Әдістемелік нұсқаудың титулдық беті ффсо пгу 18. 3/40



Дата14.06.2016
өлшемі163.5 Kb.
#135160

Әдістемелік нұсқаудың титулдық беті







ФФСО ПГУ 7.18.3/40



Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі
С. Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті
Физика, математика және ақпараттық технологиялар факультеті
Информатика және ақпараттық жүйелер кафедрасы
ӘДІСТЕМЕЛІК ҰСЫНЫСТАР МЕН НҰСҚАУЛАР
ПӘНДІ ОҚУҒА АРНАЛҒАН
"Ақпаратты өңдеу әдістері» пәні бойынша
050703- «Ақпараттық жүйелер» мамандығының студенттері үшін

Павлодар


Әдістемелік нұсқауды бекіту парағы





ФФСО ПГУ 7.18.3/41





БЕКІТЕМІН

ПМУ проректоры

___________ Н.Э.Пфейфер

__________ «___»____ 2010 ж.
Құрастырушы: аға оқытушы Нұрғазина Б.Қ.
Информатика және ақпараттық жүйелер кафедрасы
ӘДІСТЕМЕЛІК ҰСЫНЫСТАР МЕН НҰСҚАУЛАР
пәнді оқуға арналған
"Ақпаратты өңдеу әдістері» пәні бойынша
050703- «Ақпараттық жүйелер» мамандығының студенттері үшін

Кафедра мәжілісінде бекітілді, 2010ж. «___»____________ Хаттама №_____.


Кафедра меңгерушісі _______________ А.Ж.Асаинова

Факультеттің әдістемелік кеңесінде құпталды


2010__ж. «___»____________ Хаттама №_____

ӘК төрайымы ______________ Ж.Г.Муканова

ОӘҚжЖБ КЕЛІСІЛГЕН

ОӘҚжЖБ бастығы _______________ А.А.Варакута «____»_____________2010 ж.




Университеттің оқу-әдістемелік кеңесінде мақұлданған

«______»______2010__ж. №______ хаттама

Тақырып №1 «Ақпаратты өңдеу әдістері» пәніне кіріспе. Ақпараттық массивтерді өңдеудің қарапайым алгоритмдері

Мақсаты: студенттерді ақпараттық массивтерді өңдеудің әдістерімен таныстыру.

Тақырыпқа қысқаша сипаттама: Массив дегенiмiз - бiрдей типтегi элементтердiң жиыны.

Массив элементтерi массивтегi орналасу ретi бойынша нөмiрленедi, сондықтан массив реттелген тип деп аталады. Массив элементiнiң реттiк номерi индекс деп аталады. Индекстер тек скаляр типте болады. Индекстiң типi массив мәндерiнiң шегiн анықтайды



Массив элементтерiнiң мәнiн ауыстыру. Ол үшiн типi массивтiң типiне сәйкес келетiн қосымша айнымалы қолданылады.

Мысал: А3;-2;4;7;0;8 массивiнiң бесiншi және үшiншi элементте-рiнiң мәндерiн ауыстыру керек.

Программа фрагментi мынадай болады:

v:=a[5]; a5:=a3]; a3:=v {v –қосымша айнымалы, a[5] мәнiн уақытша сақтайды}

Нәтижеде берiлген массив мынадай болады: А 3; -2; 0; 7; 4; 8.
Әдебиет: Каррано Ф.М., Причард Дж.Дж. Глава 1. стр.24-65
Тақырып №2 Ақпараттық массивте элемент іздеу. Қарапайым іздеу. Бинарлық іздеу. Ақпараттық массивте ең үлкен және ең кіші элементті іздеу.

Мақсаты: Ақпараттық массивте ең үлкен және ең кіші элементті іздеуді, қарапайым іздеуді, бинарлық іздеуді меңгеру

Тақырыпқа қысқаша сипаттама: Массив элементтерінің ең үлкенін және оның идексін табу.

program maxim;

var k:array [1..7] of integer;

max,i,x:integer;

begin

randomize;



for i:=1 to 7 do k[i]:=random(105);

for i:=1 to 7 do

write (k[i]:10); writeln;

max:=k[1]; x:=1; `

for i:=2 to 7 do

if max

begin max:=k[i]; x:=i; end;

writeln(‘max=’,max, ‘индексі ’:10,x); readln;

end.

Әдебиет: Каррано Ф.М., Причард Дж.Дж. Глава 2. стр.70-95
Тақырып №3 Рекурсия. Рекурсивтік шешімдер. Заттарды тізу. Ақпараттық массивте рекурсивті іздеу.

Мақсаты: Ақпараттық массивте рекурсивті іздеу, заттарды тізу әістерін меңгеру

Тақырыпқа қысқаша сипаттама: Рекурсия дегеніміз- процедура немесе функцияның орындалу барысында өзін-өзі шақыратын есептеу процесі. Сандық тізбекті қарастырайық: 1, 2, 3,5,8,13,21,34,….

Заңдылық? 3 =1+2 5=2+3 8=3+5

1 жағдай : 1, 2, 3,5,8,13,21,34,…. (1)

Тізбекті кері, қарама- қарсы жаққа жалғастырайық:



Алгоритм:

әрбір екінші мүшеден бірінші мүшені алу

айырманы тізбекке бірінші санның алдына жазу қажет

….-21, 13, -8, 5,-3,2, -1,1,0,1,1,2,3,5…. (2)

Негізгі ереже:

Әрбір мүше алдыңғы екеуінің қосындысына тең

Әдебиет: Каррано Ф.М., Причард Дж.Дж. Глава 2 стр.96-98
Тақырып №4 Алгоритмдердің тиімділігі және сұрыптау. Алгоритмдердің тиімділігін өлшеу. сұрыптау алгоритмдерін салыстыру

Мақсаты: Алгоритмдердің тиімділігін өлшеу. сұрыптау алгоритмдерін салыстыру

Тақырыпқа қысқаша сипаттама: Алгоритмдерді талдау (analysis of algorithms) – есептердің әртүрлі шешу әдістерінің тиімділігін салыстыру туралы компьютерлік ғылымның бір аумағы болып табылады.

Алгоритмдердің қолдану аумағы: жобалау жүйелері, әртүрлі ақпараттық жүйелері мәтіндік процессор, банкомат, бейне ойын және т.б.


Алгоритмдердің тиімділігін өлшеу

Алгоритмдердің тиімділігін өлшеу компьютерлік ғылымның негізгі сұрағы.

Алгоритмдерді салыстыру олардың мәнді айырмашылықтарына негізделу керек.

Тиімділік - есепті шешудің жалпы бағасын анықтайды.

Мысал. Уақыт бойынша 2 алгоритм бірнеше сағат жұмыс істеп, біреуі екіншісінен бірнеше секундқа жылдам атқарылса, онда екі алгоритмнің тиімділігі бірдей болады.



Жады көлемі бірқатар жағдайларда тиімділікті анықтайды.

Жылдамдық тиімділікті анықтайды.

Әдебиет: Литература: Каррано Ф.М., Причард Дж.Дж. Глава 9, стр.409-446

Дюсембаев А.Е. Информатика. Алгоритмы и структуры данных. Глава 1, стр.14-38


Тақырып №5 Тоғайлар. Абстрактілік бинарлық тоғай. Іздеудің абстрактілік бинарлық тоғайы. Жалпы түрдегі тоғайлар

Мақсаты: Жалпы түрдегі тоғайлар мен іздеудің абстрактілік бинарлық тоғайын пайдалануды меңгеру

Тақырыпқа қысқаша сипаттама: Тоғайлар(trees) – мәліметтердің иерархиялық құрылымы болып табылады.

Бинарлық тоғайды формалдау

R – жеке түйін, түбір

TL - бинарлық тоғайлар (сол жақ)

TR - бинарлық тоғайлар (оң жақ)
Бинарлық тоғай (binary tree)- бұл Т жиыны бос жиын болатын, немесе

Т жиыны өзара қиылыспайтын ішкі үш жиынға бөлінеді: R – жеке түбір, түбір; екі (бос болмауы мүмкін) бинарлық тоғайдың ішкі тоғайлары




  • Егер Т-бос болса, онда биіктігі -0

  • Егео Т –бос болмаса, онда тоғайдың биіктігі 1-ге биіктейді

  • биіктік(Т)=1+мах(биіктік(TL)+биіктік(TR

Әдебиет: Каррано Ф.М., Причард Дж.Дж. Глава 10, стр.456-519
Тақырып №6 Кестелерді тиімді жасау. Іздеудің теңдестірілген тоғайлары. Хэштеу.

Мақсаты: Іздеудің теңдестірілген тоғайлары. Хэштеу.

Тақырыпқа қысқаша сипаттама: Мысалы table массиві телефон номірлерімен толтырылған. Егер 5789 –шы телефонды анықтау керек болса, онда table массивінің 5789 элементін теріп тексеруге болады. Алайда элементтің өзіне тікелей өтуге де болады.

  • Элементтің орынын бірден анықтау үшін адресті есептеу механизмін қолдануға болады.

  • «Хештеу кестесі» деп аталатын массив элементінің қайда орналасқанын хештеу функциясы анықтайды.

  • Хештеу функциясы массив индексін бүтін сандарды бейнелейді

  • Хэштеу әдісі(hashing)

  • Хэштеу- бұл тұрақты уақыт ішінде тұрған жеріне байланыссыз, хэштеу функциясы мен конфликтті шешу сұлбасы арқылы элементтке қол жеткізу әдісі

Әдебиет: Каррано Ф.М., Причард Дж.Дж. Глава 12, стр.580-634
Тақырып №7 Графтарды қолдану әдістері.

Мақсаты: Графтарды қолдану әдістерін меңгеру.

Тақырыпқа қысқаша сипаттама: Граф – нүктелер (төбелер) мен кесінділердің (қабырғалар) жиыны. Нүктелер кесінділердің ұштарында жатады.

Егер әрбір қабырғаға бағыт берсе, онда граф бағытталған деп аталады.

Егер граф қабырғаларының бағытымен қозғалғанда 1-төбеден 2-ші төбеге жетуге болса, онда бұл төбелер жолмен қосылған деп аталады. Бірнеше қабырғадан тұратын тұйықталған жол цикл деп аталады. Егер графтың кез келген екі төбесі бір-бірімен жол арқылы байланысса, онда ол граф байланысты (связный

Графтар қатынастарды бейнелеу үшін пайдаланылады.



Әдебиет: Каррано Ф.М., Причард Дж.Дж. Глава 12, стр.657-674
Тақырып №8 Сыртқы файлда ақпараты өңдеу әдістері. Сыртқы файлда мәліметтерді өңдеу

Мақсаты: Сыртқы файлда мәліметтерді өңдеумен танысу.

Тақырыпқа қысқаша сипаттама: Берілгендер (деректер) файлы (ДФ) -жазбалардан түратын элемеиттер тізбегі. Жазбалар санын файлдың ұзындығы деп атайды, оны аддын ала анықтап қою міндетті емсс. Мысалы, мынадай мөліметтік тізімді қарастырайык.

Т і з і м



  1. Имантайүлы Оспан 1975 қазақ

  2. Ысқақүлы Қамардін 1974 қазақ

  3. Шоймерденқызы Гүлнар 1976 қазақ

Тізім — үш жазбадан қүралған деректер файлы, жазба — файлдыц торт өрістен түратын бір элементі (бірінші epic үшін студент шифры алынған, ерістер төрт бағанға орналасқан). Қүрылымы:

Студент (шифры, фамилиясы-аты, туған жылы, үлты).

Файл типін сипаттау үлгісі мынадай:

type <тип атауы>=Я1е of <элементтер типі>; var <айнымалы атауы> : <тип атауы>;

Мүндағы file (қатар, тігінді), of (тиісті) — қызметші сөздер. Тип жене айнымшіы атауларын пайдалануға ыңғайлы етіп, түсінікті түрде тандап алған жөн



Әдебиет: Каррано Ф.М., Причард Дж.Дж. Глава 14, стр.682-713
Тақырып №9 Сыртқы файлда ақпараты өңдеу әдістері. Сыртқы кестелер. Сыртқы файлды индекстеу. Сыртқы хэштеу. В-тоғайлар. Айналып өту алгоритмі. Көптік индекстеу.

Мақсаты: Сыртқы кестелер. Сыртқы файлды индекстеу. Сыртқы хэштеу. В-тоғайлар. Айналып өту алгоритмі. Көптік индекстеу

Тақырыпқа қысқаша сипаттама: Дискіге жазылатын деректер файлын жоне дискіде файл жазыла-тын орынды да файл деп, файлмен жүмыс істеуге арналған програм-маны программалық фцйл деп атайды. Кейде файл жазылатын орын-ды дискілік файл деп те атайды. Жалпы, олардың бөрін де файл деп атай береді, оларды айтылу мағынасъша қарай ажырату қиын емес.

Мүнда файл жазбалары ретімен экранға шығарылады. Мұндай тосілді файл элементтеріне тізбекті ену тосілі ден атайды.



Таңдаи алынған белгі бойынша файлдың бір элементів (жолын) экранға шығаруды да тізбекті ену жоне еркін ену тәсіддері бойынша орындау мүмкін. Тізбекгі ену төсілінде файл элементтері дискіден ретімен басынан бастап оқылады да, еркін ену тәсілінде файлдыч кез келген элементін (жазбасын) арнайы төсіл бойынша бірден ок и бе-руге болады.
Әдебиет: Каррано Ф.М., Причард Дж.Дж. Глава 14, стр.743-774

Достарыңызбен бөлісу:




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет