ДОҒУМ ҺАДИСәЛәРИ
Һәзрәт Пејғәмбәрин (с) анадан олмасы бәшәр тарихиндә бөјүк бир һадисәдир. Белә һадисәләр тәбии јолла баш вермәјиб, әсрарәнҝиз олуб вә диггәтләри ҹәлб едир. Ҹәмијјәтин талеһиндә тә’сирли олан шәхсләрин доғуму инсанлар үчүн бәрәкәт һесаб олунур. Пејғәмбәрин (с) доғуму баш вермиш ән бәрәкәтли һадисәдир. Бундан бәрәкәтли бир һадисәјә тәсадүф етмәк гејри-мүмкүндүр. Бу һадисәләрин бә’зиләрини гејд едирик.
Сәдуг (р) нәгл едир ки, Шејтан једди сәмада ҝәзәрди. Иса (ә) доғуланда үч, һәзрәт Мәһәммәд (с) доғуланда једди сәмадан говулду вә атәшә тутулду.
Јенә бујурур: Пејғәмбәрин (с) доғулдуғу ҝеҹә бүтүн бүтләр јыхылды, Иранда Кәсра ејванынын ләрзәјә ҝәлиб, парчаланды, 14 сүтуну сынды, Савә дәрјачасы гуруду, Куфә вә Шам арасындакы Сәма вә вадисини сел басды. Мин илдән сонра фарс атәшҝаһы сөндү.
Дүнја зәрдүштләринин абидләри јухуда ҝөрдүләр ки, ики һөрҝүҹлү дәвәләр әрәб адларыны једәјә чәкиб, дәҹләдән кечир, әҹәм торпағына дахил олурлар. Һәмин ҝеҹәдә һиҹаз сәмасындан бир нур јүксәлиб, шәрги ишыгландырды. Сәлтәнәтләр дағылды, падшаһлар лал олду, каһинлик вә сеһр елми дајанды. Гүрејш әзәмәтләниб Аләллаһ адландырылды.
Амәнәнин дилиндән нәгл олунур: Өвладым доғуланда башыны сәмаја тәрәф галдырды – мәндән бир нур парлады ки, һәр јер ишыгланды». Инсанларын ағасы, севинҹи доғулду онун адыны Мәһәммәд гојун дејә нәва ешитдим. Шејтан горхмуш һалда әтрафындакылары чағырыб, нә олдуғуну сорушду. Онлар сәмадан бир шеј анламајыб, Кә’бә әтрафына ҝәлдиләр. Бураны мәләкләрә долу ҝөрдүләр. Онларын јахынлашмаға гојмадылар. Онларын «нә олуб» суалына «Мәһәммәд доғулуб» дедиләр.
Јә’губи әлавә едир ки, Мәһәммәд (с) доғуланда јәһуди, мәсиһи абидләри бир-биринә дәјди, ҝөјдә бу вахтдан ҝөрүнмәмиш улдузлар парлады.
Амәнәнин дили илә дејилир ки, мәндән галхан нурда Шам сарајыны ҝөрдүм.
ҺАДИСәЛәРИН СәБәБИ
Бүтүн бу һадисәләрин бир изаһы будур ки, бөјүк бир һадисәнин ҹәрәјанына әксәријјәтин диггәти ҹәлб едлсин. Амма дәрјачанын гурулмасы, вадини елә басмасы кими һадисәләрин һикмәти бизә ајдын олмаја да биләр. Амма бүтләрин дағылмасы, бә’зи мә’бәдләрин хараба галмасы, император сарајларынын сүгуту, сеһр вә каһинлијин дајанмасы барәдә демәк олар ки, бүтүн бунларын хәбәрдарлығы вардыр. Бу инсан бүтүн ширк вә бүтпәрәстликләри һәдәфә алаҹаг, диҝәр динләри рәдд едәҹәкдир. Зүлмә әсасланан иҹтимаи гурулуш, илаһи, инсани гурулуш јарадаҹагдыр. Бу шәхс каһинлик вә сеһр кими батил, пуч тәзаһүрләр үчүн ҹидди бир тәһлүкәдир. О, бәшәр һәјатынын бүтүн јөнүмләринә мүдахилә едәҹәк төвһид вә илаһи е’тигадын бајрагдары, јени бир гурулушун јарадыҹысыдыр. Онун тә’сири заман вә мәканла мәһдудлашыр вә мүхтәлиф јөнүмләрдә рисаләти өһдәсинә ҝөтүрүр. Бу илаһи дәјәрләрин үмиди вә инсан камалынын чичәкләнмәсидир.
Һәзрәт Пејғәмбәр (с) доғуланда Әбдүл Мүтәллибә хәбәр вердиләр ки, өвладын олуб. Әбдүл Мүтәллиб ону ағушуна алыб, шүкр етди вә Кә’бәјә апарды. Сонра ону анасына вериб, дајә ахтармаға башлады.
АД ГОЈМА
«Онун ады ҝөјләрдә әһмәд, јердә Мәһәммәддир» («Бәһар» 15-ҹи ҹилд). Аллаһын Рәсулу (с) доғуландан сонра Ҹәбрәил вә Микаил (мәләкләр) инсан сурәтиндә ҝәлиб, ону јујундурдулар вә әтирләдиләр. Бу вахт Амәнә бир кәнарда дајаныб, тәәҹҹүблә бахырды! Беһишт һуриләри көрпәни парчаја бәләјиб, анасынын гуҹағына вердиләр. Сонра мәләкләр јығын-јығын ҝәлиб, бу сајаг салам вердиләр: «Салам олсун сәнә, еј Мәһәммәд; салам олсун сәнә, еј Мәһәммәд; салам олсун сәнә, еј әһмәд, салам олсун сәнә, еј әһмәд». Кулејни нәгл едир ки, Аллаһын Рәсулу доғуланда Һатифи (кимдир гејд ет?) нида етди ки, ону Мәһәммәд адландырын. («Бәһар» 15-ҹи ҹилд).
Ајдындыр ки, белә бир бөјүк шәхсијјәтин ады да ҝөјләрдән гојулур. Онун јүксәк мәгамына ҝөрә ады да Аллаһ-таала тәрәфиндән әввәлҹәдән тә’јин едилир. Онун ады һәтта әввәлки илаһи китабларда гејд олунмушдур. Һәзрәт Иса (ә) әсрләрҹә әввәл онун адыны мүждә вермишдир: «Мән сизи мәндән сонра ҝәләҹәк бир пејғәмбәрлә мүждәләјирәм, онун ады әһмәддир». Гур’ан да ону һәм әһмәд, һәм дә Мәһәммәд кими јад едир: «Мәһәммәд араныздакы кишиләрдән һеч биринин атасы дејилдир» («әһзаб» 40).
ӨВЛАДЛАРА АД ГОЈМА
Мүһүм нөгтәләрдән бири дә фәрдләрә ад гојманын әһәмијјәтидир. Бүтүн ҹәмијјәтләрдә адлар јерли мәдәнијјәт вә инамлардан јараныр. Јахшы вә мә’налы адлар бир милләтинин мәдәнијјәтинин зәнҝинлијидир. Неҹә ки, јүнҝүл вә мә’насыз адлар јохсуллуға дәлаләт едир. Иҹтимаи мүнасибәтләрдә вә фәрдләрдә ад гојмада бир милләтин азадлығы вә ја биҝанә мәдәнијјәтләрдән асылылығы јахшыҹа ајдын олур. Гур’ани-мәҹидин ад гојмада белә еһтијатлы олдуғуну, Пејғәмбәрә (с) илләрҹә доғумундан әввәл ад гојдуғуну, «онун ады Јәјдадыр, ондан әввәл кимсәни белә адландырмадыг» ајәсини, өвлада јахшы ад гојулмасынын ата-ана үчүн вәзифә олдуғуну нәзәрә алмагла мүсәлман милләтләр диггәтли олмалы, өвладларына, иҹтимаи јерләрә вә с. ад гојаркән зәнҝин ислам мәдәнијјәтиндән фајдаланмалыдырлар. Гәрб вә шәргдән ҝәлмиш адларын истифадәси ислам мәдәнијјәти илә гәтијјән ујушмадығындан ондан чәкинмәк лазымдыр. Ад гојаркән башгаларынын истәјинә, мүдахиләсинә әһәмијјәт верилмәмәлидир.
СҮДәМәРЛИК ВАХТЫ
Һәзрәт Пејғәмбәрдән (с) ана сүдү һагда нәгл олунуб ки, көрпә үчүн ән јахшы гида ана сүдүдүр. («Бәһар» 100-ҹи ҹилд). Аллаһ-таала көрпәнин доғуму илә ејни вахтда ана дөшүндә сүд гәрарлашдырыр. Әҝәр ана сүдүнүн әһәмијјәти мүхтәлиф јөнүмләрдән бәшәр бу ҝүн ајдын олмушса, әсрләрҹә әввәл илаһи вәһј вә сиррин үстүндән пәрдәни ҝөтүрмүшдүр. Әлбәттә инди бу сөһбәтин јери дејил. Инди сөһбәт ондан ҝедир ки, Пејғәмбәр (с) сүдәмәрлик дөврүнү неҹә кечириб, өзү ана сүдүндән бәһрәләнмибми?
Һәзрәтин (с) тамамилә ана сүдү ҝөрмәдијини сүбут етмәк чәтиндир. Хүсуси илә доғум сүдү ушағын талеһиндә мүһүм рол ојнајыр. Әҝәр һәзрәтин (с) анасынын сүдү јохидисә дә, доғум сүдү олмалыјды. Пејғәмбәр (с) анадан оландан сонра бир мүддәт анасынын јанында галыб, онун кифајәт гәдәр сүдү олмајыб. («Бәһар» 15). Әбдүл Мүтәллиб бу ушағы ади бир инсан билмәдијиндән она хүсуси мүнасибәт бәсләјир вә нәзарәт едирди. Она ҝөрә дә сүд верән гадын ахтарырды. Һәзрәтин (с) дајәләринин сајы мүбаһисәлидир. Бә’зән бу сај сәккиз, бә’зән дә он ҝәтирилир. (Сиреје һәләби, 1-ҹи ҹилд). Онлардан икиси даһа чох таныныр. Анасындан сонра илк сүд верән әбу Ләһәбин кәнизи Сәвибә (әрәби) олмушдур. («Тарихе Јә’губи» 1-ҹи ҹилд). О, Пејғәмбәрә (с) дөрд ај сүд вермишдир вә Пејғәмбәр (с) лүтфү һеч заман унутмамыш, ону әбу Ләһәбдән алыб азад етмәк истәмишдир. Нәһајәт бир вахт әбу Ләһәб ону азад етмишдир. Нәгл олунур ки, онун азад едилмәси әзабынын јүнҝүлләшмәсинә сәбәб олар. («Бәһар» 15-ҹи ҹилд).
Сонра Әбдүл Мүтәллиб диҝәр бир дајә ахтармыш, өз гызлары Атикә (әрәби) вә Сәфијјә һәзрәтә сүд вермәк истәмишләр. Амма Һәзрәт (с) нә онларын, нә дә диҝәр Бәни-һашим гадынларынын сүдүнү истәмишдир. Әбдүл Мүтәллиб нә едәҹәји барәдә тәрәддүдә галмышды. Она пак, әхлаглы Һәлимәни сечмәк тәклиф олунур. Әбдүл Мүтәллиб Һәлимәнин атасы Әбдүллаһ ибни Һарисин јанына адам ҝөндәрир. Әбдүллаһ бу тәклифи гәбул едиб, Һәлимәни мүждәләјир. Һәлимә бөјүк севинҹлә ушағы тәһвил алмаг үчүн Мәккәјә јола дүшүр.
Достарыңызбен бөлісу: |