1 Қазақстан республикасы білім және ғылым министрлігі
жүктеу/скачать 6.3 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- КОНФУЦИЙ, Кун-фу-цзы
- «Әңгімелер мен пікірлер»
- Аспан
- Билеуші-әке, халқы – оның балалары
| КУН, Томас Сэмюэл Кун (1922–1996) — американдық
философ, өзінің парадигмалар ұғымымен танымал, ғылым философиясындағы тарихилық бағыттың көшбасшысы. Шығармасы: «Ғылыми революция құрылымы» (1962), т.б. Ғылым дамуы процесінің негізгі бірлігі парадигма – зерттеу қызметі негізі ретінде ғылыми қауымдастық мүшелері мойындайтын концептуалдық схеманы ойлап тапты. Кунның анықтауынша, әлем картинасында оның мынадай маңызды компоненттерін байқауға болады: парадигма, ғылымның қалыпты дамуы және ғылыми революция. КОНФУЦИЙ, Кун-фу-цзы (б.д.д.551–479ж.ж.) — көне Қытайдағы атақты ойшыл. Ізбасарлары ұстазының және өздерінің ой-пікірлерін, қағидалары мен тұжырымдарын жинақтап, «Әңгімелер мен пікірлер» («Лунь юй») деген конфуцийшылдық ілімнің негізгі шығармасын дүниеге келтірді. Кун-фу-цзының ілімінше, ең жоғары жаратушы күш – Аспан, ол жерде әділеттілік болуын қадағалап отырады. Қарастырған мәселесі – адамдар арасындағы қарым- қатынас, тәрбие мәселелері. Осыған орай, ол мынадай ұғымдарға көбірек көңіл бөледі: «тең орта», «адамгершілік» және «өзара сүйіспеншілік». Осы үш ұғым бірігіп, «дао» (дұрыс жол) құрайды. Әр адам осы даоның жолымен өмір сүруі қажет. Кун-фу-цзы барлық нәрсе өзгерісте болады, уақыт тоқтамай өтіп жатады десе де, қоғамдық өмірге келгенде, ондағы қалыптасқан жағдайлар қаз қалпында дамуы керек деп есептейді. Сондықтан билеуші – билеуші, шенеунік - шенеунік, әке - әке, ал бала - бала болып, аттарына байланысты емес, шын мәнінде қалулары керек. Ал оларда күтпеген жерде кездейсоқ өзгерістер бола қалса, ол тез арада өз қалпына келуі керек. Билеуші-әке, халқы – оның балалары. Осы тұрғыдан мемлекет басқарылуы керек. КУН-ФУ-ЦЗЫ ШӘКІРТТЕРІ — Цзы-ся (Бу Шан), Цзы-цинь (Чэнь Кан), Цзэн-цзы (Цзэн Шэнь), Цзы Гун (Дуаньму Сы немесе Сы), Мэн И-цзы (Мэн Чжун-сунь), Фань Чи (Фань Сюй), Цзы Ю (Янь Янь), Янь Хуэй (Янь Хой, Ян Юань, Янь Цзы-юань), Цзы Чжан (Чжуань Сунь-ши), Цзы Чжан (Чжуань сунь Ши), Цзай Во (Цзай-юй, Цзы во), Цзы Лу (Чжун Ю), Жань Цю), Гуанси Хуа, Гунси Чи (Цзы Хуа), Лао (Цин Цзы-кай), Чжун Ю (Цзы Лу), Сыма Ню (Сыма Гэнь). |