Тақырыбы: «Ғылыми зерттеу жұмыстарының негіздері» Кіріспе  Ғылымның салалары  Ғылыми зерттеудің түрлері Кіріспе



бет42/52
Дата24.12.2022
өлшемі106.39 Kb.
#467858
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   52
Ãûëûìè æóìûñòàð íåãèçè

Метрология негіздері
 Өлшеу
 Өлшеү әдістері
 Өлшеу құралдары
 Өлшеу құралдарын тексеру
 Өлшеу құралдарын таңдау
 Зерттеуге арналған құралдар
Өлшеу
Өлшеу — бұл арнаулы техникалық заттар көмегімен физикалық шамаларды анықтау. Өлшеудің мәні өлшенетін шаманы бірлікке алынған (эталон) белгілі шамамен салыстыру.
Өлшеудің теориясы және практикасымен метрология айналысады. Метрология — өлшеу, қамтамасыздандыру әдістері және құралдары туралы бірлігімен қажетті дәлдікке жету туралы ғылым.
Метрологияның негізгі проблемаларына мыналар жатады:
Өлшеудің жалпы теориясы;
• Физикалық шама бірліктері (анықталуы бойынша бірлікке тең мән
берілетін шамалар);
• Олардың жүйелері (кейбір принциптерге сәйкес түзілген негізгі және
туынды бірліктердің жиынтығы мысалы, БЖ халықаралық бірлік жүйесі);
• Өлшеу құралдары мен әдістері;
• Өлшеу дәлдігін анықтау әдістері;
• Өлшеу нәтижелері заңды бірліктерде берілетін ал өлшеу қателіктері берілген ықтималдықпен белгілі болатын өлшеу бірлігі қамтамасыздандыру негіздері.
Эталондарға бірліктердің оның мөлшерлерін төменде тұрған өлшеу құралдарына беру мақсатымен сақтау және қайта өңдеудің қамтамассыз ететін өлшеу құралдары (немесе өлшеу құралдарының кешені) жатады. Эталондар арнайы ерекшелікпен орындалады, соның ішінде мысалы, ұзындық, масса бірліктері және т.б.
Тікелей өлшеудің үлгілі нұсқаулары зерттеуде ұдайы қолданылатын өлшеудің жұмысшы (техникалық) құралдарын тексеру үшін қажет.
Эталондардан немесе өлшеудің үлгілі құралдарынан бірліктің мөлшерін жұмысшы құралдарына беру, метрологиялық қызметті құрайтын мемлекеттік және ведмоствалық органдармен жүзеге асырылады, олардың қызметі — елдегі өлшеу құралдарының бір түрде болуын қамтамасыз ету.
ҚР метрологиялық қызметі елдегі барлық стандарттық жүйемен байланысты және ол стандартқа салынатын сапа көрсеткіштерінің нақтылығын және салыстырмалылығын қамтамассыз етеді, осындай көрсеткіштерді бақылауға және анықтауға әдіс береді.
Бұл сілтемелер метрологиялық қызметтің оның барлық аспектілерінде дамуына бөлінетін назарды анықтайды. ҚР метрологиялық қызметі ғылыми теориялық және дәл өлшеудің қолданбалы аспектілерінде жұмыс атқара алатын ғылыми және бақылау – сынау ұйымдарынан тармақталған желі болып келеді.
Метропологияның ғылым ретінде негізін салған 1893 жылы өлшем мен салмақтың негізгі палатасын құраған орыс ғалымы Д.И. Менделеев.
Министрлікте және басқа ведомстволарда сонымен бірге оларға бағынатын бөлек кәсіпорындарда, ғылыми зерттеу институттарында, жоғарғы оқу орындарында ведомостволық метрологиялық қызмет ұйымдастырылады. Ол – еліміздің осы ведомостводағы немесе кәсіпорындағы күнделікті жұмысты орындауға арналған метрологиялық қызметтің маңызды құрамдас бөлігі. Ведомостволық қызмет органдарының функциясы; қолданыстағы, складтарда сақталатын барлық өлшеу құралдарының күйін тексеру, өлшеу және сынау құрылғыларының дұрыс қолдануын; ведомостволық қызмет органдарының тікелей қарамағында болатын барлық тексеру құралдарын бақылау, сонымен қатар өлшемді тексеруәдістерін өңдеу, өлшеу әдістемелігі стандарттарды бақылау және сол стандарттарды өндіру. Бұл қызметтер өнім сапасының жоғарлату мақсатында дайын өнімді сынау және сынау мен бақылау әдістерін жетілдіру бойынша операцияларға метрологиялық бақылау жүргізеді.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   52




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет