шешендік сөздер неше түрге бөлінеді.

А) 8

Б) 6


В) 3

Г) 5


Д) 10

  1. Шешендік арнау дегенміз не?

А) бір адамға ранайы айтылған әңгіме, әзіл-қалжың.

Б) бір адамға арнайы айтылған сәлем, сын, әзіл және бата.

В) мақал-мәтелдер

Г) ертегілер, аңыздар

Д) жұмбақтар


  1. Қазақтың шешендік сөздерін алғаш бағалаған адам.

А) Ш. Уәлиханов

Б) ғалым В. В. Радлов.

В) Ы. Алтынсарин

Г) А. Құнанбаев

Д) М. Әуезов

5. Шешендік толғау нешеге бөлінеді?

А) 4

Б) 6


В) 8

Г) 10


Д) 5

6. Ерте заманда шешендік өнер қай елдерде өркендеп дамыған.

А) Мысыр, Вавилон, Ассирия, Қытай, Үндістан

Б) Греция, Россия

В) Моңғолия, Египит, Қытай

Г) Пакистанда, Мысырда

Д) Қытай, Үндістанда

7. Адам баласы әр тәуліктің қанша процентін, яғни 10-11 сағатын сөйлеу мен тыңдауға жұмасайды.

А) 25 %

Б) 75%


В) 90 %

Г) 50 %


Д) 10 %

8. Қазақтың шешендік-тапқырлық,нақыл сөздерін алғаш жинап, жариялаушы ғалым.

А) Ш. Уәлиханов

Б) А. Құнанбаев

В) М. Көпеев

Г) Ы . Алтынсарин

Д) М. Әуезов


  1. Шешендік неше түрге бөлінеді?

А) 8

Б) 6


В) 10

Г) 4


Д) 3

10. ХҮІІ-ХҮІІІ ғасырларда өмір сүрген шешен билер.

А) Тайкелтірби,Әйтеке,Қазыбек
Б) Әбілхайыр,Нұралы
В) Майқы,Аяз,Жиренше
Г) Жиренше,Төле,Майқы
Д) Төле,Қазыбек,Әйтеке

11. Шешендік сөздерді ауыз әдебиетінің бір саласы ретінде алғашқы зерттеуші

А) С.Сейфуллин
Б) М.Әуезов
В) А.Құнабаев
Г) Ы. Алтынсарин
Д) Ш. Уәлиханов

12.Шешендік өнер қанша мақсатты көздейді

А) 3

Б) 5


В) 8

Г) 6


Д) 8

13. Шешендік даудың түрлері

А) халық дауы,құн дауы, жесір дауы
Б) жер дауы,жесір дауы,құн дауы, мал дауы.
В) бай дауы, шешен дауы
Г) ақын дауы, жер дауы
Д) би-шешендер дауы, мал дауы, құн дауы

14. Шешендік сын түрлері.

А) Шешенді өсиет, шешенді нақыл
Б) би-шешендерге арналған сын
В) ақындардың сын
Г) адамға, жүйрік атқа, жерге байланысты сын.
Д) жерге байланысты, малға байланысты сын.

15. Шешендік сөздің түп қазығы.

А) Дерек
Б) Түйіні
В) Толықтылығы
Г) Құндылығы
Д) Шешеннің шеберлігі

16. Шешендік сөздерді қолданудағы негізгі орны.

А) Талаптары түрлері
Б) әдіс-тәсілдері
В) ұқсастығы мен айырмашылығы
Г) өнердің өзіндік сипаты
Д) әдіс –тәсілдері мен өзіндік сипаты

17.Мұхамедсәлім Кәшімовтың “Үгіт” кітабы қай жылы жариялаған.

А) 1929ж
Б) 1910ж
В) 1935 ж
Г) 1907 ж
Д) 1918 ж

18. Ағын судың өлгені-

Алты ай қыста қатқаны.

Асқар таудың өлгені-

Басын бұлттың жапқаны. -деп қай шешен жазған.

А) Әз Жәнібек


Б) Ә. Марғұлан
В) Жиренше шешен
Г) Әйтеке би
Д) Төлеби

19. Қазақ халқының биі Майқы қай жылдар шамасында ғұмыр кешкен.

А) 1105-1225ж
Б) 1224-1250 ж
В) 1009-1225 ж
Г) 1230- 1284 ж
Д) 1305-1430 ж

20. Қазақ шешендері Төле, Қазыбек, Әйтеке билер қай ғасырларда өмір сүрген.

А) ХҮ-ХҮІ ғ
Б) ХҮІІ-ХҮІІІ ғ
В) Х-ХІІ ғ
Г) ХҮІ-ХІХ ғ
Д) ҮІІ-ІХ ғ

21. Қазақтың мақал-мәтелдерін алғаш қағаз бетіне түсірген ғалым.

А) Ш. Уәлиханов
Б) А. Құнанбаев.
В) М.Әуезов
Г) Ы. Алтынсарин
Д) М. Көпеев

22.Термелі сөз дегеніміз не?

А) бір-бірімен ұқсас шешендік сөздер
Б) өлең әнмен, жыр әуенмен айтуға бейімделген сөз.
В) шешендік сөздің мағынасы мен көркемдік маңызы.
Г) мағыналығы бірдей сөздер.
Д) құрылысы өлең-жырға ұқсас шешендік сөздер.

23. Шешен сөздің мақсаты.

А) баяндап, сипаттап, анық түсіндіріп беру.
Б) мағынасын түсіндіріп беру.
В) баяндап беру, сендіру.
Г) анық түсіндіріп беру.
Д) айтылған сөздерді толық түсіндіру.

24. “Керей қайда барасың,

Сырдың бойын көбелеп.

Сен қашсаң да мен қойман,

Арғымағым жебелеп”- деп керейге айтқан тақпағын қай жырау айтқан.

А) Қазтуған


Б) Доспамбет жырау
В) Бұқар жырау
Г) Махамбет
Д) Шалкиіз жырау

25. Аристотельдің қандай еңбегін білесің.

А) Риторика.
Б) теория
В) ғылыми-теория
Г) шешендік
Д) сыншылдық

26. Шешендік өнердің атасы кім.

А) Сократ
Б) Демосфен
В) Қазыбек
Г) Жиренше
Д) Әйтеке

27. Толғау сөздерінің бір түрі.

А) шешендік арнау
Б) шенешдік сын
В) шешендік дау
Г) шешендік өнер
Д) шешендік жұмбақ

28. Шешендік толғаудың бір тармағы.

А) шешендік арнау
Б) шешендік жұмбақ
В) шешендік жауап
Г) шешендік өнер
Д) шешендік сын

29. Сөз өнері Орхон ескерткіші қай ғасырда болған.

А) ҮІІ ғ
Б) ХІ ғ
В) ІХ ғ
Г) ҮІІІ ғ
Д) ХҮ ғ

30. Көне түркі шешендігін көрсетер ғаламат жырға қандай жырлар жатады

А) Алпамыс жыры, Манас жыры
Б) Қозы Көрпеш-Баян сұлу
В) Манас жыры, Қорқыт ата жыры
Г) Қобыланды, Қоштасу жыр
Д) Қорқыт ата, Қозы Көрпеш –Баян сұлу

31. Ж. Баласағұнның “Құтадғу білігін” дастаны неше тарауға бөлінеді

А) 73
Б) 25
В) 48
Г) 15
Д) 8

32. Сырымға қарындасының берген қасиетті.

А) ерлігі мен күштілігі
Б) батырлығы , өжет мінезі
В) адамгершілік қасиеті
Г) батырға берген тұлғасы, өжет мінезі, асқан даналығы
Д) асқан даналығы, батырлығы

33. Атақты би Ақтайлақ Байғара ұлы қай жылдары өмір сүрген.

А) 1720-1816 ж
Б) 1605-1710 ж
В) 1820-1016 ж
Г) 1818-1915 ж
Д) 1620-1715 ж

34. Бөлтірік батыр қай елден шыққан

А) Найман елі
Б) Ысты елі
В) Жалайыр елі
Г) Төлеби елі
Д) Таздар елі

35. Сырымда неше қасиет бар .

А) 2
Б) 5
В) 6
Г) 4
Д) 3

36. Ұлт-азаттық көтерілістің ту ұстаушысы Сырым қай жылдары болған.

А) 1723-1783 ж

Б) 1883-1898 ж

В)1783-1797 ж

Г) 1694-1705 ж

Д) 1653-1699 ж

37. Риторика дегеніміз не.

А) Шешендік өнер туралы ғылым.

Б) Мақал-мәтелдер

В) Шебер сөйлеу өнері туралы ғылым

Г) Шешендік арнау туралы ғылым

Д) Жұмбақтар, өнерлер туралы ғылым

38. Риторика ғылымының негізін салған кім.

А) Сократ

Б) Платон

В) Ш.Уәлиханов

Г) Демосфен

Д) Протагор

39. Шешендік сөздердің түрін көрсет.

А) халық сөз, би-шешендер сөзі.

Б) шешендік арнау, шешендік сын, шешендік дау.

В) кеңес сөз, билік сөз, салтанатты сөз.

Г) бір адамға арнайы айтылған сөз, әңгіме.

Д) бір адамға айтылған сәлем, әзіл және бата.

40. Грециядан кейінгі шешендік өнер ерекше дамыған ел.

А) Рим

Б) Афины


В) Эллада

Г) Қытай


Д) Францияда

41. Шыңғыс ханның кеңесшісі, әрі көмекшісі

А) Төле би

Б) Әйтеке би

В) Майқы би

Г) Сырым


Д) Қазыбек би

42. Халықтың тәуелсіздігі жолында жол бастаған шешендер

А) Майқы би, Аяз би

Б) Сырым , Ақтайлақ би

В) Жиренше, Төле би

Г) Тайкелтір би, Әйтеке би

Д) Төле би, Қазыбек би, Әйтеке би

43. Төле би қанша қасиеті бар

А) 4

Б) 6


В) 3

Г) 7


Д) 2

44. Наданнан жаман туады,

Жаманнан сараң туады,

Сараңнан арам туады,

Арамнан содыр туады,

Содырдан соқыр туады,

Соқырдан қотыр туады- деп айтқан қандай шешен

А) Ақтайлақ би

Б) Сырым шешен

В) Әйтеке

Г) Бөлтірік шешен

Д) Абай


45. Сот реформасы жайында еңбекті кім жазған

А) А. Құнанбаев

Б) М. Әуезов

В) С. Сейфуллин

Г) Ы. Алтынсарин

Д) Ш. Уәлиханов

46. А. Байтұрсынов шешен сөзді неше түрге жіктеп саралаған

А) 5


Б) 6

В) 3


Г) 7

Д) 10


47. Шешен сөздерінің жанрлық түрлері

А) шығарма, мазмұндама, пікір

Б) бір-біріне қарама-қарсы сөз

В) лекция, баяндама, жарыс сөз

Г) баяндама, сұхбат

Д) айтыс,жарыс сөз

48. Бұхар жырау қай ауылда туылған

А) Ысты елі

Б) Жалайыр елі

В) Баянауыл

Г) Таздар елі

Д) Найман

49. Бұхар жырау қай жылы туылған

А) 1693 жылы

Б) 1689ж

В) 1710 ж

Г) 1675 ж

Д) 1658 ж

50. Абылай ханның абызы кім болған

А) Шалкиіз жырау

Б) Доспамбет жырау

В) Бұхар жырау

Г) Қазтуған

Д) Махамбет

51.Лекция, баяндама жарыс сөздер қай шешендік сөздерге жатады.

А) шешендік сын

Б) жанрлық

В) шешендік өнер

Г) поэзия

Д) шешендік жұмбақ

52. Бұхар жыраудың қанша ұлы бар

А) 4


Б) 6

В) 5


Г) 3

Д) 2


53. Бұхардың әкесі

А) Төлеби

Б) Махамбет

В) Сырым


Г) Ақтайлақ би

Д) Қалқаман батыр

54. Ысты елінен шыққан ақын әрі шешен кім

А) Әйтеке би

Б) Бөлтірік

В) Сырым


Г) Төле би

Д) Қазыбек

55. Протагор қандай ғылымның негізін салған ?

А) Риторика

Б) Философия

В) шешендік теория

Г) сөйлеу стильі

Д) шешендік өнер

56. Төле би, Қазыбек би, Әйтеке би халықты қандай күреске бастаған.

А) халықтың билігін алуға

Б) бостандыққа шығуға

В) жетім жесірлерді қорғауға

Г) халықты азаттық күреске

Д) кедей халқын бас бостандығын алуға

57. Шешендік өнер қай салалармен байланысты

А) логика, психология, философия

Б) халықтық педагогика, әдебиет, тіл, тіл мәдениеті

В) психология, педагогика

Г) тіл мәдениеті, әдебиет

Д) логика, педагогика

58. Бұхар жырау қай ханның ақылшы биі болған

А) Махамбет

Б) Қазтуған

В) Абылай

Г) Тәуке

Д) Әйтеке

59. Демосфен қандай өнердің негізін қалаған

А) ән өнері

Б) би өнері

В) шешендік өнер

Г) саз өнері

Д) философия



  1. Мысыр , Вавилон, Үндістан елдерінде ерте заманда өнердің қай түрі қарқындап дамыған.

А) би өнері

Б) сәулет өнері

В) шешендік өнер

Г) ғылым өнер

Д) ән өнері

61. Шешендік өнер қай ғылымдармен байланысты.

А) халықтық педагогика, әдебиет, тіл, тіл мәдениеті

Б) психология, педагогика

В) тіл мәдениеті, әдебиет

Г) логика, психология, философия

Д) әдебиет, тіл, тіл мәдениеті

62.Қай ханның тұсында «Жеті жарғы» дүниеге келген

А) Шыңғыс хан

Б) Абылай хан


В) Есім хан
Г) Тәуке хан
Д) Қасым хан

63. Әз Жәнібек ханмен қай шешен замандас.

А) Жиренше шешен

Б) Бөлтірік шешен


В) Сырым шешен
Г) Қазыбек
Д) Әйтеке

64. Төле би қанша жасынан ел билеу ісіне ынтасы ауған

А) 20 ж

Б) 18 ж
В) 15 ж


Г) 25 ж
Д) 12 ж

65. “Елім- ай” дастаны қай ғасырда жазылған

А) ХҮІІІ ғ

Б) ХҮ ғ
В) ХІ ғ


Г) ІХ ғ
Д) ХІХ ғ

66. Шешендер мектебінің ұйытқысы, ұйымдастырушысы, өнер әлеміндегі жарық жұлдызы кім.

А) Протагор

Б) Цицерон


В) Цезарь
Г) Продик
Д) Демосфен

67. Софистік ағымның бір көрнекті өкілі

А) Платон

Б) Цезарь


В) Сократ
Г) Демосфен
Д) Протагор

68. Демосфеннің айтуынша шешендіктің міндетті

А) түсіндіру, ояту, ләззатқа бөлеу

Б) айту, жеткізе білу


В) баяндап беру
Г) түсіндіру , ләззатқа бөлеу
Д) ұғындыру, ояту

69. Цицерон қанша ғылыми трактат жазған

А) 5

Б) 8
В) 3


Г) 6
Д) 2

70. Ресейде шешендік өнердің теориясы қай ғасырда өркендей бастаған

А) ХҮІ ғ

Б) ХІІ ғ
В) ҮІІІ ғ


Г) ІХ ғ
Д) ХҮІІ ғ

71. Ш.Уәлихановтың пікірінше “Көшпелі қазақ, ноғай ұлысының философы” деп қай би, ойшыл ақынды айтқан

А) Қазыбек

Б) Асан қайғы


В) Жиренше
Г) Махамбет
Д) Төле би

72. Ж. Баласағұнның 73 тарауға бөлінген қай дастан

А) Елім -ай

Б) Құтты білік


В) Абай жолы
Г) Әдебиет тарихы
Д) Төле бидің тарихы

73. Асан қайғы қай рудан шыққан

А) дулат

Б) арғын
В) қоңырат


Г) текті
Д) жағалбайлы

74. Қаздауысты Қазыбек қай жылы көз жұмған

А) 1764 ж

Б) 1752ж
В) 1805 ж


Г) 1735 ж
Д) 1790 ж

75. ХҮІІ-ХҮІІІ ғасырларда қандай шенендері өмір сүрген

А) Жиренше, Сырым

Б) Доспамбет, Махамбет


В) Төле би, Шалкиіз
Г) Бұхар , Сырым
Д) Төле би, Қазыбек би, Әйтеке би

76. Римдіктер сөз зергерлерін қанша топқа жүйелеген

А) 6

Б) 5
В) 4


Г) 2
Д) 7

77. Қазыбек қанша жасында көз жұмған.

А) 75 жасында

Б) 97 жасында

В) 55 жасында

Г) 85 жасында

Д) 69 жасында

78.Риторика ғылымы неше бөліктен құралған

А) 4

Б) 6
В) 3


Г) 5
Д) 2

79. ХҮІІ ғасырда шешендік өнердің теориясы қай елде өркендей бастаған.

А) Ресейде

Б) қытайда

В) Егепитте

Г ) Римде

Д) қазақстанда

80. Бұхар жырау қай ханның абызы болған

А) Тәуке хан

Б) Шыңғыс хан


В) Абылай хан
Г) Есім хан
Д) Қасым хан

81. Ысты елінен шыққан қай батыр

А) Бөлтірік

Б) Ақтайлақ би


В) Төле би
Г) Әйтеке би
Д) Қазыбек би

82. Майқы би қай ханның кеңесшісі және көмекшісі

А) Шыңғыс хан

Б) Абылай хан


В) Есім хан
Г) Қасым хан
Д) Тәуке хан

83. ҮІІ ғасырда қай шешеннің ескерткіші болған

А) Сырым

Б) Бөлтірік


В) Орхон
Г) Тайкелтір
Д) Жиренше

84. Манас жыры, Қорқыт ата жыры қай шешендік жырларға жатады

А) көне түркі жырлары

Б) батырлар жыры


В) әдеби жырлар
Г) көне жырлар
Д) қоштасу, естірту жырлар

85. Бұхардың әкесі

А) Төлеби

Б) Махамбет

В) Сырым

Г) Ақтайлақ би

Д) Қалқаман батыр

86. Шешендік даудың түрлері

А) халық дауы,құн дауы, жесір дауы
Б) жер дауы,жесір дауы,құн дауы, мал дауы.
В) бай дауы, шешен дауы
Г) ақын дауы, жер дауы
Д) би-шешендер дауы, мал дауы, құн дауы

87. Шешендік арнау дегенміз не?

А) бір адамға ранайы айтылған әңгіме, әзіл-қалжың.

Б) бір адамға арнайы айтылған сәлем, сын, әзіл және бата.

В) мақал-мәтелдер

Г) ертегілер, аңыздар

Д) жұмбақтар

88. Ерте заманда шешендік өнер қай елдерде өркендеп дамыған.

А) Мысыр, Вавилон, Ассирия, Қытай, Үндістан

Б) Греция, Россия

В) Моңғолия, Египит, Қытай

Г) Пакистанда, Мысырда

Д) Қытай, Үндістанда

89. Мысыр , Вавилон, Үндістан елдерінде ерте заманда өнердің қай түрі қарқындап дамыған.

А) би өнері

Б) сәулет өнері

В) шешендік өнер

Г) ғылым өнер

Д) ән өнері

90. Атақты би Ақтайлақ Байғара ұлы қай жылдары өмір сүрген.

А) 1720-1816 ж
Б) 1605-1710 ж
В) 1820-1016 ж
Г) 1818-1915 ж
Д) 1620-1715 ж

91. Қазақтың шешендік сөздерін алғаш бағалаған адам.

А) Ш. Уәлиханов

Б) ғалым В. В. Радлов.

В) Ы. Алтынсарин

Г) А. Құнанбаев

Д) М. Әуезов

92. Шешендік сөздердің түрін көрсет.

А) халық сөз, би-шешендер сөзі.

Б) шешендік арнау, шешендік сын, шешендік дау.

В) кеңес сөз, билік сөз, салтанатты сөз.

Г) бір адамға арнайы айтылған сөз, әңгіме.

Д) бір адамға айтылған сәлем, әзіл және бата.

93. Көне түркі шешендігін көрсетер ғаламат жырға қандай жырлар жатады

А) Алпамыс жыры, Манас жыры
Б) Қозы Көрпеш-Баян сұлу
В) Манас жыры, Қорқыт Ата жыры
Г) Қобы￿ссиы, Қошттсу жыр
Д) Қорқыт ата, Қозы Көрпеш –Баян сұлу

94. Демосфен қандай өнердің негізін қалаған

А) ән өнері

Б) би өнері

В) шешендік өнер

Г) саз өнері

Д) философия

95. Аристотельдің қандай еңбегін білесің.

А) Риторика.
Б) теория
В) ғылыми-теория
Г) шешендік
Д) сыншылдық

96. Қазақтың шешендік-тапқырлық,нақыл сөздерін алғаш жинап, жариялаушы ғалым.

А) Ш. Уәлиханов

Б) А. Құнанбаев

В) М. Көпеев

Г) Ы . Алтынсарин

Д) М. Әуезов

97. Грециядан кейінгі шешендік өнер ерекше дамыған ел.

А) Рим

Б) Афины


В) Эллада

Г) Қытай


Д) Францияда

98. Сот реформасы жайында еңбекті кім жазған

А) А. Құнанбаев

Б) М. Әуезов

В) С. Сейфуллин

Г) Ы. Алтынсарин

Д) Ш. Уәлиханов

99. Ұлт-азаттық көтерілістің ту ұстаушысы Сырым қай жылдары болған.

А) 1723-1783 ж

Б) 1883-1898 ж

В)1783-1797 ж

Г) 1694-1705 ж

Д) 1653-1699 ж

100. Қазақ шешендері Төле, Қазыбек, Әйтеке билер қай ғасырларда өмір сүрген.

А) ХҮ-ХҮІ ғ
Б) ХҮІІ-ХҮІІІ ғ
В) Х-ХІІ ғ
Г) ХҮІ-ХІХ ғ
Д) ҮІІ-ІХ ғ

14. Студенттердің академиялық білімін

рейтингтік бағалау жүйесі
Білім беру ісіндегі басты приоритет – студенттердің жеке шығармашылық мүмкіндіктерін дамыту, оларды дара тұлға етіп әзірлеу. Оқу үрдісінде басымдылық рөл оқытушыға емес, студентке берілуі тиіс, студент белсенділік көрсетуі тиіс, оны оқытпай, ол өздігінен оқуы керек. Оқытудың негізгі мақсаты - өз бетінше дами алатын жеке адамды қалыптастыру болғандықтан, оқытудың негізгі формасы – студенттермен жұмыс істеу, дифференциялау.

Әрбір студент басқа студент пен салыстырылмайды, керісінше өзімен - өзі салыстырылады. Студенттер өз нәтижелерін бағалай білуге үйренуі аса маңызды.

Студенттердің білімін бағалау – оның жіберген қатесіне жазалау емес, жетістігін мадақтау, көтермелеу құралына айналуы тиіс.

Студенттердің білімін бағалау кредиттік оқыту жүйесінің міндетті элементі болып кіреді.

Қорытынды бақылау-емтихан студенттің академиялық уақыт ішіндегі кәсіптік білім бағдарламасын меңгеру дәрежесін анықтау үшін өткізіледі.

Емтихан компьютерлі, жазбаша тестермен немесе ауызша, жазбаша түрде өтеді. Емтиханның өту формасын оқу-әдістемелік кеңес тағайындайды.

Студенттің білімін бағалау рейтингтік балл екі бөліктен тұрады: біріншісі – рейтинг балының 40% құрайды, оны студент күнделікті бақылау (ОБСӨЖ), СӨЖ тапсырмаларын орындағаны үшін жинақтайды. (А1;А2-жетінші және он төртінші апталарда өткізілетін аттестаттау балдары), екіншісі – рейтинг балының 60% құрайды, ол қорытынды бақылау – емтиханның нәтижесі осы балдардың қосындысы студенттің білімінің рейтингтік көрсеткіші:

R=(А1А2)x0,4 Э x0,6

Рейтингтің жоғарғы мәні – 100 балл

Студенттің оқу жылындағы академиялық үлгерімі GPA мәні былайша есептеледі:

GPA =

И1 , И2 ,..., ИП – студенттің қорытынды балының сандық баламасы.

К1 , К2 ,..., КП – студенттің оқыған пәндер кредиті

1 курс студенті келесі курсқа көшу үшін GPA мәні «Д» – 1,33 (55-59%) балдан кем болмауы керек, 2 курс студенті үшін – «С» – 2,33 (70-74%), 3 курс студенті үшін «В-» – 2,67 (75-79%) кем болмауы керек.

Әр деңгейдің ұпай саны студенттердің білімін бақылаудың үлгілері мен кіріспе, ағымдағы және аралық бақылаулармен жиналады. Төменде студенттердің баллмен есептегенде білім градациясының кестесін беріп отырмыз:

Бағалаудың әріптік жүйесі

Баллдары


Бағалаудың %-тік мазмұны

Бағалаудың дәстүрлі жүйесі

А

4.0

100

Өте жақсы



А-

3.67

90-94

В

3.33

85-89

Жақсы


В

3.0

80-84

В-

2.67

75-79

С

2.33

70-74

Қанағаттанарлық



С

2.0

65-69

С-

1.67

60-64

D

1.33

55-59

D

1.0

50-54

F

0

0-49

Қанағаттанғысыз

Пәннен F – деген баға алған студент деканат белгілеген мерзімде оны қайта тапсыру керек





  1. Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   13




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет