Сұрақтар:
Медико-генетикалық кеңес берудің қандай түрлерін білесіз? Оларды жазыңыз және сипаттаңыз.
Медициналық-генетикалық кеңес - бұл тұқым қуалайтын ауруларды емдеу мен алдын алуға бағытталған медициналық көмек түрлерінің бірі. МГК түрлеріне:
Пренатальды диагностика(ПД) – дамып келе жатқан эмбрионның саулығын білу мақсатында жүргізілетін әдістер тобы. ПД әдістер тобы 2 топқа бөлінеді: тікелей және тікелей емес.
Тікелей емес әдістер анасының қаны арқылы анықтайды. Мысалы, хорионды гонадотропин, эстрадиол, АФП.
Тікелей әдістердің өзі 2 бөлінеді – инвазивті және инвазивті емес. Инвазивті емес әдіске УДЗ жатады. Осы арқылы ДТБА, хромосомалық ауруларды анықтайды. Инвазивті әдістер тікелей ұрықтың тіндерінен алынады.
Хорионбиопсия – хорион бүрлерін алып, зерттейді.(8-11 апта)
Амниоцентез - ұрық айналасындағы сұйықтықты және сол жерде орналасқан ұрық жасушаларын алу әдісі. (15-18 апта)
Кордоцентез – кіндік тамырдан қан алу әдісі. (18-22 апта)
Ұрық ұлпаларының биопсиясы – тері ауруларын анықтау мақсатында ұрық терісін алу әдісі. ( екінші триместрі)
Цитогенетикалық әдіс – хромосомалық ауруларды диагностикалауда қолданады. Кең таралған түрі – кариотиптеу. Осы арқылы хромосомадағы өзгерістерді анықтауға болады.
Генологиялық әдіс – науқастың отбасынан, жақын туыстарынан мәліметтер жиналап, шежіре құрастыру. Осы шежіре арқылы тұқым қуалайтын аурудың типін анықтауға болады.
Молекулалық-генетикалық әдіс – ДНҚ құрылысын зерттейді. Гендегі өзгерістерді байқауға болады.
Биохимиялық әдіс – сұйық орталардағы (қан, зәр, сарысу,т.б.) биохимиялық қосылыстардың өзгерісін анықтайды. Мысалы, ферменттердің көбейіп немесе азайып кетуі; гормондардағы өзгерістер; бейорганикалық немесе органикалық қосылыстардың өзгерісі; т.с.с.
Осы жұпқа кеңестің қандай түрі берілді?
Бұл жұпқа молекулалық-генетикалық әдіс жүргізуге кеңес беруге болады. Осы арқылы ДНҚ құрылысын зерттеп, ҮБД пайда болуына әкелетін дистрофин генінің мутациясын табуға болады.
Ерлі-зайыптылардың және баланың генотиптерін жазыңыз. Осы жұпта ДҮБД-мен ауру балалардың туылу қаупі қандай?
Р ХАХа х ХаУ
Ғ1 ХАХа; ХАУ; ХаХа; ХаУ
ДҮБД-мен ауру баланың туылу қаупі 50%
4. Глоссарий:
|
Үш тілде терминнің аталуы
|
Термингe бiлiм aлaтын тiлдe aнықтaмa бepу
|
№
|
қазақша
|
орысша
|
ағылшынша
|
1
|
пробанд
|
|
|
Генеалогиялық әдісте шежіре жинау басталатын адам
|
2
|
сибстар
|
|
|
Бір ата-анадан туған ағайындылар
|
3
|
Эмпирикалық қауіп
|
|
|
|
4
|
генотип
|
|
|
Ағзадағы гендер жиынтығы
|
№38 билет
Достарыңызбен бөлісу: |