Дүниетаным және оның негізгі түрлері. Дүниетаным
жүктеу/скачать 145.79 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Дүниетаным
- Дүниетанымда
- Олардың біріншісі-космоцентризм
- Антропоцентризм
|
Дүниетаным және оның негізгі түрлері. Дүниетаным - жеке адамның, әлеуметтік топтың, таптың немесе тұтас қоғам қызметінің бағытын және шындыққа деген қатынасын айқындайтын принциптердің, көзқарастардың мақсат-мұраттар мен сенімдердің жүйесі. Дүниетаным қалыптасуына саяси, адамгершілік және эстетикалық көзқарастар көп эсер етеді.[1] Ғылыми білімдер Дүниетаным жүйесіне ене отырып, адамның немесе бүкіл топтың қоршаған әлеуметтік және табиғат заңдылықтарын бағдарлау мақсаттарына қызмет етеді. Сонымен қатар, ғылым адамдарды әртүрлі нанымдар мен адасулардан құтқарып, оның шындық болмысты ақыл-ойы арқылы тануына жағдай жасайды Дүниетаным - адамдар мен табиғатқа, жалпы құндылықтарға, моральдық ережелерге жеке тұлғаның жалпы қатынасын білдіретін негізгі сенім, қалып, таным немесе қоғам мүшелерімен ортақ көзқарас қалыптастырып, қоршаған ортамен қатынас қалыптастырудағы негізгі өлшем. Ол - адамның дүниені ақиқатпен теориялық және тәжірибелік жағынан бірлікте тану мақсатындағы рухани-тәжірибелік әдіс. Дүниетанымда тұтас адамзат әлемінің үлгісі сияқты мәдениет категорияларының жүйесі көрініс тапқан.[3] Дүниетаным - әлемді түсіну, қабылдау, қоршаған ортадағы шынайылыққа жалпылама көзқарастар жүйесі. Дүниетаным - адамның өзіне, әлемге, өзінің әлемдегі орнына деген көзқарастар жүйесі Тарихи әртүрлілікте философиялық дүниетанымның үш негізгі түрін ажыратуға болады. Олардың біріншісі-космоцентризм - философиялық дүниетаным, оның орталығында ғарышты, ғаламды түсіну, табиғаттағы барлық нәрсені анықтайтын, адам мен қоғамның өмірін анықтайтын құдіретті принцип, негіз, негізгі заң ретінде түсініледі. Мұндай дүниетаным ежелгі өркениеттерде — ежелгі Үндістанда, Ежелгі Қытайда, Ежелгі Грецияда кең таралған. Теоцентризм-философиялық дүниетанымның келесі түрі, оның басты бағыты-Құдай. Құдайдың еркі мен болмысы Құдай жаратқан әлемді құрайтын барлық элементтердің болуы мен дамуын түсіндіреді. Мұндай дүниетаным орта ғасырларда христиан Еуропада және ислам елдерінде кең таралған. Антропоцентризм-философиялық дүниетанымның үшінші негізгі түрі. Ол адам проблемасының философиялық тұжырымдамаларын, оның мәнін, мүмкіндіктерін, ұмтылыстарын, құндылықтарын, осы әлемдегі мақсатын, міндеттерін назар аударумен сипатталады. Антропоцентрлік дәстүр ежелгі дәуірден бастау алады (атап айтқанда, ежелгі дәуірде — Сократтың ілімінде), бірақ ол қайта өрлеу дәуірінде дамып, кейінірек Батыс Еуропа философиясында басым бола бастады. жүктеу/скачать 145.79 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|