Қазақ тілінен мәтіндер жинағЫ (техникалық мамандықтарға арналған)



Pdf көрінісі
бет14/36
Дата17.11.2023
өлшемі0.74 Mb.
#483516
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   36
2017. Мәтбек, Мәтіндер жинағы (техника). Жинақ

 
 
ИНФОРМАТИКА 
Информатика 
(Computer science, informatics) – компьютер 
және одан басқа да техникалық құрылғылар көмегімен ақпарат-
тарды алу, сақтау, түрлендіру, жеткізу және оны пайдалану зан-
дылықтарын, тәсілдерін, жолдарын зерттейтін ғылым саласы. 
Компьютерді жасап шығару мәселелерін, оны пайдалану заң-
дылықтарын, ғылыми ақпараттың құрылымы мен жалпы қа-
сиетін, сондай-ақ оның жаратылу, түрлену, жеткізілу және адам-
зат қызметінің әртүрлі саласында пайдаланылу заңдылықтарын 
зерттейтін пәндер: қолданбалы математика, программалау, про-
граммалық жасақтамалар, жасанды интеллект, компьютер архи-
тектурасы, есептеу желілері. Ақпарат термині латынның informa-
tion сөзінен аударғанда (түсіндіру, баяндау, мәлімет) деген мағы-
наны білдіреді. Ақпарат – қоршаған орта мен онда болып жатқан 
құбылыстарды таңбалары мен сигналдар түрінде беретін мағлұ-
мат.
Ақпарат жүйелері (ағылш. Information systems; қысқаша: IS) 
– деректерді тарату, құру, өңдеу, фильтрлеу, жинауға адамдар 
мен компанияларға қажетті техникалық құрал-жабдықтар мен 
бағдарламалық жасақтамаларды оқу. Қойылған мақсатқа жету 


24 
жолында ақпаратты сақтау, өңдеу және басқаларға беру үшін 
пайдаланылатын құралдардың, әдістердің және адамдардың өз-
ара байланысты жиыны, пайдаланушылардың сұрауы бойынша 
ақпаратты сақтауға, іздестіруге және беруге арналған жүйе; мә-
ліметтер базасы мәтінінің мағыналық бөлігінде – мәліметтерді 
сақтау және олармен амал-әрекет жасауға арналған белгілі бір 
жүйенің формальды толықтығын құрайтын тұжырымды схема, 
ақпараттық база және ақпараттық процессор.
Бағдарламалық қамтамасыз ету 
Бағдарламаларды өңдеу, олардың таралуы, компьютердің бар-
лық құрылғыларының дұрыс пайдалануы – өте күрделі процесс. 
Сондықтан компьютерлер операциялық жүйе деп аталатын бағ-
дарламалық қамтамасыз ету деңгейінде жабдықталған. Операция-
лық жүйелер жай интерфейс пайдаланылған бағдарламаларды қам-
тамасыз етеді. Және барлық құрылғыларды басқару жұмысын ат-
қарады. Операциялық жүйелер компьютердің аппаратты жабдық-
тарымен қолданылатындар арасындағы интерфейс есебінде сипат-
талуы мүмкін. Сонда операциялық жүйе дегеніміз – компьютер құ-
рылғыларының үздіксіз жұмыс істеуін ұйымдастырушы және түрлі 
командаларды орындауы арқылы пайдаланушының машина жұ-
мысын басқаруына жеңілдік келтіруші жүйелік программалар. 
Операциялық жүйе – адам мен компьютер арасындағы байланыс-
ты жүзеге асыратын ең басты және ең алғаш программа болып са-
налады. Ол басқа бір программалар жіберетін сигналдарды қабыл-
дап, оны машина тіліне – түсінікті тілге «аударады».
ЭВМ-нің операциялық жүйесі:
– қандай да бір бағдарламалау тілдерімен байланыссыз авто-
номды ортаны бейнелейді;
– нақты аппараттық платформада жұмыс істейді, мысалы, 
ІВМ РС (бір платформа үшін бірнеше операциялық жүйелер бар 
болуы мүмкін);
– қосымшалар деп аталатын нақты қолданбалы бағдарла-
малардың жұмысын басқарады.


25 
Операциялық жүйе файлдары жүйелік дискіде сақталып, 
компьютерді іске қосқанда оперативті жадқа дискіден автомат-
ты түрде жүктеледі.
Оның негізгі қызметі – программаларлардың бірі-бірімен 
және сыртқы құрылғылармен өзара әрекеттестігін ұйымдас-
тыру, жылдам жадты бөлу, компьютердің жұмыс істуі кезінде 
қате жіберілу сияқты оқиғаларды анықтау, дискіні жұмыс іс-
теуге дайындау, монитор мен принтердің жұмыс істеу режим-
дерін орнату, пайдалушының программасын іске қосып, оны 
орындау т.б. Яғни операциялық жүйе – машина жұмысын бас-
қаруға толық жеңілдік беретін жүйе. Ол осы үшін арналған иіл-
гіш не қатты дискіде сақталып қойылады. Сондықтан операция-
лық жүйені дискілік операциялық жүйе (DOS) деп те атайды.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   36




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет