ПӘнді оқыту бойынша әдістемелік ұсыныстар

1 – тақырып. Ғылым ретінде риторика туралы жалпы түсінік. Риториканың өнер ретіндегі маңызды сипаттамалары.

Сұрақтар:

2 Тіл - мәдениет элементі ретінде.

3 Риторика – бұл сенімді сөйлеудің өнері әрі сөйлеу қарым-қатынасының мақсатты және тиімді құрылымы туралы ғылым.

Әдебиеттер:

1. 
   Александров Д.Н. Логика. Риторика. Этика: Учеб. пособие. - М., 2002.
   
2. 
   Александров Д.Н. Основы ораторского мастерства, или в погоне за Цицероном: Учеб. пособие. - М., 2003.
   
3. 
   Александров Д.Н. Риторика: Учеб. пособие для студентов вузов. 3-е изд. - М., 2004.
   

1. 
   Студенттер сөйлеу қарым-қатынасының ерекшеліктері туралы нақты түсінікті алуы қажет.
   
2. 
   Студенттер сөйлеу қызметінің логикалық, психологиялық және тілдік негіздерін анықтап алуы қажет.
   
3. 
   Студенттер риторика - бұл сендіру өнері екенін ескеруі қажет .
   
4. 
   Студенттер сот төрелігінің мақсаттары үшін шешендік өнердің мағынасын анықтап алуы қажет.
   

Тақырыптың теориялық сұрақтарын білуі қажет;

Дұрыс құрылған сөйлеу мәнерін анықтау бойынша дағдылану;

Заңгерлік кәсіби қатынас жасаудың психологиялық ерекшеліктерін анықтай білуі.

Берілген тақырыпты меңгеру барысында студенттер келесі сұрақтарды ескеруі қажет:

- Сот төрелігі мәдениеті;

- Сот төрелігі мақсатындағы шешендік өнер;

- Дұрыс ойлау өнері;

- Риторика: сендіру өнері;

- Сөйлеу қарым-қатынасының теориялары.
2-тақырып. «Сот риторикасы» оқу курсының негізгі түсініктерінің мағынасы

Сұрақтар:

1 Сот шешендігінің түсінігі.

2 Заңгердің сөйлеу мәдениеті.

3 Әсер етуші сөйлеудің сапасы.

1. 
   Александров Д.Н. Логика. Риторика. Этика: Учеб. пособие. - М., 2002.
   
2. 
   Александров Д.Н. Риторика: Учеб. пособие для студентов вузов. 3-е изд. - - М., 2004.
   
3. 
   Александров Д.Н. Самоучитель красноречия. - М., 2003.
   

1. 
   Студенттер шешендіктің толықтай әрі жеке тұрғыдан сот шешендігінің теория және тәжірибе ерекшеліктерін анықтауы қажет.
   
2. 
   Студенттер заңгерлердің кәсіби сөйлеу мәнерін талдай білуі қажет.
   
3. 
   Студенттер қазіргі сот әдебі жүйесінің мағынасын және негізін анықтап алуы қажет.
   
4. 
   Студенттер сөйлеудегі дыбыс аспектілері мәдениетінің негізін анықтап алуы қажет.
   
5. 
   Студенттер жаргон сөздерімен келетін салдарды анықтап алуы қажет.
   

Тақырыптың теориялық сұрақтарын білуі қажет ;

Заңгерлердің кәсіби сөйлеу мәнерін талдай білуге дағдылану ;

Нақты жағдайларда сөйлеудің қажетті элементтерін анықтай білу.

Берілген тақырыпты меңгеру барысында студенттер келесі сұрақтарды ескеруі қажет:

- Шешендік теориясы және тәжірибесі;

- Қазіргі сот әдебі жүйесінің мағынасы және негізі;

- Сөйлеудің дыбыс аспектілерінің мәдениеті;

- Жаргонның жағымсыз аспектілері;

- Әсер етуші сөйлеудің сапасы .
3- тақырып. Сот жарыссөзі – шешендік өнердің жанры

Сұрақтар:

1 Сот шешендігінің тарихынан

2 Сот жарыссөзін тағайындау

3 Сот жарыссөзінің айрықша белгілері

4 Монологты диалогизациялау

Әдебиеттер:

1. 
   Истина и закон: Судебные речи известных российских и зарубежных адвокатов / Сост. И.Я. Козаченко. СПб., 2003.
   
2. 
   Лисоненко Л.В. Убеждение как назначение судебной речи в дидактическом и методическом освещении // Личность, речь и юридическая практика. Ростов н/Д, 2003. № 6.
   

1. 
   Студенттер сот шешендігінің ерекшеліктері бойынша нақты түсінікті алуы қажет.
   
2. 
   Студенттер сот жарыссөзінің жалпы сипаттамасы мен мағынасын анықтап алуы қажет.
   
3. 
   Студенттер сот жарыссөздерін талдай білуі қажет.
   
4. 
   Студенттер диалог түріндегі монологтың ерекшеліктерін анықтай білуі қажет.
   

Тақырыптың теориялық сұрақтарын білуі қажет ;

Сот жарыссөздерін (судьяның, прокурордың, қорғаушының)

талдау бойынша тәжірибе жинау;

Сот жарыссөздерін құрастыру бойынша ерекшеліктерді анықтай білу.

Тапсырма :

Берілген тақырыпты меңгеру барысында студенттер келесі сұрақтарды ескеруі қажет:

- Ежелгі дәуірдегі сот шешендері .

- Сот жарыссөздерінің жалпы сипаттамасы.

- Айып тағу және қорғау өнерінің әдепті негіздері.

- Сот отырысының қатысушылары қатысқан таласты қылмыстық процесстегі шешендік өнер.

- Сот жарыссөзінің стилі бойынша кейбір сұрақтар.

- Жоғары шешендіктің ережелері.

- Сот жарыссөзіндегі сұраулы құрылымдардың қызметтері.
4-тақырып. Сот жарыссөзінің логикалық негіздері

Сұрақтар:

1 Сот жарыссөзінің сенімділігі.

2 Сөз сөйлеудегі логикалық қателіктер.

3 Сөйлеудің жүйелігін қалыптастыратын тілдік құралдар.

1. 
   Александров Д.Н. Логика. Риторика. Этика: Учеб. пособие. М., 2002.
   
2. 
   Александров Д.Н. Риторика: Учеб. пособие для студентов вузов. 3-е изд. М., 2004.
   

1. 
   Студенттер құқықтық санадағы логиканың негізін анықтап алуы қажет.
   
2. 
   Студенттер сендіру өнерінің негізін танып білуі қажет.
   
3. 
   Студенттер сот процессіндегі логиканың және аргументтеудің негізін анықтап алуы қажет.
   
4. 
   Студенттер сот процессіндегі дәлелдеу логикасының негізін анықтап алуы қажет.
   
5. 
   Студенттер сенімді сот жарыссөзінің талаптарын анықтай білуі қажет.
   

Тақырыптың теориялық сұрақтарын білуі қажет ;

Сот жария жарыссөзін арнайы мәтін ретінде модельдеу бойынша тәжірибе жинау;

Сөз сөйлеудегі логикалық қателіктерді анықтай білуді үйрену.

Берілген тақырыпты меңгеру барысында студенттер келесі сұрақтарды ескеруі қажет:

- Сот жарыссөзінің сенімді әдістері.

- Сенімді айыптау сөзінің психологиялық-риторикалық негіздері.

- Сот жарыссөздеріндегі логикалық қателіктерді жеңу.

- Сөйлеудің жүйелігін қалыптастыратын тілдік құралдар.

1 Сот жарыссөзінің логикалық құрылымы

2 Сот жарыссөзінің кіріспе бөлімі

3 Сот жарыссөзінің негізгі бөлімі

4 Сот жарыссөзінің қорытынды бөлімі

Әдебиеттер:

1. 
   Александров Д.Н. Логика. Риторика. Этика: Учеб. пособие. М., 2002.
   
2. 
   Александров Д.Н. Риторика: Учеб. пособие для студентов вузов. 3-е изд. М., 2004.
   

1. 
   Студенттер судьяның алғысөзінің мағынасын түсінуі қажет.
   
2. 
   Студенттер сот жарыссөзінің негізгі бөлімінің мағынасын анықтап алуы қажет.
   
3. 
   Студенттер сот жарыссөзінің қорытынды бөлімінің мағынасын анықтап алуы қажет.
   
4. 
   Студенттер сот жарыссөзі композициясының лингвистикалық аспектілерін анықтап алуы қажет.
   
5. 
   Студенттер кезекті, дәлелді сот жарыссөзіне үйренуі қажет.
   

Тақырыптың теориялық сұрақтарын білуі қажет ;

Болып жатқан әрекеттер, оқиғалар және фактілерді кезекпен дұрыс баяндау тәжірибесін жинау;

Қорғау сөзінде айыпталушының әрекеттерін қысқа да кәсіби тұрғыдан айта білу.

Берілген тақырыпты меңгеру барысында студенттер келесі сұрақтарды ескеруі қажет:

- Сот жарыссөзінің сенімді әдістері.

- Сенімді айыптау сөзінің психологиялық-риторикалық негіздері.

- Сот жарыссөздеріндегі логикалық қателіктерді жеңу.
6-тақырып. Сөйлеудің әсер ету құралдары

Сұрақтар:

1 Сот жарыссөзінің экспрессивтілігі.

2 Эмоционалды тұрғыдан әсер етудің құралдары

Әдебиеттер:

1. 
   Александров Д.Н. Логика. Риторика. Этика: Учеб. пособие. М., 2002.
   
2. 
   Александров Д.Н. Риторика: Учеб. пособие для студентов вузов. 3-е изд. М., 2004.
   

1. 
   Студенттер сот жарыссөзінің мағынасын судьяға әсер етудің әдісі ретінде түсінуі қажет.
   
2. 
   Студенттер сот жарыссөзінің мағынасын азаматтардың құқықтық саналарына әсер етудің құралы ретінде анықтап алуы қажет.
   
3. 
   Студенттер сот жарыссөзіндегі нақты және эмоционалды жақтарды ажырата білуі қажет.
   

Тақырыптың теориялық сұрақтарын білуі қажет ;

Әсер етудің интеллектуалдық құралдарын меңгеру бойынша тәжірибе жинау;

Әдеби шығармалардың мысалдарын сот жарыссөзінде құрал ретінде пайдалануды білу.

Берілген тақырыпты меңгеру барысында студенттер келесі сұрақтарды ескеруі қажет:

- Сот жарыссөзінің сенімді әдістері.

- Сенімді айыптау сөзінің психологиялық-риторикалық негіздері.

- Сот жарыссөздеріндегі логикалық қателіктерді жеңу.
7-тақырып. Сөйлеу техникасы – сөйлеудің әсер ету құралы

1 Интонациялық-мәнерлі құралдар

2 Айту

3 Жағымды дыбыстау

1. 
   Александров Д.Н. Логика. Риторика. Этика: Учеб. пособие. М., 2002.
   
2. 
   Александров Д.Н. Риторика: Учеб. пособие для студентов вузов. 3-е изд. М., 2004.
   

1. 
   Студенттер дауыс күшінің сот жарыссөзіндегі мағынасын анықтап алуы қажет.
   
2. 
   Студенттер дауыс ырғағының сот жарыссөзіндегі мағынасын анықтап алуы қажет.
   
3. 
   Студенттер сөйлеудің әуен суретін қолдана білуді үйрену қажет.
   

Тақырыптың теориялық сұрақтарын білуі қажет ;

Дауысты және дауыссыз дыбыстарды , әрі сөз тіркестерін айтуға дағдылану қажет;

Сөздерге дұрыс ықпалды қоя білуі қажет.

Берілген тақырыпты меңгеру барысында студенттер келесі сұрақтарды ескеруі қажет:

- Сот жарыссөзінің сенімді әдістері.

- Сенімді айыптау сөзінің психологиялық-риторикалық негіздері.

- Сот жарыссөздеріндегі логикалық қателіктерді жеңу.
8-тақырып. Сот жарыссөзінің этикалық негіздері

Сұрақтар:

1 Сот әдебі

2 Сот шешеннің әдебі

3 Сот шешеннің сөйлеу әдебі

1. 
   Александров Д.Н. Логика. Риторика. Этика: Учеб. пособие. М., 2002.
   
2. 
   Александров Д.Н. Риторика: Учеб. пособие для студентов вузов. 3-е изд. - М., 2004.
   

1. 
   Студенттер сот жарыссөзіндегі этика және этикет мағыналарын анықтап алуы қажет.
   
2. 
   Студенттер прокурорға арналған ізеттілік ережелерін анықтап алуы қажет.
   
3. 
   Студенттер қорғаушының әдеп ережелерін анықтап алуы қажет.
   
4. 
   Студенттер сот жарыссөзіндегі ресми ізеттілікті үйренуге қажет.
   

Тақырыптың теориялық сұрақтарын білуі қажет ;

«Тірі адамға » сыйлық көрсетуге дағдылану;

Сот жарыссөздерінде әзіл-сықақты орынды қолдана білу.

Берілген тақырыпты меңгеру барысында студенттер келесі сұрақтарды ескеруі қажет:

- Сот жарыссөзінің сенімді әдістері.

- Сенімді айыптау сөзінің психологиялық-риторикалық негіздері.

- Сот жарыссөздеріндегі логикалық қателіктерді жеңу.
9-тақырып.Сот жарыссөзінің ауызша сипаты

Сұрақтар:

1 Сот жарыссөзінің кенеттілігі

2 Сот жарыссөзіндегі сөйлеу құрылымдары

Әдебиеттер:

1. 
   Александров Д.Н. Логика. Риторика. Этика: Учеб. пособие. М., 2002.
   
2. 
   Александров Д.Н. Риторика: Учеб. пособие для студентов вузов. 3-е изд. М., 2004.
   

1. 
   Студенттер ауызша сөйлеудің өзгешелігін анықтап алуы қажет.
   
2. 
   Студенттер сот жарыссөздерін дайындау әдістерін анықтап алуы қажет.
   
3. 
   Студенттер сот жарыссөзіндегі сөйлеу құрылымдарын анықтап алуы қажет
   
4. 
   Студенттер азаматтық және қылмыстық істер бойынша сөйлеу мәнерін алдын ала жоспарлауды үйрену.
   

Тақырыптың теориялық сұрақтарын білуі қажет ;

Сот отырысы барысында сөйлеу, өзінің ойынды білдіру бойынша тәжірибе жинау;

Фактілерді және дәлелдемелерді ағымдағы заңнама негізінде айтуды білу.

Берілген тақырыпты меңгеру барысында студенттер келесі сұрақтарды ескеруі қажет:

- Сот жарыссөзінің сенімді әдістері.

- Сенімді айыптау сөзінің психологиялық-риторикалық негіздері.