Зертханалыќ жўмыс №1
жүктеу/скачать 173.5 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Зертханалық жұмыс №2 Тақырыбы
- Құрал-жабдық, материал
- Жұмысты атқару реті
| Әдебиеттер
В. А. Догель. Зоология беспозвоночных, М.,1981 И. X. Шарова. Зоология беспозвоночных, М.,2002 А. Л. Зеликман практикум по зоологии беспозвоночных, М.,1971 Зертханалық жұмыс №2 Тақырыбы: Қоршаған ортаның негізгі абиотикалық факторларының жануарларға әсері және жануарлардың жауап реакциясы. Жұмыстың мақсаты: Қоршаған ортадан жануарларға әсер ететін температура, ылғал, су, жел, жарық сияқты абиотикалық факторлардың әр түрлі жануарларға тигізетін әсері бәріне бірдей емес, бір түрлі жануарға жайлы фактор, басқа бір түрдің жануарына қолайсыз болатынын зертханалық жолмен анықтап тексеру. Құрал-жабдық, материал: термометр, гигрометр, люксметр, жауын құрты, тарақан дафня. Мұзатқышқа қойып суытқан және +5,10,15ْ С-қа жылытқан су, топырақтың пробтары, электр плиткасы. Тіршілік етуші ортасының температурасы, ылғалы, жарығы азайып, не көбеюіне байланысты жануарлар оған сәйкес әртүрлі жағдайда жауап қайтарады. Бұл жануарлардың орта факторын сезініп, өзінің тіршілік әрекетін өзгерту арқылы ортаның факторына бейім болатынын көрсетеді. Ортаның факторының өзгерісін сезініп оған жауап қайтару арқылы жануарлар әр түрлі факторлардың кенет өзгерістерінен өзін қорғап қалады. Ортаның факторы қолайлы болса, жануарлар сол фактордың келу бағытына қарай бағытталып қозғалады. Бұны жағымды фактор дейді. Егер қолайсыз болса (фактордың күші жетіспесе немесе тозу мөлшерінен асып кетсе), жағымсыз фактор деп аталады. Фактордың әсер ету көзіне қарай қозғалуды тура қозғалыс, фактордан алыстап қозғалуды кері қозғалыс (таксис) деп атайды. Жұмысты атқару реті: Жауын құртын 5ْ , 10ْ , 15ْ жылы топыраққа және мұздатқышқа қойп суытқан өте суық топыраққа салып көріңіз, бұл топырақтар өзара жалғас қойылсып 10 минуттан кейін жауын құрты неше градустағы топырақта болғанын белгілеп. Оларға жағымды температура қандай екенін тексеріңіз. Жауын құртын салыстармалы ылғалдығы әр түрлі топырақтардың арасын жіберіп, қандай ылғалдықты таңдайтынын тексеріңіз. Топырақты кептіру арқылы ылғалдығын әр түрлі жағдайда дайындаңыз. Бұларды бір ыдысқа қатарластырып ортасынан өзара жалғас (жауын құрты бір топырақтан екіншісіне еркін өтуі үшін) болдырып салыңыз. Ол топыраққа 5-6 жауын құртын салып 10,15,20 минуттан соң жауын құртты топырақтың қай бөлшегінде жиналғанын тексеріп көріңіз. Бұл топырақтан проб алып, оның ылғалдығын тексеруге болады. Ол үшін алғашқы салмағын өлшеп, сонан соң 105ْ - тық сушильный шкафта 12 сағат кептіріп соңғы салмағын өлшеу арқылы ылғалдығын есептеу. Электрлік плитканың қызуын азайтып көбеуту арқылы. Тарақанның қандай жылулықты сүйетін, қандай мөлшердің суығынан қашатынына көз жеткізу. Шыны ыдыстың (бюкс) бір жағына суық топырақ, екінші жағына суық топырақты толтыру арқылы жылылықты тарақан қалай талғайтыны туралы мәлімет алу, топырақты ары қарай электр шамымен немесе электр плиткасымен қыздырып температурасын жоғарылату арқылы қанша градустық ыстыққа жеткенде тарақандар салқын топыраққа қарай жиналатынын белгілеп жазу. Су жануарларынан дафняның су температурасына қайтаратын жауабын (қозғалысын ) белгілеу. Суық суды жылытып температурасын қосу арқылы қандай температура дафняға жағымды, қанша жылылықты төзе алатынын бақылып, белгілеп алу керек. Жұмыс 4 сағаттық сабаққа арналған. жүктеу/скачать 173.5 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|