Аллаһын елчиси
БЕ’СәТДәН әВВәЛ ПЕЈҒәМБәРИН (С) ДИНИ
жүктеу/скачать 0.7 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Әбдүллаһ
- АМәНә
- ГҮРУБСУЗ ҜҮНәШИН ДОҒМАСЫ
БЕ’СәТДәН әВВәЛ ПЕЈҒәМБәРИН (С) ДИНИБе’сәтдән әввәл һиҹазда асимани бир динин, һалал-һарамын олмасы барәдә дејиләнләр дүзҝүн дејил. Чүнки Гур’ан, рәвајтә вә тарих шаһидлик едир ки, бүтпәрәстликлә, бә’зиләринин мәсиһилик вә јәһудилијә е’тигады илә јанашы хүсуси илә Мәккәдә рәсми дин Ибраһим (ә) дини иди. Гур’ан исламы Ибраһим дининин давамы билир. «О сизи сечди вә диндә сизин үчүн чәтинлик јери гојмады – Атаныз Ибраһим дини кими» («Һәҹҹ» 78). Мүхтәлиф шәраитләрдә бу нөгтә гејд едилир ки, ислам Пејғәмбәри Ибраһим дининин давамчысыдыр: «Сонра сәнә батилдән һагга тапыныб мүшрикләрдән олмајан Ибраһимин дининә «табе ол» - дејә вәһј етдик» («Нәһл» 123). Сонра бујурулур: «Доғру јолу тапмаг үчүн јәһуди вә ја мәсиһи олун, дејирләр. Онлара де ки, биз батилдән һагга тапынан, һеч заман мүшрик олмамыш Ибраһим дининдәјик» («Бәгәрә» 135). Исламда бир чох әмәлә аид һөкмләр, хүсуси илә һәҹҹ әмәлләри Ибраһим дининә ујғундур. Буну чохлу рәвајәтләр тәсдиг едир. («Вәсаил» 2-ҹи ҹилд). Таирих шаһиддир ки, әрәбләрин чоху Ибраһим дининә инанмыш, һәҹҹи јеринә јетирмиш, намаз гылмышлар. Јә’губи дејир: «Гүрејш, әднанын бүтүн өвладлары Ибраһим дининин бә’зи әмәлләрини иҹра едирдиләр, һәҹҹи јеринә јетирирдиләр. Онлар гонағы тутур, ајларын һөрмәтини сахлајырдылар. Фәсад вә зүлмдән чәкинир, ҝүнаһкарлары ҹәзаландырыр, Аллаһ евинин рәислијини өһдәдә сахлајырдылар. Гур’ан вә рәвајәтләрдә бујуруланлара, тарихдә јазыланлара диггәт етмәклә неҹә ола биләр ки, Гур’ан ҹәмијјәт үчүн унудулмуш бир дини тәсбит етсин вә халг онун һөкмләриндән хәбәрсиз олсун?! Бу сүбутлара әсасән һиҹаз халгынын рәсми дини Ибраһим дини олмушдур вә бүтпәрәстлијә, чохлу гајдалара да әмәл едилмишдир. Буну да гејд етмәлијик ки, һиҹаз халгы Ибраһим дининә бағлы олмуш вә мәсиһилик, јәһудилик хүсуси илә Мәккәдә зәиф олмушдур. Һәзрәт Пејғәмбәр (с) дә өз әҹдады кими сәмави Ибраһим дининә е’тигад етмишдир. Чүнки Мәккәдә нә мәсиһилик, нә дә јәһудилик танынмырды вә «һәзрәт өз дининә е’тигад едирди» дејими онун пејғәмбәрлијиндән әввәл әсаслы ола билмәз. ӘбдүллаһӘбдүл Мүтәллибин доггуз оғлу варды. Зәмзәм гујусу газыланда нәзр етмишди ки, әҝәр он оғлу оларса, бирини Аллаһ јолунда гурбан едәр. Онун дуасы гәбул олду вә Аллаһ-таала она онунҹу оғулу әта етди. Бу оғланлар бунлардан ибарәтдир: Һарис – бөјүк оғул, Зүбејр, әбд Мәнаф (әбу Талиб), Һәмзә – Сејјидүш-шүһәда, Ғәјдаг, Зираф, Мүгәввәм, Әбдүл-үзза (әбу Ләһәб), Әббас. Пејғәмбәрин (с) атасы Әбдүллаһ Әбдүл Мүтәллибин сонунҹу оғлу иди. Әбдүллаһ дүнјаја ҝәләндән сонра Әбдүл Мүтәллиб өз нәзәрини јеринә јетирмәк гәрарына ҝәлди. Өвладлары арасында пүшк атды. Пүшк Әбдүллаһа дүшдү. Әбдүллаһын әлиндән тутуб гурбанҝаһа апарды. Гоһум-әграба јығышыб бу ишә мане олмаг истәдиләр. Чүнки бу иш сонрада адәтә чеврилә биләрди. Тәклиф етдиләр ки, он дәвә вә Әбдүллаһ арасында пүшк атылсын. Пүшк јенә дә Әбдүллаһа дүшдү. Дәвәләри јүзәдәк артырдыгдан сонра пүшк дәвәләрә дүшдү. Беләҹә, 100 дәвә Әбдүллаһы әвәз етди. Неҹә ки, гејби гојун Исмаили әвәз етмишди. О замандан башалјараг инсанын дијәси јүз дәвә олду. Бу адәт Әбдүл Мүтәллибин адәти олду вә исламда да горунуб сахланылды. Бу мәсәлә илә әлагәдар Пејғәмбәр (с) бујуруб ки, «мән ики гурбанын өвладыјам». Бурада Исмаил вә атасы Әбдүллаһы нәзәрдә тутур. Әбдүллаһ бәдән гурулушу, һәмчинин ағыл ҝөзәллији нәзәринҹә әрәбләр арасында танынмыш шәхс иди. О, Әбдүл Мүтәллиб өвладларынын сечилмиши иди вә диггәти һамыдан чох ҹәлб едирди. Әбдүллаһ чох јашамајыб. Амәнә илә евләндикдән сонра Шам сәфәриндән гајыдаркән хәстәләнир вә Мәдинәдә ата гоһуму Бәни Нәҹҹарын јанында галыр. Елә орада да 25 јашында икән вәфат едир. Дарүл-набиғә мәһәллиндә дәфн едилир. Онун гәбри илләрлә зијарәт едилир. Али Сәуд вахты һәрәмин ҝенишләндирилмәси бәһанәси илә бу гәбир дағыдылыр. Онун вәфат тарихи мүбаһисәлидир. Јалныз бу ајдындыр ки, о, Пејғәмбәр (с) анадан олмамыш вәфат едиб. Лакин Јә’губи бу фикри рәдд едиб, имам Садигдән (ә) нәгл едир ки, Әбдүллаһ Пејғәмбәр (с) дүнјаја ҝәләндән ики ај сонра вәфат едиб. Бәли, Пејғәмбәрин (с) диҝәр аҹдады кими Әбдүллаһ да мүвәһһид вә аллаһчы олмуш, бәшәријјәтин ән үстүн, камил шәхсини јадиҝар гојуб ҝетмишдир.
Амәнә Пејғәмбәри (с) доғдугдан бир мүддәт сонра она сүд верәҹәк дајә тутду. Пејғәмбәр (с) дөрд ил дајәнин јанында галыб, сонра ана гуҹағына гајытды. Амәнә ики илдән сонра өз мәләксима өвлады илә Мәдинәјә гоһумларынын јанына ҝетди. Гајыдаркән хәстәләниб, јолда отуз јашында икән вәфат етди. Ону гәдим Мәдинә вә Мәккә јолнун кәнарында әбва адлы бир јердә дәфн етдиләр. Һәзрәт Пејғәмбәр (с) мәһшур вида һәҹҹиндә анаынын гәбрини зијарәт едиб, ағлады, башгаларыны да ағлатды. Бу әзәмәтли сүлб вә пак бәтн Пејғәмбәр (с) кими бир өвлад тәрбијәси ләјагәтини газаныб, бәшәријјәтин ифтихары олан бир јадиҝар гојдулар. ГҮРУБСУЗ ҜҮНәШИН ДОҒМАСЫПак ата вә пакизә бир анадан бүтүн инсанлардан үстүн бир инсан доғулур. Бу инсан ҹәмијјәти чалхалајыб, онун е’тигадына, иҹтимаи-сијаси гурулушуна бөјүк тә’сир ҝөстәрир. Пејғәмбәрин (с) анадан олмасы бәшәр тарихиндә мисли олмајан бир һадисәдир. Онун доғулдуғу ил елә бир ихтилаф мүшаһидә едилмир. Онун доғум ҝүнү вә ајы мүбаһисәлидир. Әсасән ики тарих ҝөстәрилир: Биринҹиси Рәбиүл-әввәлин он икисидир. Бу тарихи әксәр сүннә әһли вә Кулејни кими бә’зи шиә алимләри гәбул едир. Икинҹиси исә Рәбиүл-әввәлин он једдисидир. Бу тарих әксәр шиәләрин гәбул етдији тарихдир. Амма һәзрәтин ҹүм’ә ҝүнү доғулдуғу там ајдындыр. Онун доғум јери Мәккәдә (әрәби) Мәрвә вә әбу-губејс дағлары арасында Мәһәммәд ибни Јусифин евидир. Бурада Һарун әр-рәшидин анасы Хизран мәсҹид тикдирмишдир. Бу јер мүсәлманларын вә Мәккәнин мүһүм јерләриндәндир. Мә’нәвијјат ардынҹа ҝәләнләр бу јери зијарәт едирләр. Тәәссүф ки, Али Сәуд дөврүндә бу мәсҹид дә дағыдылмыш јериндә китабхана ады илә јени бир бина тикилмишдир. жүктеу/скачать 0.7 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|