Қазақ тілі лексика, фонетика, морфология мен синтаксис
жүктеу/скачать 3.22 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 107-жаттығу.
| Тақырып бойынша сұрақтар:
1) Есімдік қандай сөздер ? 2) Есімдіктер мағыналық ерекшеліктеріне қарай қаншаға бөлінеді ? 3) Қандай сөздердің орнына жүретін сөздер жіктеу есімдігі деп аталады? Оларға қандай сөздер жатады ? 4) Жіктеу есімдіктерінің септелуінің қандай ерекшеліктері бар ? 5) Сілтеу есімдіктері қандай сөздердің орнына қолданылады ? Сілтеу есімдіктері қалай тұлғаланады ? 6) Сұрау есімдігіне қандай сөздер жатады ? 7) Өздік есімдігіне қандай сөздер жатады ? Өздік есімдігінің қолданылуының қандай ерекшеліктері бар ? 8) Қандай сөздер белгісіздік есімдігі деп аталады ? Белгісіздік есімдіктері қандай сөзердің орнына жүреді ? 9) Болымсыздық есімдігі нені білдіреді ? Болымсыздық есімдігіне қандай сөздер жатады ? 10)Жалпылау есімдігіне қандай сөздер жатады ? 106-жаттығу. Мына сөйлемдерді көшіріп, есімдіктердің астын сызыңдар. Олардың қай жалғауда, сөйлемнің қай мүшесі екендігін айтындар. 1. Олар және Абай біздің ата-бабамыздың жол-жорасын аздырады дейді, мұсылмашылық дінімізден, әулие тұтқан ишан –пірімізден ажыратады дейді (М.Ә) 2. Осының бәрі көңілінде сайрап жатыр. (Ғ.М) 3.Бірақ әрқайсысымыз- дың естігенімізді оңаша есептемеске шарасы да жоқ. 4. Шынында да басқа бірдеме айту керек еді. 5. Мен оқуыма бөгет болды дегеннен басқа ешнәрсе қайырған жоқпын ( Ғ.Мүсір.) 6. Оның арғы алқымында немістің бірнеше танкілері қирап жатыр. (Б.М-ұ). 7. Көпірге кіре берістегі тас жолдың ернеу- інде әлденеше мотоцикл қирап жатыр. (Б.М-ұ). 8. Осы жерден ешкімге еш нәрсе айтпаймын деп кеткенің қайда? (Ә.С) 9. Бәрі де Қайырбектің қол сілте- ген жағына жалт қарағанда, арқайсысы екі қабат үй корпусындай тұтас шомбал маялар көзге түсті (Ғ.Сл.) 107-жаттығу.Мәтінді оқып шығып, оның ішінен есім сөздерді (зат есім, сын есім, сан есім, есімдіктерді ) тауып, қай сөз табы екенін ажыратыңдар.Оларға жалғанып тұрған қосымшаларын атаңдар. Құрбан төзімі аз, ашуы қатты жан еді. Сәлге келмей шықылдап, шытынап, су тиген шыныдай тырс ете түсетін. Ол кейігенде жайшылықта жайдары жүзі нілдей бұзылып сала беретін. Қазігі қалпы жол күткен екі салт атының да көңілдерін қатты қобалжытты. Құрбан тым қатулы келді. Қызыл шырайлы дөңгелек жүзі қарауытып, түтігіп алған. Көздерінің аласы қызарып, кезерген ерні кебек жалағандай ақ шаңдақтанып кетіпті. Даусы тарғылданып, тіпті қырылдап, қарлығып шығады. Бұл жолда не көріп, не бітіріп оралғаны жайлы әлі тіс жарған жоқ. Сонда да іште жатқан зор кәдік барын Қаранар да, Кенжеғұл да аңғарды ( Р. Р. ). жүктеу/скачать 3.22 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|