«Мектеп ертегісі» Т.Зинкевич-Евстигнееваның.
Бір ертегі елінде, әдемі және жылдам өзеннің жағасында Шаһар тұрды. Тағы ерте заманғы уақытта баяғы басқарушылар бұл Шаһарға барлық дана кітаптарді әкелді, залдарды ыңғайлы етіп, орналастырып, ертегі мектебін ашты. Бұл елдің кішкентай тұрғындары өмірдің заңдарын біле бастады, баяғы білімдерді меңгеріп, өзіңің қабілеттерін тани бастады. Көптеген мұғалімдер мектептен ауыстырылды. Міне, енді бұл мектепке жаңа мұғалімдер келді. Олар Маугли, Көртышқан және Инелік. Сізге олардың бірге болмауы әр түрлі ертегі кейіпкері болғандықтан оқыту да қиын болады деп көрінер.
Иә, дұрыс, Маугли өз оқушыларымен көп ойнайтын. Ол өзі оқытты және өзін оқытуға да берді. Оған барлығы қызық болды, ол ешқашан сабағын бірыңғай жүргізбейтін. Ол шығармашыл және фантазёр (қиялыгер) болды.
Көртышқанға Мауглидің сабақ өткізуі ұнамайтын. Өйткені, Көртышқан өте ақылды болды және барлығын әрқашан «дұрыс» істейтін. Көртышқан жаңа ой жарыққа шығуын ұнатпады. Оқушылар оның сабағында көптеген жаңалықты біліп отыратын. Бірақ, олар соншалықта көп болғандықтан олардың бастары сол білімдерді қабылдай алмайтын.
Инелікке келсек, ол ерекше мұғалім болды. Оның оқу залында үлкен алтын шектеуі бар айна тұратын. Сабақты өткізгенде ол, сол айнаға қарай беретін. Оған өзіңің омыртқасы мен қанаттарының түстерінің алмасуы ұнайтын. Ал, үлкен көздері! Иә, әрине олар ғажап. Инелік өзіне қатты ұнайтын, оған өзінің сабақ беруі ұнайтын. Бірақ оның сабақтары басқаларға ұнай қоймайтынын сезетін. Шыңында, оған мектеп шаһарында өзін-өзі толық көрсете ала алмайтындай көрінді. Мұндай ғажап үшін оқушылардың пікірі ештеңе де тұрмайды. Инелік өзін қажетсіз сезінуі туралы айту керек пе?
Мектеп шаһары босаған кезде сабақтан кейін Инелік Көртышқан мен Мауглиге ұшып кететіні туралы айтатын. Ол мында уақытша екенін білу маңызды болып келді. Көртышқан оған мысқалдасса, Маугли таң қалатын.
Міне, бір күні Инелік былай дейді: «Бітті, менен жетер! Маған мына топас оқушылар мен олардың ата-аналары жетіп бітті! Бұл шаһардың өзі де сондай жағымсыз! Мен мұнда келгім келгенде ғана ұшып келемін!»
Мұны айта сала, ол өзінің әдемі қанаттарын қаға ұшып кетті. Бұл күннен бастап мектептің күнделікті ритмі (ырғағы) бұзылды. Көртышқан сөйлегіш болып кетті. Маугли тынышсызданды. Көртышқан Мауглидің жақсы оқытпайсыз деп тиісті. Ал, Маугли оны қызықсызсың деп ашуландырды. Инелік өз еркімен келіп, бірде біреуін, екіншіде басқасын жақтады. Иә, мектеп шаһарында жағымсыз жағдай болып қалды. Ең жаманы барлығы бұл жағдайдың ұзақтығынан ба, әйтеуір олар оған үйреніп кеткендей болды. Бір күні мектеп шаһарына Аю Балу келді. Ол ақкөңіл әрі көңілді болды, түрлі оқиғаларды білетін және ол даналық пен өмірлік тәжірибеге ие болатын Шаһарға ол әдейі келген. Ол өзінің білімімен оқушымен, мұғалімдермен бөліскісі келді, олардың өмірлерін қызықты әрі түрлендіргісі келді, олардың ертегі әлемінде неше түрлі қызықты болатыны туралы айтқысы келді, бір-біріне шыдамды, әрі ақкөңілдікпен қарауға үйреткісі келді.
Балудың келуін әркім өзінше қабылдады. Оқушыларды ол қызықтырды, Көртышқан мысқылдайтын, Инелік қанаттарын түзесе, Маугли онымен тез тіл табысып келді. Иә, дейсіздер сіздер, олар бір ертегіні ғой! Иә, олар жай ғана бір ертегіде ғана емес, олар бір мақсатты көздеді деп айтуға болады. Маугли Балудың ақылын өмір бойы күткендей сезінді. Енді Мауглидің шығарған өнері Балудың әкелген кітаптарымен дәлелденді. Өмір қызық кетті, өйткені оқушылар да оны сүйіп тыңдайтын болды. Инеліктің Балудан көңілі қала бастады. Өйткені, ол Инеліктің қанаттарына таң қала бермейтін, Көртышқын өзін шеттеулі болып сезінді. Міне, сонда Балу үлкен жиын ұйымдастырды. «Достарым, менің», - деп бастады ол, - мен мұнда келе жатқанда осыншама түрлі ғажап мұғалімдерді көрем деп ойламап едім. Әрқайсысын жақсы оқытудан басқа сіздердің әрқайсыңыз ерекше даналыққа иесіздер. Инелік ұша алады, Көртышқан – жер астында жүре алады, ал Маугли онымен жеңіл жүре алады. Барлығың біріге, қабілеттерінмен мықты күшті құрай аласыздар. Сіздер ойлаңыздаршы: сіздер көкке, жер астында, жер үстінде не болып жатқанын айта аласыздар».
«Сонымен не?» - деп Көртышқан мен Инелік бұрқ ете түсті. Ал, маугли қызығушылықпен тыңдап отырды.
«Жер ағаштардың тамырларын қалай сақтайды, солай Көртышқан да бізге аманат етілген ата-бабаларымыздың қалдырған білімдерін сақтамай ма? Көртышқан оларды тек қана сақтамайды, сонымен бірге өзінің оқушыларына оны дәл насихаттайды. Ауа жаңалықты қалай тасымалдаса, Инелік те барлық жерде ұшып көптеген жаңалықты бізге әкеліп қана қоймай, біздің жұмысымыз бен оған қызығушылығымызды тудыра біледі. Ал, жаңалықты жүзеге асыру мен толық меңгеруді Мауглиден ешкім жақсы ете алмайды». Көртышқан, Инелік және Маугли бір-біріне қарап жымиды. Олардың күлкісі Шаһардың қабырғаларына сәулеленіп, жарқыратып әкетті. Осы кезде Көртышқан жарықтан тайсалмады.
«Балу, сен бізді түсінбейсің деп ойладық! Ал, сен біздің ұмытқанымызды қайта жаңғырттың!» Содан бастап Көртышқан, Инелік, Маугли және Балу үлкен жиналысқа жиі жиналуда. Олар бір-бірімен өздеріңнің бақылауларымен, ойлармен, білімдерімен бөлісті. Олардың әрқайсысы өзін қоректі әрі қажет боп сезінді.
Ал, мектеп Шаһары жарқырап ғажап тартымды күшке ие болды: ол өзіне барлық жақсылық пен ашықтақты тартты, сол арқылы онда «Бірлік» болды.
№ 8. тақырып. Педагогикалық шеберліктің басты шарты педагогикалық эрудиция мен құзыреттілік.
Тапсырма №1. Сабақтан үзінді көрсету.
Тапсырма №2. Бір сабақ үлгісін журналдардан таңдап, мұғалімнің шеберлігіне баға беру.
Педагогикалық жағдаяттарды саралау.
Алтыншы сынып оқушысы Әділ, өркөкірек, дөрекі, білектің күшіне сенетін оқушы болатын. Кейінгі кезде бос уақытын мектептің зоологиялық бұршында өткізіп, асыранды қояндарды күтіп, санын көбейте бастады. Артықтарын мектеп асханасында өткізіп тұрды. Бір күні сынып жиналысында әрбір оқушыға мінездеме беріліп, Әділге келгенде пікірлері екіге бөлінді. Пән мұғалімдері мен вожатый оның әлі түзеле қоймағанын дәлелдесе, кластас құрбылары оны жақтап, түзелгенін, қоғамдық жұмыстарға қатысып , сабақ үлгірімі де жақсарғанын айтып, үлгілі мінездемесіне «қанағаттанарлық » бағасын қоюды талап еткен. Бұл жағдайда сынып жетекшісі не істеген болар еді ?
№ 9. тақырып. Педагогтың өзін-өзі үздіксіз жетілдіру қажеттілігі.
Достарыңызбен бөлісу: |