1 Аудармашылық трансформацияларды меңгерудің теоретикалық негіздері
жүктеу/скачать 99.77 Kb.
|
| -Здравствуйте, сэр!- говорю.- Я получил вашу записку.
-Сәлеметсіз бе, сэр!- дедім.- Мен сіздің хатыңызды алдым. “We studied the Egyptians from November 4 to December 2”. Мы изучали Египет с четвертого ноября по второе декабря, - сказал он. Сөйлемді мүшелерге бөлу. Аударма кезінде берілшен мәтіннің мазмұнын жеткізу үшін бір түрлі трансформацияларды қолдану керек болса, кей кездері дәл сол іс-әрекетті білдіру үшін өзге трансформацтяларды қолдану қажеттілігі туындайды.Қазақ және орыс тілдері өздерінің созылмалы бейнелеуіштілігімен танылса, ағылшын тілі керісінше қысқа дағ нұсқа құрылысымен ерекшеленеді. Осы себепті де, аударма кезінде ағылшын тілінен қазақ не орыс тіліне аударылған мәтін көлемі жағынан едәуір үлкен болып келеді. Сөйлемді мүшелерге бөлу дегеніміз- аударма кезінде аудармаға берілген мәтіннің структурасының аударма тіліндегі бір немесе бірнеше предикативті структураға бөлінілуі.Бұл тәсілді қолдану әртүрлі жағдайларға байланысты туындайды. Орыс тілінде, әсіресе орыс тілінің публицистикалық стилінде бірнеше іс-әрекетті бір сөйлем құрамында бейнелеу дағды болып қалыптасқан.Осы арқылы орыс тіліндегі құрамында күрделі батауышты, баяндауышты, тұрлаулы мүшелері құрамы жағынан күрделі сөйлемдер қалыптасып кеткен. Ағылшын тілінде мұндай сөйлемдер жоқ деп айта алмаймыз, алайда ағылшын тілі негізінен сөйлемді максималды түрде қысқа да, нұсқа етуге бағытталған. Қазақ тілі жөнінде айтатын болсақ, қазақ тілі, әсіресе қазақ әдебиеті жайылма сөйлемдерге бай болып келеді. Сол себепті де аударма кезінде негізгі мәтін көлемі бірталай өзгеруі мүмкін. But I just couldn’t hang around there any longer, the way we are on opposite sides of pole, and the way he kept missing the bed whenever he chucked something at it, and his sad old bathrobe with his chest showing, and that grippy smell of Vicks Nose Drops all over the place. Но не мог же я торчать у него весь век, да и тянули мы в разные стороны. И вечно он бросал что-нибудь на кровать и промахивался, и этот его жалкий халат, вся грудь видна, а тут еще пахнет гриппозными каплями на весь дом. Мен оның үйінде соншалықты ұзақ бола алмаймын ғой, екеуіміздің ойларымыз да бір жерден шықпады. Он әрқашанда дәл тигізе алмайтын еді, керуетке тастаған заттары дәл түспейтін, халатының түрі анау : бар кеудесі ашық, айналаның барлығы оның дәрісінің иісі шығып кеткен. Сөйлемдерді біріктіру Сөйлемдерді біріктіру тәсілі сөйлемдерді мүшелерге бөлу тәсіліне қарама-қарсы тәсіл. Бұл тәсілде негізгі мәтінде жеке, бөлініп берілген сөйлемдер аударма кезінде біріктіріледі, соның нәтижесінде бір сөйлем құрамында бірнеше жай сөйлем болады. She ran bought her ticket and got back on the carrousel. Just in time. Then she walked all the way round it till got her own horse back. Then she got on it. She waved to me and I waved back. Она побежала, купила билет и в последнюю секунду вернулась к карусели. И опять обежала все кругом, пока не нашла свою прежнюю лошадь. Села на нее, помахала мне, и я ей тоже помахал. Ол жүгіріп барып билет сатып алды , соңғы кезде ғана маған қайтып оралды. Қайтадан айнала жүгіріп өтті, өзінің бұрын мінген атын тауып алды. Атына отырып, маған қолын былғады, мен де оған қол былғадым. Таза грамматикалық алмастырулар Таза грамматикалық талмастырулар тәсілі аудармаға берілген мәтіннің аударма тіліндегі грамматикалық жағынан әр-түрлі, алайда логикалық жағынан бір лексикалық бірліктер арқылы берілген кездері қолданылатын тәсіл. Мысалға, етістікті зат есіммен, жекеше түрдің көпше түрге өзгеруі. Таза грамматикалық алмастыру тәсілі әсіресе ағылшын герундиін аудару кезінде қолданылады. Орыс тіліне ағылшын герундиін аударған кезде ол көбінесе орыс тілінің етістік мағынасындағы зат есіммен, инфинитивпен, көсемшенің арнайы түрі арқылы беріледі. I’m a poor swimmer Я плохо плаваю Мен нашар жүземін жүктеу/скачать 99.77 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|