Еуропалық экономикалық комиссия экологиялық саясат жөнінддегі комитет
Кесте: Өнеркəсіптік кəсіпорындардың қалдықтар жасағаны үшін төлейтін
жүктеу/скачать 4.05 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Орташа арифметикалық (өлшенбеген) 8 915 1 114 279
| 5.2 Кесте: Өнеркəсіптік кəсіпорындардың қалдықтар жасағаны үшін төлейтін
төлемақылары Бір тоннасы теңгемен Облыс І ІІІ V санат санат санат Аса қауіпті Орташа қауіпті Улы емес қатты Ақмола 4 349 544 136 Ақтөбе 10 067 1 258 315 Алматы 5 273 659 165 Атырау 41 020 5 127 1 282 Шығыс Қазақстан 4 006 501 125 Қарағанды 3 835 479 120 Қостанай 2 739 342 86 Қызылорда 5 033 629 157 Маңғыстау 12 121 1 515 379 Солтүстік Қазақстан 3 321 415 104 Павлодар 4 383 548 137 Оңтүстік Қазақстан 4 622 578 145 Батыс Қазақстан 7 122 890 223 Жамбыл 4 109 514 128 Алматы қаласы 26 365 3 296 824 Астана қаласы 4 280 535 134 Орташа арифметикалық (өлшенбеген) 8 915 1 114 279 Ескерту: тоннасы АҚШ долларымен 70,4 8,8 2,2 Дереккөзі: Қазақстан Республикасы Қоршаған ортаны қорғау Министрлігінің 2006 жылғы 4 қазандағы № 295-II ластануға төленетін төлем тарифтері туралы бұйрығы Ескерту: Төлем мөлшері АҚШ дол. есептелген, 2006 жылғы орташа жылдық айналым курсына қарай: 1 АҚШ дол. = 126,1 теңге. Кəсіпорындар сондай-ақ жанар-жағармайды (бензин, дизельді жағар май, сұйылтылған газ) қолдануға негізделген қозғалмалы көздердің (көлік құралдары) пайдаланылған газдан шығарылатын ауаны ластағаны үшін де төлем жасайды. Мұндай төлемдер жекеше жеңіл көліктермен пайдаланылатын жанар-жағар май түрлеріне де қолданылатын акциздерге қосымша төленеді. Қоршаған ортаны ластауға төленетін төлемдер өте төмен (5.3 кестені қар.) жəне, орта есеппен, бензиннің 1 мың литріне төленетін төлем шамамен 2,4 долларды құрайды жəне дизельді жанар-жағар майдың 1 мың литріне 3,3 доллар төлеу қарастырылған. 2007 ж. сұйытылған мұнай газдарына (СМГ) қатысты төлем 1 мың литріне 1,3 долларды құрайды. Мұндай тарифтер жанар-жағар майды қолдануды төмендетудің стимулына айналуы екіталай мəселе. Облыстарға байланысты, жанар-жағар май түрлерінің тарифтерінің едəуір айырмашылығы бар. Орта есеппен, бейэтилденген бензинмен салыстырғанда, дизельді жанар- жағар май 35% жоғары. Дегенмен түрлі облыстарда тарифтерді белгілеудің бірізді жүйесі жоқ. Кейбір облыстарда бензинмен ластауға қатысты төлемдер дизельді жанар-жағар майға қатысты төлем көлемінен асып түседі. Сондай-ақ бейэтилденген бензин сапасы бойынша да айырмашылықтар жүргізілмейді (яғни зерттелететін октандық саны (ЗОС)). Қоршаған ортаны ластауға қатысты төлемдер мен айыппұлдан түсетін түсім 2006 ж. ластауға қатысты төлемдердің түсімі 26,5 миллиард теңгені құрады (210 миллион доллар), бұл 2000 жылғы деңгейден едəуір артады (4,5 миллиард теңге) (5.4 кес.қар.). Бағаның осылайша тез көтерілуінің негізгі факторы - өнеркəсіптің, əсіресе мұнай саласының қарқындап дамуы жəне соған сəйкес ауа мен суды ластағыш қалдықтардың, сондай-ақ өндіріс қалдықтарының көлемінің артуы. Қоршаған ортаны ластау тарифтерінің артуы жəне мониторинг жүйесінің жетілдірілуі мен түсімдерді жинау соңғы рөл атқарған жоқ. Дегенмен сəйкес мəліметтің болмау салдарынан осы факторлардың қатыстық мағынасын анықтауға да 5 Тарау: Қоршаған ортаны қорғауға арналған экономикалық құралдар 113 мүмкіндік жоқ. Осыған байланысты 2004 ж. түсіммен салыстырғанда 2005 ж. қоршаған ортаны ластауға қатысты төлемнен түскен түсімнің 90% артқандығын айта кеткен жөн. Түсімдер кəсіпорындардың қалдық көлемдерін жариялауы мен табиғатты қорғау жəне салық органдары тарапынан жүйелі тексеру жүргізілуіне негізделіп жиналады. Қалдықтардың фактілік жəне жарияланатын көлемдері аралығындағы айырмашылық, сондай-ақ қоршаған ортаны ластауға қатысты төлемдердің кірісіне сəйкес ешқандай мəлімет жоқ. жүктеу/скачать 4.05 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|