Т. А. Ботагариев дене шынықтыру жəне спорт теориясы мен əдістемесі


Ересек орта жəне үлкен жастағы адамдармен күнделікті түрмыс жағдайында сауықтыру жаттықтыруларын ұйымдастыру



бет110/128
Дата16.09.2024
өлшемі354.47 Kb.
#503656
1   ...   106   107   108   109   110   111   112   113   ...   128
Ботагариев-Т.А.-Дене-шынықтыру-жəне-спорт-теориясы-мен-əдістемесі

Ересек орта жəне үлкен жастағы адамдармен күнделікті түрмыс жағдайында сауықтыру жаттықтыруларын ұйымдастыру


Сауықтыру жаттықтыруларын ұйымдастыру əдістемесі
Сауықтыру жаттығулары адамға тиімді əсер еті үшін мынандай əдістемелік ережелерді сақтау керек:

    1. Жүктеме көлемі мен қарқындылығын біртіндеп арттыру. Бұл мынандай жолдармен іске асырылады: жаттықтырулардың бір жеті ішіндегі санын көбейту; жаттықтырудың уақыт ұзақтығын көбейту; жаттықтырудың тығыздығын жоғарлату; жаттығуларды орындау қарқындылығын жоғарлату.

    2. Қолданылатын амалдардың əр түрлігі. 3 Сабақтардың жұйелілігі

Ересек жəне орта жастағы адамдар өздерінің жаттықтыруларын жетісіне үш рет 1-1,5 сағат ұзақтығында орындаулары керек.


Сауықтыру бағытындағы дене тəрбиесі амалдарының сипаты


Сауықтыру бағытында дене тəрбиесі мен спорт түрлерінің жаттығуларын таңдағанда негізгі орынды аэробты тəртіптегі циклдік жаттығулар алады. Сауықтыру жүрісі.. Жүру кезінде бұлшық ет, жүрек-кан тамыры, тыныс алу жүйесі жаттығады. Жүру арқылы жүйке ширығуын ақырындатып, жүйке жүйесін тыныштандыруға болады.
Жүру шапшандығына байланысты сауықтыру жүрісінің мынандай түрлері бар: ақырын журу;орта шапшандық 71-90 қадам/мин (сағатына 3-4 км.) ;жылдам жүру. Қарқыны 91-110 қадам/мин (сағатына 4-5 км.). Дені сау адамдарға жаттықтыру əсерін береді; өте жылдам жүру. Қарқыны 111-130 қадам/мин. Бұл жұру түрі өте күшті жаттықтыру əсерін береді. Бірақ денсаулығы мықты, жаттықпаған адамдар бұл қарқынмен үзақ уақыт жүре алмайды.
Сауықтыру жүгірісі. Женіл атлетика мамандары сауықтыру жүгірісі кезіндегі жылдамдық қарқыны 7-11 км/сағатмөлшерінде болу керек деп есептейді..
Суда жүзу. Суда жүзу жаттықтырулармен шұғылдану тұлға түзулендіреді, бұлшық еттерді ұйлесімді дамытады, тыныс алу жəне жүрек-кан тамыры жүйесінің қызметтерін жақсартады.
Сауықтыруға арналған суда жүзу жаттықтыруымен айналысу екі кезеңге бөлінеді. Бірінші кезеңде жаттықтырулар жүзу жаттығуларының техникасын үйрену, жетілдіру түрінде жүргізледі. Екінші кезенде біртіндеп жүзу қашықтығын өту, ағзаның жалпы төзімділік қасиетін дамыту түрінде жүргізледі..
Шанғы тебу. Шанғымен жүгірген кезде ағзаның бүкіл бұлшық еттері симетриялы, біркелкі дамиды. Біркелкі ырғакты қимыл, жұмысқа қатысатын көп бұлшық ет топтары, таза ауда жаттығу ағзаның тыныс алу, қан айналу жүйесіне жағымды əсер етеді. Өкпенің тіршілік сиымдылығы жоғарылайды.
Шанғымен жүгіру кезінде үлкен энергия күші жұмсалады.
Велосипед тебу. Велосипед тебу жүрек-қан тамыры жəне тыныс алу жүйесін нығайтады. Денсаулықты нығайту үшін жетісіне 3 рет, ең аз дегенде 30 минут уақыт, тоқтамай велосипед теуіп отыру керек.
Аэробика. «Аэробика» сөзі гректің аэро – ауа, биос - өмір деген сөзінен алынған. Оны ен алғаш Американ физизиологі, профессор Кеннет Купер өзінің «Аэробика» деген 1968 жылғы шыққан кітабында жазған. Негізгі аэробты сауықтыру жаттығулары: жүру, жүгіру, сұға жүзу, велосипед тебу, шанғымен жүгіру жəне т.б.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   106   107   108   109   110   111   112   113   ...   128




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет