64
6.3.3. Болат өнімдер
Металл
өнімдерін құю, қысым, пісіру мен дәнекерлеу
қолданумен жасайды. Құю деп ерітілген болатпен құймақалып
толтырумен әзірлеуді алу әдісі деп аталады.
Одан алынған болат
құймасы қысыммен өңдеумен өткізіледі. Металлды қысыммен
өңдеудің бірнеше тәсілі бар: жұқарту, сүйрету,тағалау,штамптау мен
пресстеу (6.4 сур.). Олар металдың пластикалық қасиетіне
байланысты болуы мүмкін.
Жұқартуда құйма бір-біріне қарама-қарсы
айналатын қаума
арасынан өткізіледі. Дайындау деформацияланады, созылады және
берілген формаға ие болады (профиль). Болатты суық та, ыстық та
түрінде жұқартады. Суық тәсілмен жұқа болат табақтарын алады,
ыстық тәсілмен – көптеген өнімдер (бөрене,рельс,құбыр, арматура).
6.4.Металлды қысыммен өңдеу түрлері:а — жұқарту; б — сүйрету; в
— пресстеу; г — тағалау; д — штамптау
65
Сүйрету дайындау қиығынан аз болатын
қиықпен тесік арқылы
металл өнімін созудан тұрады. Соның нәтижесінде болат қысылады,
ал оның профилі тесік формасына тура келеді. Сүйретуде металлда
болаттың
қаттылығын артатын, бірақ иілгішігі мен тұтқырлығын
бәсеңдететін тойтарыс пайда болады. Болатты сүйретуді әдетте суық
кезінде жасайды; бұл ретте таза және тегіс бетпен нақты профильдер
өнімдерін алады: жұқақабырғалы түтіктер, сым, сонымен қатар,
дөңгелек,
төртбұрыш, алтыбұрыш шыбықшалар.
Достарыңызбен бөлісу: 
