Бейорганикалық химия практикумы

жүктеу/скачать 6.08 Mb.

бет	54/205
Дата	23.03.2023
өлшемі	6.08 Mb.
	#471021
түрі	Практикум

1 ... 50 51 52 53 54 55 56 57 ... 205

PRAKTIKUM KAZ (1)

3. Гетерогенді катализ.
Қажетті құрал-жабдықтар мен реактивтер

Тәжірибенің орындалуы. 31-суретте көрсетілгендей құрылғы жинаңдар. Жоғарғы жағына орнатылған резеңке түтік арқылы ашық жағынан өлшеуірді нөлдік белгіге дейін сумен толтырыңдар.

Шүмекті жауып реакциялық құтыдан газ өткізгіш түтікті өлшеуірдің астына енгізіңдер. Алдымен 30 мл 0,2 % K₂Cr₂O₇ ерітіндісін өлшеуіш цилиндрмен өлшеп, оны реакциялық құтыға құясыңдар. Осыған 5 мл 2% H₂O₂ ерітіндісін құйып, тез газ өткізгіш түтікке қосасыңдар. Тәжірибенің температурасы тұрақты болу керек, ол үшін реакциялық құтыны сулы астаушаға орналастырасыңдар. 5 мин бойы әрбір 30 сек сайын H₂O₂ катализдік ыдырау нәтижесінде бөлінген оттектің көлемін

31-сурет. Гетерогенді реакция жылдамдығын анықтауға арналған құрал

өлшеп отырыңдар. Әр өлшеудің алдында реакциялық құтыдағы сұйықтықты шайқап отыру керек. Осындай тәжірибені K₂Cr₂O₇ерітіндісінсіз жасаңдар, бірақ су көлемі сондай болу керек. Алынған көрсеткіштерді кестеге жазып, катализатормен және катализаторсыз реакцияның салыстырмалы

жылдамдығын есептеңдер.
Кесте

Уақыт, сек	30	60	90	120	150	180	210	240	270	300
V(O₂),мл
V*(O₂),мл
(_{катмен/} (_{кат-сыз}

Тапсырма: Алынған мәліметтерді абцисса өсіне уақытты, ордината өсіне-бөлінген оттекті сала отырып, график түрінде суреттеңдер. K₂Cr₂O₇ қандай роль атқарады? Реакция кезінде оның түсінің өзгеруі нені білдіреді? Реакция аяқталған соң оның түсі өз қалпына келе ме? Катализатор қатысында реакция жылдамдығы неше есе жоғарылайды?
2. Катализатор ретінде 1 мл 3% FeCl₃ ерітіндісін ала отырып, реакциялық құтыға 15 мл 2% H₂O₂ ерітіндісін құйып, 1-ші тәжірибені қайталаңдар.
3. Гетерогенді катализ. Катализатор ретінде 0,1 мг MnO₂ немесе PbO₂ ала отырып, 1-ші тәжірибені қайталаңдар.
4. Автокатализ. Реакция өнімдерінің біреуі көбінесе осы реакцияның жүруін тездететін катализатор болып табылады. Жүйеге арнайы катализатор енгізілмей, сол реакция өнімінің өзі катализатор болып табылатын катализдік реакциялар автокатализдік реакциялар деп аталады.
Жұмыстың орындалуы. Сынауыққа 5 тамшы 5% қымыздық қышқылын Н₂С₂О₄ және 2 тамшы 2 н күкірт қышқылын құйыңдар да, қоспаны араластырыңдар. Тамшуырмен калий перманганатының сұйытылған ерітіндісін алып, оны қымыздық қышқылымен қышқылданған сынауыққа тамшылатып қосыңдар. Секундомер арқылы қосылған бірінші, екінші, үшінші және т.б. тамшыдан түссіздену уақытын белгілеңдер. Кезекті тамшыны алдындағы түс кетіп қалғаннан кейін тамызыңдар.
Тәжірибені қымыздық және күкірт қышқылдарының қоспасына 4 тамшы марганец сульфатын қоса отырып басқа сынауықта қайталаңдар. Тәжірибе нәтижелерін жұмыс дәптерлеріңе жазып отырыңдар. Реакция теңдеулерін жазып, неліктен екінші жағдайда реакция тез жүреді де, біріншісінде біртіндеп жылдамдайтынын түсіндіріңдер.

ғ 19 жұмыс. Беттік ауданның гетерогендік химиялық реакция жылдамдығына әсері

(Студент өз таңдауы бойынша 3 тәжірибенің біреуін орындауы керек).

Қажетті құрал-жабдықтар мен реактивтер: тұрғы, бөлікті өлшеуір, 50 мл өлшегіш цилиндр, газ өткізгіш түтік, кристаллизатор, 50 мл жазық түпті құты, түйіршік немесе ұнтақ түріндегі мырыш (немесе темір), кесек және ұнтақ түріндегі мәрмәр, сұйытылған күкірт және тұз қышқылдары.

жүктеу/скачать 6.08 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 50 51 52 53 54 55 56 57 ... 205