Қазақ мәдениетінің теориясы мен тарихы
бойынша тест сұрақтары.
(ІІІ-бөлім)
1. Қазақ мәдениеті қай өркениеттік болмысқа жатады?
-
Батыстық.
-
Шығыстық.
-
Көшпелілік.
-
Орта Азиялық.
-
Кіндік Азиялық.
2. Қазақ мәдениетінің еуроазиялық бастауы туралы пікірді кім бірінші болып айтты?
-
Ш.Уәлиханов.
-
Н.Конрад.
-
Л.Гумилев.
-
Ә.Марғұлан.
-
Г.Кляшторный.
3. Қазақ мәдениетінің “архетипіне” не жатады?
-
Көшпенділер мәдениеті.
-
Ислам діні.
-
Зороастризм.
-
Еуроазиялық дала мәдениеті, тәңірлік дін және түрік өркениеті.
-
Халық ауыз әдебиеті.
4. Сақ өркениетінің өнеріндегі басты стиль қалай аталады?
-
Готика.
-
Романдық.
-
Жануарлық.
-
Барокко.
-
Арабеска.
5. Анахарсис қай мәдениеттің ғұлама қайраткері?
-
Скиф-сақ.
-
Ғұн.
-
Қазақ.
-
Түрік.
-
Үйсін.
6. Ғұндар қандай этномәдени топқа жатады?
-
Үндіеуропалық.
-
Протүріктік.
-
Протоалтайлық.
-
Ирандық.
-
Түріктік.
7. Сопылық бағытты жан-жақты дамытқан ғұлама кім?
-
Қожа Ахмет Яссауи.
-
Әл-Фараби.
-
Ибн-Сина.
-
Әл-Газали.
-
Ибн-Рушд.
8. Әл-Фарабидің “Қайырымды қала тұрғындарының көзқарасы” атты шығармасындағы “қала” ұғымы төмедегілердің қайсысына сай келеді?
-
Мемлекеттегі шаруашылық және мәдени орталықтар.
-
Тап және әлеуметтік топтар.
-
Мәдени-әлеуметтік топтар.
-
Ірі тұрғын қоныстары.
-
Қала – мемлекет, полис.
9. Қазақ совет мәдениетінің белгілі қайраткерлерін атап өтіңіз:
-
Абай, Жамбыл, М.Әуезов.
-
Шәкәрім, Міржақып.
-
Д.Нұрпейісова, Құрманғазы, Дәулеткерей.
-
Ш.Уәлиханов, Абай, Алтынсарин.
-
Жамбыл, С.Сейфуллин, М.Әуезов.
10. Қазақтың ұлттық опера өнеріне еңбек сіңірген алғашқы композитор:
-
Е.Брусиловский.
-
А.З.Жұбанов.
-
М.Төлебаев.
-
Л.Хамиди.
-
С.Мұхаметжанов.
11. Революцияға дейінгі қазақ халқының музыка мәдениетін терең зерттеген ғалым:
-
А.Кастанье.
-
Г.Потанин.
-
А.Затаевич.
-
А.Эйхгорн.
-
С.Рыбаков.
12. Музыканың “Ұлы кітабын” жазған кім?
-
Дәруіш Әли.
-
Абу Әли Ибн-Сина.
-
Каукаби Эль-Бахари.
-
Кутыб-Эдин аш-Ширази.
-
Әл – Фараби.
13. Жаратылыстан тыс қасиеті бар деп танылған жансыз затқа табыну қалай аталады?
-
Анимизм.
-
Тотемизм.
-
Магия.
-
Фетишизм.
-
Шаманизм.
14. Бүкіл әлем жаратылыстан тыс өмір сүруші рух пен жанға толы болады деген көне ұғым:
-
Анимизм.
-
Тотемизм.
-
Магия.
-
Фетишизм.
-
Шаманизм.
15. Анимизм, тотемизм ұғымдары кімнің еңбегінде жақсы талданған?
-
Г.Чайлд.
-
Г.Морган.
-
Э.Тайлор.
-
Ф.Энгельс.
-
Лукреций Кар.
16. “Кодекс Куманикус” – қыпшақ тілінің сөздігі қай кезеңде жазылған?
-
VI – ІХ ғғ.
-
Х – ХІІ ғғ.
-
ХІІІ – ХІV ғғ.
-
VІ – VІІІ ғғ.
-
ХV – ХVІІ ғғ.
17. Қазақ тілі мен әдебиеттану ғылымының бастауында тұрған көрнекті ғалым, лингвист, ағартушы “Қазақ” газетінің редакторы:
-
М.Жұмабаев.
-
М.Дулатов.
-
А.Байтұрсынов.
-
Ж.Аймауытов.
-
С.Асфенидияров.
18. Қазақтардың наным-сенімдерін, әдет-ғұрпын, аңыздарын, этностарын тұңғыш зерттеген ғалым кім?
-
С.Сейфуллин.
-
М.Әуезов.
-
Ш.Уәлиханов.
-
Ә.Марғұлан.
-
С.Қасқабасов.
19. Қазақ ұлттық Ғылым академиясының бірінші академигі:
-
Ә.Марғұлан.
-
Қ.Сәтпаев.
-
А.Жұбанов.
-
С.Мұқанов.
-
Қ.Жұмалиев.
20. Қазақстанның халық сурешісі, қазақ пейзажының жыршысы:
-
К.Телжанов.
-
М.Кенбаев.
-
Ә.Қастеев.
-
С.Мәмбеев.
-
Н.Таңсықбаев.
21. Номадалық өркениеттердің өрістеген аймағы?
-
Иран
-
Туран
-
Еуроазиялық Дала
-
Ордос
-
Алтай
22. Ғұндар қай тілдік топқа жатады?
-
Монғолдар.
-
Протүріктік.
-
Түріктік.
-
Славян.
-
Қытай.
23. “Зар заман” мәдениеті қай ғасырда көрініс тапты?
-
ХІІ ғ.
-
ХІV ғ.
-
ХVІ ғ.
-
ХVІІ ғ.
-
ХVІІІ – ХІХ ғғ.
24. “Орхон-Енисей” жазбалары қай тілде жазылған?
-
Соғды.
-
Қыпшақ.
-
Қазақ.
-
Түрік.
-
Ғұн.
25. “Еуразия ритмдері” еңбегінің авторы кім?
-
М.Бахтин.
-
И.Гердер.
-
Л.Гумилев.
-
А.Тойнби.
-
К.Ясперс.
26. Сиқыр сөзінің баламасы болып табылатын ежелгі наным сенім түрі:
-
Фетишизм.
-
Анимизм.
-
Магия.
-
Тотемизм.
-
Генотеизм.
27. Ілкі шекті қастерлейтін ежелгі наным:
-
Фетишизм.
-
Анимизм.
-
Магия.
-
Тотемизм.
-
Генотеизм.
28. Шумер өркениетін қандай этикалық топ ығыстырды?
-
Аккадтықтар.
-
Вавилон.
-
Ассирия.
-
Египет.
-
Парсы.
29. Күнтізбек христиандар үшін – Христос туған күннен, мұсылмандар үшін - ...
-
Калачакра.
-
Хиджра.
-
Будданың нирвадасынан.
-
Калавада.
-
Ахменид династиясының
орныққан күнінен.
30. Кеңес дәуірінің мәдениеттанушысы, атақты “Франсуа Рабле және ортағасырлық халықтың күлкі мәдениеті” шығармасының авторы:
-
А.Гуревич.
-
С.Аверинцев.
-
С.Библер.
-
М.Бахтин.
-
Н.Сакулин.
31. Қазақтың апта күндерінің атаулары қай тілден алынған?
-
Араб.
-
Парсы.
-
Үнді.
-
Өзбек.
-
Тәжік.
32. Қытай және түрік мәдениетін жан-жақты зерттеген ғалым:
-
Л.Гумилев.
-
А.Тойнби.
-
Ш.Уәлиханов.
-
Ә.Марғұлан.
-
Н.Семенов – Тянь-Шаньский
33. Қазақтарда “обал” түсінігінің қарама-қарсы ұғымы қайсы?
-
Ысырап.
-
Сауап.
-
Дауа.
-
Шипа.
-
Зауал.
34. Гилозоизм дегеніміз нені білдіреді?
-
Қоршаған табиғаттың жаны бар деп түсініп, оны рухтандыру.
-
Өлі дүниеге табыну.
-
Жансыз әлемді құдіреттендіру.
-
Жануарға табыну.
-
Аталар рухына табыну.
35. “Қайырымды қала” идеясын кім ұсынды?
-
Конфуций.
-
Ибн-Сина.
-
Платон.
-
Әл-Фараби.
-
Әл-Кинди.
36. “Диуани Хикмет” – “Ақыл кітабы” кімнің шығармасы?
-
Әл-Фараби.
-
М.Қашқари.
-
А.Яссауи.
-
С.Бақырғани.
-
А.Иүгініки.
37. “Диуани лұғат ат-түрік” – “Түрік сөздерінің грамматикасы” кімнің шығармасы?
-
Ж.Баласағұни
-
М.Қашқари
-
Әл-Фараби
-
С.Бақырғани
-
М.Дулати
38. Қазақ алфавитінің реформаторы кім болды?
-
А.Байтұрсынов
-
А.Құнанбаев
-
Ә.Бөкейханов
-
Ш.Құдайбердиев
-
Ы.Алтынсарин
39. Қай сөз киіз үйдің бөлігін білдірмейді?
-
Кереге
-
Уық
-
Шаңырақ
-
Туырлық
-
Ошақ
40. “Құтты білік” кімнің шығармасы?
-
М.Қашқари.
-
Ж.Баласағұни.
-
Әл-Фараби.
-
А.Яссауи.
-
М.Дулати.
41. “Біржан – Сара” операсын кім жазды?
-
Ғ.Жұбанова.
-
М.Төлебаев.
-
Л.Хамиди.
-
Е.Брусиловский.
-
А.Рахмадиев.
42. Жоңғар очерктерін кім жазды?
-
А.Құнанбаев.
-
Ә.Бөкейханов.
-
Ш.Уәлиханов.
-
Б.Куфтин.
-
Ә.Марғұлан.
43. Темірланның тұсында Түркістан жерінде қандай ғимарат салынды?
-
Баба Ата.
-
Ақ Төбе.
-
Айша бибі.
-
Яссауи мавзолейі.
-
Қорқыт ата қорғаны.
44. Беташар дегеніміз:
-
Көктем мейрамы.
-
Спорт мейрамы.
-
Үйлену тойындағы “бет ашу” рәсімі.
-
Көне наным.
-
Сыйлық.
45. Ежелгі Түріктердің төтемдік аңы:
-
Аю.
-
Бұғы.
-
Қасқыр.
-
Арқар.
-
Жолбарыс.
46. Құрманғазы Сағырбаев – мына күйлердің авторы:
-
Қараторғай, Құлагер.
-
Сары-Арқа, Адай.
-
Шолпан, Гауһар қыз.
-
Балбырауын.
-
Кішкентай.
47. “Мәдени мұра” атты мемлекеттік бағдарлама қай жылы қабылданды?
-
1991 ж.
-
1996 ж.
-
2000 ж.
-
2001 ж.
-
2003 ж.
48. Қазақ алфавитінің реформаторы кім?
-
А.Байтұрсынов.
-
А.Құнанбаев.
-
Ә.Бөкейханов.
-
Ш.Құдайбердиев.
-
Ы.Алтынсарин.
49. Өзіне әлеуметтік және ғибадаттық мұрагерлік элементтерін енгізетін, ұрпақтан ұрпаққа беріліп, ұзақ уақыт сақталатын әрекет қалай аталады:
-
Кәде.
-
Дәстүр.
-
Әдет.
-
Мереке.
-
Салт.
50. Салт дәстүр дегеніміз:
-
Ұрпақтан ұрпаққа берілетін құнды тәжірибелер, рәсімдер.
-
Қажеттілік, тілеушілік.
-
Мақсат, ақиқат, бағыттар.
-
Идеялар, идеалдар, идеология.
-
Болжау, анықтау.
51. Этикалық шығармалардың романтикалық бағытына қандай эпос жатады:
-
Алпамыс.
-
Едіге.
-
Қобыланды.
-
Ер-Тарғын.
-
Қыз Жібек.
52. Қазақ ұлттық операсының негізін қалаған композитор:
-
Е.Брусиловский.
-
А.Жұбанов.
-
М.Төлебаев.
-
Л.Хамиди.
-
С.Мұхаметжанов.
53. Көне түріктерде аспан культі қалай аталады?
-
Көк Тәңірі.
-
Жер Су
-
Умай
-
Алла
-
Зәрдеш
54. “Алпамыс” лироэпикалық шығармасы қай ұлттың мәдениетіне жатады?
-
Қазақ.
-
Монғол.
-
Парсы.
-
Орыс.
-
Қытай.
55. Ортағасырлар ойшылы, ақын-ғалым “Диуани Хикмет” еңбегінің авторы:
-
Ахмет Иассауи.
-
Махмут Қашқари.
-
Әл-Фараби.
-
Ибн- Сина.
-
Омар Хайям.
56. Қазақстанда Кеңес Одағы кезінде пайда болған өнер түрлері:
-
Музыка, поэзия.
-
Кино, театр, цирк.
-
Әдебиет
-
Айтыс, көркем сөз.
-
Ою--өрнек.
57. “Құтадғу білік” шығармасының авторы:
-
М.Қашқари.
-
Әл-Фараби.
-
Ж.Баласағұн.
-
Қ.А.Иассауи.
-
О.Хайям.
58. Әл-Фараби қай қалада тұрды:
-
Отырар.
-
Тараз.
-
Бұхара.
-
Самарқанд.
-
Хиуа.
59. Қазақстанның көне тайпалар мәдениеті:
-
Қаңлы, Найман, Қидандар.
-
Сақтар, Үйсіндер, Ғұндар.
-
Өзбектер, Жалайырлар, Түркімендер.
-
Қыпшақтар, Ноғайлар, Хазарлар.
-
Қалмақтар, Монғолдар, Жоңғарлар.
60. Көрсетілген қай батырлық эпос қазақ халқының рухани мұрасына жатпайды:
-
Қобыланды батыр.
-
Ер Тарғын.
-
Алпамыс батыр.
-
Қамбар батыр.
-
Манас.
61. Есік қорғанында табылған ескерткіш қандай тайпалардың мәдениетіне жатады:
-
Ғұндар.
-
Сарматтар.
-
Үйсіндер.
-
Қаңлылар.
-
Сақтар.
62. Ақындар сайысы қалай аталады?
-
Сарын.
-
Күй.
-
Үн.
-
Айтыс.
-
Мақам.
63. “Орхон-Енисей” жазбалары қай тілде жазылған?
-
Соғды.
-
Қыпшақ.
-
Түркі.
-
Қазақ.
-
Қытай.
64. Маргиналдық дегеніміз:
-
Адамның өз өмірлік қажеттіліктерін кеміту.
-
Табиғатпен үйлесімді өмір сүруге ұмтылу.
-
Дербес өмір сүру салты.
-
Адамның өзінің тегінен, қауымынан, атасынан қол үзуі.
-
Аскеттік өмір салты.
65. “Анимизм” дегеніміз:
-
Жоғары қасиетті рухтарға табыну.
-
Өнердегі бағыт.
-
Музыкадағы жанр.
-
Бидің түрі.
-
Ғылыми идея.
66. Мұсылмандарың киелі кітабы:
-
Библия.
-
Тауарат.
-
Құран.
-
Ригведа.
-
Рамаяна.
67. Кеңестік Қазақстандағы “мәдени революция” қашан болды?
-
ХХ ғ. 20-ж.
-
ХХ ғ. 40-ж.
-
ХХ ғ. 60-ж.
-
ХХ ғ. 80-ж.
-
Қайта құру кезеңінде.
68. Қазақстан территориясында болған қай мәдениетке “Аң стилі” тән?
-
Сақ мәдениетіне.
-
Үйсін мәдениетіне.
-
Түркі мәдениетіне.
-
Ғұн мәдениетіне.
-
Қаңлы мәдениетіне.
69. Көне Парсы жазбаларындағы “Сақ” ұғымы нені білдіреді?
-
Алтын іздеушілер.
-
Құдіретті күйеулер.
-
Дала кезбелері.
-
Далада адасушылар.
-
Ашық адамдар.
70. Төле би, Әйтеке би, Қазыбек би кімдер?
-
Ақындар.
-
Айтыс ақыны.
-
Би – шешендер.
-
Әскер басшылары.
-
Музыканттар.
17. Студенттердің академиялық білімін
рейтингтік бағалау жүйесі
Білім беру ісіндегі басты приоритет – студенттердің жеке шығармашылық мүмкіндіктерін дамыту, оларды дара тұлға етіп әзірлеу. Оқу үрдісінде басымдылық рөл оқытушыға емес, студентке берілуі тиіс, студент белсенділік көрсетуі тиіс, оны оқытпай, ол өздігінен оқуы керек. Оқытудың негізгі мақсаты - өз бетінше дами алатын жеке адамды қалыптастыру болғандықтан, оқытудың негізгі формасы – студенттермен жұмыс істеу, дифференциялау.
Әрбір студент басқа студент пен салыстырылмайды, керісінше өзімен - өзі салыстырылады. Студенттер өз нәтижелерін бағалай білуге үйренуі аса маңызды.
Студенттердің білімін бағалау – оның жіберген қатесіне жазалау емес, жетістігін мадақтау, көтермелеу құралына айналуы тиіс.
Студенттердің білімін бағалау жүйесі Sillabus /оқыту бағдарламасына/ міндетті элемент болып кіреді.
Әр деңгейдің ұпай саны студенттердің білімін бақылаудың үлгілері мен кіріспе, ағымдағы және аралық бақылаулармен жиналады. Төменде студенттердің баллмен есептегенде білім градациясының кестесін беріп отырмыз:
Бағалаудың әріптік жүйесі
|
Баллдары
|
Бағалаудың %-тік мазмұны
|
Бағалаудың дәстүрлі жүйесі
|
А
|
4.0
|
100
|
Өте жақсы
|
А-
|
3.67
|
90-94
|
В+
|
3.33
|
85-89
|
Жақсы
|
В
|
3.0
|
80-84
|
В-
|
2.67
|
75-79
|
С+
|
2.33
|
70-74
|
Қанағаттанарлық
|
С
|
2.0
|
65-69
|
С-
|
1.67
|
60-64
|
D+
|
1.33
|
55-59
|
D
|
1.0
|
50-54
|
F
|
0
|
0-49
|
Қанағаттанғысыз
|
Достарыңызбен бөлісу: |