Витаминдер Сұрақнама: Витаминдер классификациясы. А витамин тобы: ретинол, антиксерофтальмиялық
жүктеу/скачать 19.86 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- А витамині (ретинол, антиксерофтальмиялық витамин)
|
Витаминдер Сұрақнама: Витаминдер классификациясы. А Витамин тобы: ретинол, антиксерофтальмиялық. Витаминдер бір-біріне ұқсас органикалық қосылыстар. Органикалық белок, май, лепидтер және минералды заттар мен бірге организмнің өмір сүруіне өте қажетті заттардың бірі. Витаминдер организмге жеткіліксіз болған жағдайда. Организм әр түрлі потологиялық ауруларға ұшырайды. Витаминнің күнделікті қажетті мөлшері өте аз мыс: күніне 500 г тамақпен бірге 0,01-0,02 г витаминдерді қажет етеді. Яғни, организмде витаминдер катомтикалық қызмет атқарады. Көп жағдайда ферминттердің құрамындағы кофактордың қызметін атқарады. Витаминдер организмге өте қажетті катомтикалық қызметті атқарады. Сондықтан витаминнің құрылысы әртүрлі және әртүрлі химиялық организмдік қасиеті бар. Организмнің өмір сүру үшін өте қажет. Алғаш рет 1880 жылы Лунин ашқан. Ол тышқан организміне белок, май көмірсуларын басқа белгісіз заттар өте қажет екенін дәлелдеді. 1912 жылы Польша ғалымы Пунк бұл заттарды витаминдер деп атаған. Яғни, өмір сүру үшін қажетті аминдер «вита», «өмір» деген сөз. Ең алғаш витаминдерді олардың жетіспеуі кезінде пайда болған ауруларға қарап атады. Ол кезде аурулардың алдынан анти сөзі жалғанды. Демек бұл ауруларды А витаминоз деп аталды. 1913 жылы ең соңғы номенкулатураны Макколлум жасаған. Ол витаминдерді латын әріпімен белгілеуді ұсынды. Витаминерия-бірнеше изомерлерді пайда ету қасиеті. А витамині (ретинол, антиксерофтальмиялық витамин) Ретинолды зерттеу 1909 жылы басталып, 1933 жылы синтезделген. А витаминінің бірнеше витамерлері бар – А1, А2, А3; ішінде ең көп тарағаны – А1 (теңіз балықтарының бауырында көп болады). Бұлардың бір-бірінен айырмашылығы формулада көрсетілген, яғни А2 витаминінің β-ионон сақинасында екінші қос байланысы бар: Химиялық құрылымы жағынан А витаминдері құрамында β-ионон сақинасы, оның бүйірінде изопреннің екі қалдығы және гидроксил тобы бар спирттер. А витаминдері сары түсті, 59-64°-та балқиды, оттексіз 100°-қа дейін қыздыруға төзімді, жылдам тотығатын кристалды заттар. Организмде ферменттердің қатысуымен ретинол (спирт) тотығып, витаминдік қасиеті бар ретинальға (альдегид) айналады: Ұлпаларда, бауырда А витамині әр түрлі қышқылдармен (сірке, пальмитин, янтар) қосылып, күрделі эфир түрінде болады. А витамині тек жануардан алынған азықтарда болады: балық майында, бауырда, етте, жұмыртқада, сары майда, т.б. Ал өсімдіктерде А витаминінің провитаминдері – каротиндер түзіледі. Каротиндер (лат. carota – морковь) – ең алғаш сәбізден бөлінген, сары түсті пигменттер. Каротинге сәбіз, асқабақ, қымыздық, қара қарақат, қара жидек, қарлыған, қызыл бұрыш, қызанақ, т.б. өсімдіктер бай. Осы кезде зерттелгендері – α-, β-, γ-каротиндер. Бауырда және ішекте каротиназа ферментінің әсерімен β-каротиннен А витаминінің 2 молекуласы түзіледі. жүктеу/скачать 19.86 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|