Қуанышов С.Ә., Азтаев
жүктеу/скачать 5.09 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- БАЛУАННЫҢ АРНАЙЫ ЖАТТЫҒУЛАРЫ
| Динамикалық жағдай. Күрес - бұл өте динамикалық спорт түрі, ал статикалық және т.б. онда өте сирек кездеседі. Балуан әдісті қозғалыстан бастайды (аудармалы, айналмалы немесе аралас). Сондықтан, әдісті жасау алдында ДЖ әрқашан өте қиын. Ол әртүрлі факторлардың өзара әрекеттесуімен құрылады: балуандардың орналасуы, позициясы, тұрысы, ж.а.с. орналасуы және қозғалысы, балуандардың массалық қозғалысының инерциясы, бұлшықет күшінің бағыты мен дәрежесі, салмақтың өзара әсері, ӨБР, тірек аймағы және оның өзгеру тенденциясы.
Бұл факторлар әртүрлі пішінде, мөлшерде және бағытта әрекет ете алады және үнемі өзгеріп отырады. Бұл оларды талдау мен зерттеуді қиындатады. Барлық факторлар жетекші немесе қайталама әдістерді жүргізуде маңызды рөл атқарады. Оларды жиынтықта қарастырған жөн, өйткені балуандар біртұтас динамикалық жүйе болып табылады. Мысалы, шабуылдаушы туралы ақпарат алу үшін балуанның позасын, бұлшық еттерінің күш-жігерінің бағытын нақты түсіну керек,ауырлық орталығы орналасқан жерін және тірек аймағының шекараларына қатысты проекция туралы мәліметтерді, дененің қозғалу жылдамдығы және оның байланыстары мәліметтерді білк керек. Мұндай ақпарат қандай техникалық әрекетті қолдануға болатындығын шешуге көмектеседі. Бірақ шабуылдаушы туралы барлық ақпаратты алғаннан кейін де оларды қарсылас туралы бірдей ақпаратпен салыстыру қажет. Сұрақ туындайды: әдісті жасау алдында балуан әрдайым ДЖ-ның барлық компоненттерін саналы түрде талдайды ма? Әрине, жоқ! Балуанның жағдайларды тез және саналы түрде талдай білу қабілеті оқу-жаттығу процесінде, ол көптеген түрлі мәселелерді шешуге мәжбүр болған кезде пайда болады. Бұл жағдайда балуан ептілік пен бағдарлау қабілетін дамытады. Балуандар мұны сезімталдық деп атайды. Қажетті ДЖ-ды құру - техникалық іс-қимылдарды (әдіс жасау, қарсы әдіс жасау) іске асырудың ең маңызды шарты. Балуанның тиімді ДЖ-ды құра алатындығы туралы "Күрес тактикасы" тарауында талқыланады. ТАРАУБАЛУАННЫҢ АРНАЙЫ ЖАТТЫҒУЛАРЫ ТӘ - ді сәтті орындау үшін балуан күшті, епті, жылдам, икемді болуы керек, сондықтан осы қасиеттерді үнемі жетілдіріп отыруы керек. Біз мұнда көптеген зерттеулерге арналған төзімділік туралы айтпаймыз. Еркін күрестің өзі қимыл-қозғалыс сапаларын жетілдірудің жақсы құралы болып көрінетін сияқты, бірақ тәжірибе көрсеткендей, оларды тікелей күрес арқылы дамыту қажетті нәтиже бермейді. 18-19 жастағы балуандар, мысалы, М.Абушев, С.Оганисян, ағайынды Белоглазовтар әлеуетті мүмкіндіктерді ашуы үшін олардың қимыл-қозғалыс қасиеттерін арнайы құралдар мен әдістермен мақсатты түрде дамыту керек. Толыққандылықты талап етпестен және қолдану техникасын ашпай, біз күшті, жылдамдықты, ептілік пен икемділікті дамытудың кейбір сипаттамалық және дәстүрлі құралдарын, сондай-ақ көпірді нығайтуға арналған жаттығуларды береміз. Көптеген жаттықтырушыларда штангалар, гантельдер, геркулес сияқты арнайы машиналар және басқа снарядтар жиынтығы бар күш жаттығуларына арналған арнайы жабдықталған залдар жоқ екенін ескере отырып, біз тек күрес кілемі болған кезде қолдануға болатын құралдар туралы сөйлесетін боламыз. Мұндай жағдайда балуандарды оқытудың мұндай құралдары маңызды: күрес көпірін нығайтуға және жетілдіруге арналған жаттығулар және одан кету қабілетін дамыту; күшті дамытуға арналған жұптық жаттығулар; ептілікті дамытуға арналған акробатикалық жаттығулар және тіреусіз фазада бағдарлай білу; жекпе-жектің қарапайым шартты түрлері; кілем ойындары. Барлық осы құралдарды шебер қолдану кезінде, әсіресе бозбалалар мен жасөспірімдерде үлкен қызығушылық тудырады. Олар жастардың ептілікке, батылдыққа деген ұмтылысын ойын түрінде жүзеге асыруға мүмкіндік береді және сенімсіздік сезімін жеңуге көмектеседі. Жаттығулар жалпы жаттығудан кейін арнайы қыздыру құралы ретінде орындалады, ойындарды сабақтың соңында ұйымдастыруға болады. жүктеу/скачать 5.09 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|