Строительные нормы республики казахстан қала қҰрылысы. ҚАлалық ЖӘне ауылдық елді мекендерді жоспарлау және қҰрылыс салу

6.3 Тұрғын үй және қоғамдық-іскерлік аймақтардың өлшемдері

6.3.1 Қалалық және ауылдық елдімекендер құрылысын жоспарлау мен салу жобаларына сәйкес ғимараттар мен құрылыстарды арнайы сол жұмыстарға арналған қызыл сызықтардан тыс территорияларды жүргізу керек. Территорияларды жоспарлағанда өрт сөндіру машиналары өте алатын, ішкі инженерлік желілер мен басқа да құрылыстарға қойылатын осы нормативті құжатқа сай жоспарлық шешімдер қабылдануы керек.

6.3.2 Тұрғын үйлер арасы, тұрғын үйлер мен қоғамдық ғимараттар, тұрғын үйлер мен өндірістік ғимараттар арасындағы қашықтықты осы нормативті құжаттың 10,14 бөлімдерінде көрсетілген инсоляция және жарыққа қойылатын талаптар мен ҚР ҚНжЕ 2.04.-05-те көрсетілген ережелерге сәйкес өртке қарсы жағдайлар негізінде қабылдануы тиіс.

6.3.4 Тұрғын үй көп пәтері құрылыс орамының (ықшам аудан) көгалдандырылған аумағының көлемі (мектепке дейінгі және жалпы білім беретін мекемелер, интернатты ғимараттарды ескерілмейд)ғ орам (ықшам аудан) көлемінің 25 % құрауы керек. Құрғақ климаттық аудандарда көгалдандыру аумағын 20% дейін қысқартуға болады.

6.3.6 Қайта құрылыс салу және басқа күрделі қала құрылыстық шарттары бойынша, тиісті дәлелдеу арқылы, жергілікті сәулет органдарымен, қала құрылысымен, мемлекеттік санитарлық-эпидемиологиялық органдарының , табиғатты қорғау және мемлекеттік өртке қарсы қызметтерінің келісімі арқылы осы нормативтік талаптар нақтылауы рұқсат етіледі.Сонымен бірге лайықты санитарлық-эпидемиологиялық және тұрғындардың экологиялық мекендеу жағдайларын, құрылыстың сейсмикалық және өрт қауіпсіздігін қамсыздандыру қажет.

Тұрғын және қоғамдық тұрғын аумақтарына жаңа қабаттар қайта құрылу, үй төбесіндегі қабаттарды қоса, олардың мөлшерлері мен конфигурациясын құрылымдық қауіпсіздігін есепке ала тұра анықтау қажет және нормативтік инсоляцияның ұзақтығымен жарықталғандығын 6,8,10 бөлімдер арқылы, 14 негізігі нормативтік құжат арқылы анықтау қажет.

6.3.7 Экологиялық аумақтар өлшем бағалары бойынша анықталған, төтенше экологиялық ахуал және экологиялық жұтау аймақтарында, бар тұрғын құрылыс қағыстығын арттыру, алдын-ала нормативтік-құқықтық акт бойынша қоршаған ортаны қорғау жөнінде іс-шараларсыз рұқсат етілмейді.

6.3.8 Тұрғын аудандар аумағының жалпықалалық жасыл алқаптарға қабысу жағдайында, тұрғын аумақтарының жасыл алаптарға қамтамассыздығы ширекке болмауы тиіс.

6.3.9 Жалпықалалық магистральды көшелерінің жүргінші бөлігімен тұрғын құрылыстар арасы ХҚН 2.04-03 және ҚР ҚН 2.04-02 талаптарына сай орнатылады.

Шу кедергі келтіретін жайсыздық аумақтарында жасыл алқаптар отырғызу қажет, автотұрақтар, ашық тұрақтар және басқа да коммуналдық құрылыстар.

6.3.10 Тұрғын аумақтарының темір жолға қабысу жағдайында, тұрғын үйлердің жақын арадағы теміржол рельстер арақашықтығы ХҚН 2.04-03 және ҚР ҚН 2.04-02 талаптарына сай орнатылады.

6.3.11 Автотұрақтармен және объектілер маңайындағы тұрақтарды тұрғын аудандар аумағында негізгі нормативтік құжаттың 11 бөліміне және ХҚН 2-02-05 сәйкес орнату қажет.

6.3.12 Инженерлік торабын орнатуда және аумақтын инженерлік дайындығының орындалуында негізгі нормативтік құжаттың12 және 13 бөлімдерін негіз ету қажет.

7.2 Жаңа кәсіопрын немесе басқа объектілер орнату кезеңінде жердің, сыртқы және жер асты сулары, сужинағыш қоймалары, атмосфералық ауаның ластануды жою жолдары негізгі нормативтік құжаттың 14 бөлімі және ҚР Су Кодексі бойынша қарастырылуы қажет.

7.3 Өндірістік құрылым объектілерін, тарих және мәдениет ескерткіштерін қайта құрылуы тарихи бейнесін сақтау шараларын қарастыру қажет.

7.4 Өнеркәсіп (өндірістік) аумақтарында атқарымдық – жоспарлау ұйымдарды орам ретінде қамту қажет, негізгі және қосымша өндіріс кәсіпорындарға санитарлық – эпидемиологиялық, өрттен сақтану талаптары орнатылған.

7.5 Құрылыс аумағының қағыстығы, ғылыми-өндірістік бағыттағы объектілерден басқасы, өнеркәсіптік кәсіпорындар және басқа да объектілер есеппен анықталады. Ғлыми-өндірістік бағыттағы (технопарктер) объектілерінің қағыстығы (технологиялық және басқа да талаптар) сәйкестік кластерлер (аумақтар) құрылыс қағыстығы нормалары бойынша қабылданады.

7.6 Ауыл шаруашылық өндіріс ұйымдастыру кезеңінде тұрғын және әлеуметтік – іскерлік аумақтарды өндірістік комплектердің жағымсыз әсерінен, және де бұл комплекстерді, егер олар тағамдық азықтармен байланыс болса ластанудан, жағымсыз әсерден сақтау.

7.7 Ауыл тұрғын пунктілеріндегі өндірістік аумақтарының қалыптасу кезеңінде ауыл шаруашыдық кәсіпорындар, ғимараттар және құрылыс арасында ең кем ұйғарынды санитарлық, ветеринарлық, өртке қарсы талаптар мен, технологиялық жобалау нормаларын қарастыру қажет.

7.8 Коммуналды – қойма аумақтарында азықтық кәсіпорындарды (азық, ет, сүт өнімдері) өнеркәсіп орындарын, азықтық, мамандандырылған қоймалар ( тоңазытқыштар, картоп, көкөніс, жеміс-жидек қоймалары), коммуналдық, транспорттық , қала тұрғындары тұрмыс қызметіне арналған кәсіпорындар) орналастыруы қажет.

Қаланың шет жақ аймақтарында, санитарлық нормалары ұсталатын жекеленген қойма аумақтарында мемлекеттік резерв қоймалары, мұнай қоймалары, бірінші топтық мұнай өнімдері, жүк тиейтін мұнай базалары ,сұйытылғаг газ қоймалары, жарылғыш материалдар мен қатты әсерлі улы заттар қоймалары, өндірістік шикізат қоймалары, ағашты қайта тиеу және құрылыс қоймалары.

7.9 Қоймалардың барлық түрлерін орналастыру кезеңінде жер асты аумақты максималды пайдалану қажет. Объектілердің орналастыруын ҚР Мемлекеттік өндіріс қауіпсіздік бақылау (ГосгорТехнадзор) органдарының нормативтік құжаты талаптары бойынша орналастыру керек, жер асты аумақты пайдалы қазбалармен байланысты реттемелеуші.

7.10 Тұрғын пунктілер қызмет көрсетуге арналған жер, ғимарат көлемдерінің мөлшемдері және қойма сыйымдылығы бас тұрғын пунктінің қалақұрылым негізгі есебіндегі жобасымен анықталады.

7.11 Транспорттық және инженерлік инфрақұрылым аумақтарын темір жол, көлік, ауа, су, транспорттары, байланыс, инженерлік жабдықтарды байланыс ретінде орналастыру қажет.

7.12 Ғимараттармен сыртқы транспорт құрылымдарына жердің бөлінуі орнатылған ретінде атқарылады. Жердің пайдалану тәртібі Жер кодексі, Су кодексі және транспорттық заңнамаға сай қала құрылыс құжатымен орындалады.

7.13 Ғимараттар, байланыс және басқа транспорт объектілерінің аумақта орнатылуы негізгі нормативтік құжаттық 14 бөлімінің талаптары сай орындалуы қажет.

Тікелей немесе жанама тұрғындардың қауіпсіздігіна әсер ететін құрылымдар мен байланыс транспорттары, инженерлік жабдықтаулары тұрғын пунктісінің шет аймағында орналасқан.

7.14 Электр байланыс желістері, байланыс және басқа желілік ғимараттарға еркін қол жеткізу үшін, егіс айналым жазығы шекарасында, жол бойында, орман алқабы бойында орналастыру қажет.

7.15 Жаңа іріктейтін жалпы байланыс темір жол станцияларын қаланың шет жағасында орналастыру керек. Іріктейтін станциялармен тұрғын құрылымдар арасы жүк айналымы есебінен, тасымалданған жүктің әсерінен анықталады, және ұйғарынды шу мен вибрация көлемі тиіс.

7.16 Темір жолдарының өзара қиылысуын әр деңгейде әр желінің категориясына қарай анықтау қажет:

- 1,2 – тұрғын пунктілерінен тыс аумақтар

- 3,4- тұрғын және қоғамдық – іскер аумақтарынан тыс

- 7.17 Аэродромдармен вертодромдарды ҚР ҚНжЕ 3.03-09 талаптарына сай, тұрғын аумақтарынан, қоғамдық-іскерлік, аралас және рекреакциондық аумақтардан арақашықты сақтау талабы бойынша орналастыру қажет.

Көрсетілген талаптар қайта құрылу кезеңінде де сақталуы қажет.

7.18 Аэродром ғимараттарының, жоғарывльттық желілерінің, электрбайланысының,радиотехника және т.б. құрылымдардың орналасуы кәсіпорын, ұйымдармен ұйғарылуы тиіс.

7.19 Жаңа құрылымдарды орналастыру үшін, ҚР Қорғаныс Министрлігі мен Транспорт және Байланвс Министрлігімен талқылану қажет

7.20 Спорттық клубтарға немесе жеке азаматтарға тесілі жағалау базалары мен тұрақтар орналасқан құрылымдарды тұрғын аумақтарынан қашық жерде орналастыру қажет
Ескертпе Көрсетілген талаптар жағалау демалыс орындары мен су спорттары құрылымдарына таралмайды
7.21 Өндірістік зоналар жобалау кезеңінде, теріс әсер келтіретін факторларын азайту үшін, санитарлық-сақтану және басқа да тыйым салынған белгілеулер орнатылған

7.22 Санитарлық – сақтану зоналарының аумақтарын рекреациялық мақсатта және ауыл шаруашылық өндірісте пайдалануға тыйм салынады

Ескертпе : Санитарлық – сақтану зоналар аумақтары өнеркәсіп аумақтарына жатпайды, және оларды басқа құрылым жобаларына берілуі ықтимал

7.23 Санитарлық-сақтану зоналар аумақтарының көлемі Санитарлық нора және Кәсіптік объектілер жобалау заңына сай талаптары бойынша анықталады (6)

Санитарлық зона аумағының енінің жеткілігін растау ретінде, атмосферлық ауада зиян заттардын ыдырауы, негізгі нормативтік құжаттарының талаптары анықтайды

Ескертпе Санитарлық-сақтану зоналарының картоп , көкөніс, жеміс – жидек қоймаларының көлемін кем дегенде 50 м анықтау керек

7.24 Санитарлық зоналардың кемiнде жарты емес бөлігі көгалдандырылуы қажет

7.25 Жарылғыш материалдар дайындалуы мен сақтану объектілерін тыйым салынған зоналармен ацмақтарда орналастырған ықтимал.

Бұл зоналармен аймақтардың көлемі ҚР Мемлекеттік кәсіптік қауіпсіздігін бақылау (ГосГорТехНадзор) нормативтік құжаттарына сай анықталады.

Тыйым салынған тұрғын, әлеуметтік құрылымдарды орналастыру рұқсат етілмейді. Ерекше құрылым қажеттілік кезенінде, мәселе атқарушы органдармен талқылануда шешіледі

Пайдалану мөлшерімен кестесі қала құрылым негізінде, сонымен қатар ҚР Заңнамасының негізгі нормативтік құжатының 14 және 15 бөлімімен анықталады

Рекреациялық және ерекше қорғалатын зоналар аумақтарында жаңа немесе ескі ғимараттарды қайта құруға тыйым салынған. Шипажай аумақтарын пайдалану кестесі арнайы Заңнамамен анықталады.

8.2 Хайуанатхана орналастыру барысында рекреациялық зоналарды ескеру қажет. Хайуанатханамен тұрғын құрылымдар арақашықтығы жергілікті денсаулық сақтау органдары анықтайды.

8.3 Орасан, ірі және үлкен қалаларда мамандандырылған-балалар, спорт, көрмелік, зоологиялық, ботаникалық бақтардың мөлшерін жоба бойынша қабылдауға тиіс

8.4 Жоғарғы дәрежелі сақтаушылығы бар аумақтарда ұлттық және табиғи юақтарды орнықтыру қажет. Сәулеттік – кеңдік ұлттық және табиғи бақтардың ұйымдары, аумақтарды ғылыми, рекреациялыұ мақматта, мәдени – ағартушылық мақмсатында пайдалануды бақылауы қажет

8.5 Алқаптық аумақтарда бақтар ҚР ҚН 2.03-02 негізгі нормативтік құжаттың 13 бөлімінің талаптарына сай құрылуы тиіс.

8.6 Желекжол және серуен көшелерінің орнығуы көпшілік қозғалыс ағыныға орай қарастырылуы тиіс. Желекжол орнатылуы, оның ұзындығы, ені және көлденең көшенің пішінінде орнығуы.

8.7 Аумақтарды көгалдандыру жалпыға бірдей ыңғайластырылуы тиіс және кішігірім құрылыс түрлерімен жабдықталуы тиіс: су бұрқақатары, хауыздар,сатылар. Демалыс орындары,жарық шамдары т.б.Жарық шамдарын аумақтардың нормаларына сай анықтау қажет.
9 ШИПАЖАЙ ЖӘНЕ ДЕМАЛЫС ЗОНАЛАРЫНА ҚАТЫСТЫ ТАЛАПТАР
9.1 Демалыс және шипажай зоналарында және тоғай шекараларындағы автокөлік тұрақтарынығ аралығы құрылыс нысандарының жобаларымен анықталуы тиіс.

9.2 Шипажай зоналары тазалық-эпидемиологиялық жағдайларға ,ыңғайлы микроклиматтық,ланшдтафттық жағдайларға байланысты, табиғи емдеу факторларымен байланысты орналастыру қажет.Оның аумағанда тазалық- шипажай және емдеу мекемелері, демалыс және туризм мекемелері,ауруларға қызмет көрсету мекемелері, демалыс қоғамдық орталықтары ,жалпы шипажай орталығы, шипажай саябақтары, және басқа көгалдандыру аумақтары, құмды жағажайлар орналасуы керек.

9.3 Санитарлық-шипажайлық және демалыс мекемелерін су қоймаларының жиегінде орналастыру «ң бөлімге сай қарастырылуы керек.

9.4 Біртекті және жақын бағытты санитарлық – шипажайлық мекемелерді орнатылуы, медициналық, мәдени-тұрмыстық және шаруашылық объектілерін атқарымды нысандары бойынша топтау қажет.

Ауылдық тұрғындар пунктердің топтарында жоғары деңгейдегі қызмет көрсету объектілерімен қамтамасыз ету керек

Қызмет көрсетуді ұйымдастыру үшін жылжымалы құралдарды стационарлық құрылыстарда және мерзімдік құрылымдарды пайдалануда оларға тесілі аумақтарды анықтау қажет

10.3 Жобалау кезінде қалалық рекреациялар және жалпықалалық орталықтың жүйесі аймағында , қоғамдық міндеті бар тұрғын және ықшамаудандар аймағында қолжетімділік зонада қоғамдық дәретханалардың орналастыруына мән беру керек, сонымен қатар :

- бұқаралық шаралар өткізу жерінде ;

- ірі сауда нысандары , қоғамдық тамақтану нысандары, мәдени және спорттық бағдары бар ойын-көңіл көтеру нысандары аймағында;

- мәдени ғимараттар телімі аймақтарында ;

-тарихи және мәдени мұра жерлерінде;

-темір жол көлігі вокзалдарының аумағында ;

- қалалық жанармай бекеттерінде , техникалық қызмет көрсету бекеттерінде және ірі көлік тұрақтары аймағында ;

- қаланың магистральдi көшелеріне iргелес аумақтарда.
11 КӨЛІК ҚАТЫНАСТАРЫ ИНФРАСТРУКТУРАСЫ
МЕКЕМЕЛЕРІНЕ ТАЛАПТАР
11.1 Негізгі талаптар
11.1.1 Қалалық және ауылдық тұрғындар пунктерін жобалау кезінде көлік және көше-жол бойындағы тұрғындар пунктерін және оған жақын аумақтардағы байланыстар біржақты жүйеде қарастырылуы қажет, себебі басқа да қалалық құрылыс функционалды зоналарымен, басқа тұрғындар пунктеріндегі орналастыру жүйесімен, қаладан шеткері орналасқан обьектілермен, сыртқы көлік және автокөлік жолдары обьектілерімен ыңғайлы, тез және қауіпсіз автокөлік байланыстарын қамтамасыз етуі қажет.Автокөлік инфраструктурасы дамуы қалалық құрылыс құжаттарымен және жүргізілетін нақты сызбалармен және жобал негізінде жасалуы тиіс.

11.1.2 Байланыс және сыртқы құрылым, қаладан тыс және қалалық транспорт және өзара әрекеттесі түйііні (транспорт ауыстырылу түйіні), қоғамдық орталықтарда тұрғын және ландшафты рекреациялық аумақтарда транзитті және ауыр жүк транспорттарын өткізуді қамтамасыз ету қажет

11.1.3 Көше, жол және транспорттық қиылыстарда автокөліктердің орнын сақтау санын автокөліктердің есеп айыру деңгейіне байланысты өткізу қабілеттігін анықтау қажет

11.1.4 Тұрғындардың автокөлік деңгейін анықтау нақты халықтың негізінде жасалған статистикалық мағлұмат есебімен олардың әлеуметтік экономикалық, географиялық және де басқа қызметтік ерекшеліктеріне байланысты орналастыру қажет.

Көрсетілген автокөлік деңгейі аймақтық қала құрылыстарының нормативінде жергілікті жағдайға байланысты нақтылануы қажет ( азайту немесе көбейту).

Аз мобильді тұрғындар жерінде транспорт құралдарының автотұрақтарының санын жалпы көрсетілген автотұрақ орындарының есебінен қарастыру қажет.

11.2.2 Автокөлік жолдарын жалпыға бірдей пайдалануды жобалау кезінде жергілікті пунктерді айналып өту және оларды болашақтағы шекараларын ескеру қажет

Тұрғындар жеріндегі автокөлік жолдарының болашақ шекараларын анықтауда салынбаған аумақтық тұрғын аумақтарының айналымын, қоғамдық орталықтарды демалыс зоналарын тарихи – мәдени құндылық зоналарының қорғау аумақтарын және санитарлы табиғаттың экосистемасындағы тазалық қорғау зоналарын жергілікті жер бидерімен және табиғи қайшылықтарымен ескере отырып салу қажет.

11.2.3 Автобекеттер, автостанциялар және соңғы пункттер автобус маршруттарында қоғамдық сауда орталықтарымен орналасу керек.

Теміржол транспорты және автобустарға ауысуы сол сияқты ауылдық тұрғындарды өз тұрақтарына жеткізу темір жолдар тұрақтарға және автотұрақтарға орналастыруды ыңғайлы қамтамасыз ету қажет.

11.2.4 Теміржол, ауыр жүк және техникалық бекеттерде контенерлік алаңдарда тұрғындық және ландшафты рекреациялық аумақтарда құрылыс нысандарында жол берілмейді.

11.2.5 Ірі қалаларда қала маңы пойыздарының өткізу орталық пассажирлік бекеттер арқылы жүзеге асуы тиіс қала маңы пойыздарының тұрақ пункттері әндіріс орындарына тұрғындар ауданына қоғамдық орталықтарда транспорттық ауысу түйіндерін қалыптастыруды жақын орналастыру көзделген.

11.2.6 Тұрғын құрылымдарын магистралды темір жолдардан бөлу қажет. Пойыздар қозғалысы аймақтық жолдан тиіс.

11.2.7 Автокөлік және теміржолдарының жалпыға пайдалану сыртқы телімдері қала шекараларымен өзен порттарымен, аэродромдарымен байланыстырып пайдалану қажет

11.2.8 Аэродромдарды орналастыру нормативтік құжаттарының талаптарына сәйкес болуы керек. Ұшқыштар қауіпсіздігі, авиациялық шум деңгейі жіне электрмагниттік сәулелерден қорғану санитарлық нормалар тәртібімен қамтамасыз етілуі тиіс. Көрметілген талаптар ауданның демалыс орындарында және жаңа тұрғындар аумақтарында сақталуы тиіс қала аумақтарында жеңіл моторлы авиацияларға және вертолеттерге арналған алаңдарды қарастыру санитарлық талаптар есебімен бірге жүргізілуі тиіс.

11.2.9 Жоғарғывольттік электр желілері, радиотехникалық және де басқа құрылыстар ұшқыштарға ұауіпсіздік туғызатын әуе суддалары және жұмыс істеуге кедергі туғызатын навигациялық құралдары аэродромның, аэродромға жақын орналасқан өндіріс және кәсіпорын, ұйымдарымен бірлесе отырып орналастыруы қажет.
11.3 Жергілікті тұрғындар пункттеріндегі көше желілері
11.3.1 Көлік жолдарының қиылысуы және қабысуы бос алаңдарда және қиылысатын немесе жанасушы жолдардың телімі түзулерiне орналастыру керек.

Қиылыстарда көлік қозғалысы бағытымен қарқындылықтың нақты есебі және қиылыстың апаттылық көрсеткішімен қозғалыс қауіпсіздігі анықталуы тиіс .

Қалақұрылыс жағдайы жаяу жүргіншілер қозғалысын ұйымдастыратын талабы бар жол өтпелер ,көпірлер және үңгіржолдарда жаяу жүргінші қозғалысының тротуарлар құрылғысы қарастырылу керек,олардың ені ҚНжЕ 2.05.03 талаптарына сай есеппен анықталады.

Қалалық көпірлер мен үңгіржолдарды ҚНжЕ 2.05.03 талаптарына сай жобалау қажет.

11.3.2 Қызыл сызықтар шеңберінде көліктік инфрақұрылымға қызмет етпейтін ғимараттар мен құрылыстар салуға тиым салынған.Архитектура және қала құрылысының органымен көшелер және жолдарды пайдаланудың жағдайын нашарлатпайтын ақпараттық маңызы бар жеңiл құрылымдардан салынған уақытша ғимараттарын тұрғызуына рұқсат етiледi.
11.4 Жаяу жүргіншілер жолдары
11.4.1 Тұрғын, қоғамдық және ландшафты – рекреациялық елді мекендердің аймағы үздіксіз жаяу жүргіншілер желісімен қамтамасыз етілуі керек, ол әр түрлі функционалдық маңызы бар тротуарларды , жаяу жүргіншілер көшелері және аудандар, саяжолдар, жер асты өтулері, жер беті және жер бетіндегі өтулерді қамтамасыз етеді.

11.4.2 Жаяу жолдары адамдардың еркін және қауіпсіз қозғалыстары үшін негiзгi функционалдық зоналарды байланыстыратын коммуникациялық кеңiстiк қалыптастыруы керек. Жаяу жолдар жүйесін тірек – қимыл аппараты дұрыс істемейтін, оның ішінде креслода отырған, нашар көретін, нашар еститіндер мен кереңдер, және де тұрғын үйлердің кіре берістеріне, қоғамдық ғимараттар мен құрылыстарға, рекреациялық нысандарға, туризм және спорт нысандарына, демалыс орындарына орналастыру қажет. Магистральаралық жаяу жолдары өте қысқа бағыттар бойымен негiзгi объектiлер және тұрғынның жаппай тартылысының түйiндерiн байланастыру керек.

Тротуарлар, жаяу жолдар, жолақтар, баспалдақтар және жаяу жолдар өтелері осы ҚН 11 тарауна сәйкес елді мекеннің көлік жүру көше бөліктері арқылы жобалануы тиіс.

Креслода отырған тұлғалар және бала күймелерiмен жүрген ересектер жүретін жаяу қимылының жолақтары меналаңдардың көлемі осы құрылыс нормаларының 11 бөлiм талаптарынаа сәйкес болукерек.

Үлкен және ірі қалаларда маршрут жолаушылар көлігін және көлік коммуникацияларын ұйымдастырғанда бас жоспардың негізгі шешімдерінің кешенді және көлік даму сұлбасының негізінде шешу керек.

Жер бетiндегi қоғамдық жолаушылар көлiктiң бойын ортақ ағында көлiк жүретiн бөлiктiң жолағы және магистральді көшелерде, анықталған жүру бөлігінде қарастырылуы керек.
ЕСКЕРТУ 1 Үлкен және ірі қалалардың орталық аудандарында көшедегi - жол желiсiн шектелген өткiзгiштiк қабiлеттілігі жағдайында көшеден тысүңгiжолдарындағымайда салулары бар немесе эстакадалардатрамвай сызықтарының бөлiмшелерiн ескеруге рұқсат етіледі.

ЕСКЕРТУ 2 Жалпықалалық орталықтың тарихи ядросында қоғамдық жолаушылар көлiгінің тоқтауларын нормативтiк жаяу қол жетiмдiлiгiн қамту мүмкiн еместiгi жағдайындакөлiктiң мамандандырылған өңдерiн жергiлiктi жүйенiң құрылғысына рұқсат етiледi.

11.5.3 Жер бетіндегі маршрут жолаушылар көлiгiнiң керi бұрылыс пен тұрақтауы үшін ақырғы пункттарды қаланың орталық аймақтарынан тыс, әр көлік түрі үшін басқа көлік құралдары жүретін алаңдардан оқшауланған жерде орналастыру қажет.

Маршрут көлік құралдарының тұрақтауы үшін алаңды көшенің көлік жүретін бөлігінен тыс орналастыру керек. Талаптармен бекітілген , қарбалас сәттерде жұмыс істеген , көліктің үштен бiр тұрақтаудың мүмкіндігін ескергенде қозғалыс құрамына қарай алаңдардың көлемін анықтау қажет.

11.5.4 Маршрут жолаушылар көлiгiнің жолдарын орталық қаланың бiр бөлiгiнде жолаушылардыотырғызу ең төменгi шоғырландырудың есебімен жобалау керек.Маршрут жолаушылар қалалық және қала маңындағы көлiктiң қосатын аялдамалары,кешендi көлiк - отырғызу түйiндерін ендiк бағыттардың магистралдiқ көшелерi бар радиал көлiк - орналастыру бағыттарының қиылысуларының орналастыру қажет.Көлiк - оырғызу түйiндердегi жеңіл автокөлiктерi орталығына кiре берiстiң шектеуiн қажеттiлiгінен жеңіл автокөлiктер үшiн тұрақты ескеру керек.