Қырғи–қабақ соғысы кезіндегі Палестина мәселесі
III. Намибияның тәуелсіздікке жетуі
жүктеу/скачать 83.38 Kb.
|
| III. Намибияның тәуелсіздікке жетуі.
Оңтүстік Батыс территория жағынан өте үлкен, табиғи ресурс тарға бай, бірақ, ауа- райының қолайсыздығынан адам аз қоныстанады. XIX ғасыр аяғына дейін ешкімнің территориясына жатпайды, содан кейін неміс фашистерінің әскерімен жаулап алған болатын. 1884 ж. іс - жүзінде Германия протектараттарының иелігінде болды, ал бірақ 1907 ж. жаулап алынған болатын. Бірінші дүние жүзілік соғыс кезінде Оңтүстік Африкалықтардың әскерімен өз иелігіне алады. 1920 ж. бұл территорияға ұлттық Оңтүстік Африканың одағына беріледі. Бұл келісімде құл сату, спирттік ішімдіктер, қару– жарақ, әскери баздардың құрылысына, діни сенімге тиым салынады. Ұлттар лигасына жыл сайын Оңтүстік Африка мандаттың комиссиясының есебін беріп отырды, адам құқығын сақтап отырды. Оңтүстік- Батыс Африка өз провинциясын ЮАС – қа кіргізуді ойлады. Осындай жағдайлар екінші дүние жүзілік соғысқа дейін өзгеріп отырды. 1945 ж. Оңтүстік Африка елдері осы территорияны Оңтүстік Африкамен біріктіруді ойлады. 1948 ж. Оңтүстік Батыс Африка жеріне Ұлттық Лиганың құқығын БҰҰ мойындамады. 1950 ж. Халықаралық сотта Оңт- Батыс Африканың жерін бөлуді ойлады, оңтүстігін, оңт- Африкаға, ал солтүстігін өзінің иелігіне беруді сұрады. Бірақ өз кезегінде БҰҰ келісімнен бас тартты, дегенменде уақытымен Оңтүстік Батыс Африка жерін ОАР иелігіне кірді. 1961 ж. Оңтүстік Африка Республиксы (ОАР). 1968 ж. БҰҰ Ассамблиясы ОАР – ның Оңтүстік Батыс Африканың жерін тартып алып, оны БҰҰ - на мандат етіп береді. 1960 ж. Намибияда Оңтүстік Батыс Африканың ұлттық ұйымы құрылады. Ол Оңтүстік Африкаға қарсы партизандық әскер құрып, ОАЕ және КСРО- ден көмек сұрайды. 1960 ж. ОАР басшысы Намибияның территориясын бөліп, онда қара нәсілдерді тұрғызбай, оны кедей ауданға айландыру еді. ОАР басшысына халықаралық ереуілдерден бұрын экономикалық жағдайда қорқытпаған болатын. 1974 - 1975 ж. бұл жағдай өзгеріске ұшырады. Осыдан кейін Португалдықтардың көрші Ангола мен Мозамбик отарлары құлатылды. 1977 ж. Турихолда «Демократиялық альянсы» құрылады, ол Намибияның ұлттық партиясы құрылады. 1978 ж. тәуелсіздік жоспарын жасағанда ОАР оған қарсы болады. 1981 ж. Женевада алған Намибияның конференциясы болады. Бұл жоспарда ОАР президенті Петтер Бот және АҚШ- тың президенті Рональд Рейтган Намибияның тәуелсіздігін қолдады 1985 ж. ОАР Намибияға Уақытша басқаруды берді. Бұндай бақылау Оңт Африкалықтардың ішінде жүзеге асып отырды. Бірақ бұл шешімге Анголадағы куба әскрелерінің мәселесі әсер етті. 1988ж желтоқсан айында Намибия, Ангола, ОАР, Куба елдерімен үшжақты келісімге қол қойылады. Онда БҰҰ - ды Намибияның тәуелсіз алуына дайындау. БҰҰ бұл шешімді өз бақылауының қоластына алады. 1989 ж. Халықаралық бабақылауда Намибияда сайлау өтеді. Онда СВАПО – 57 пайыз дауыс, ДАТ- 29 пайыз дауыс алады. 1990 ж. Намибия өз тәуелсіздігін алып, конститутциясын қабылдайды. СВАПО көшбасшысы Сэм Нуиома мемлекеттің бірінші президенті болып тағайындалады. Осымен колониялық дәуір Африкада аяқталады. Осыдан бастап СВАПО көппартиялық жүйені дамытып, экономикалық дами түседі, халық саны көбейе түседі. Мемлекеттің ұлттық саясаты біржақты қалыптасады. Осыдан шешім қабылдап, мектеп ашу, техникалық оқулар, техникалқ университет ашуды ойластырады. 1998 ж. С. Нуйоманың Ресейге келуінен екі мемлекет арасындағы келісім құжаттарға қол қояды. Намибия алмаздың жоғары сорттарын шығарып, уранға, темірге, цинкке, балыққа бай мемлекет. жүктеу/скачать 83.38 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|