Б. А. Джаамбаева Философия Оқулық



Pdf көрінісі
бет144/217
Дата22.09.2022
өлшемі1.78 Mb.
#461107
түріОқулық
1   ...   140   141   142   143   144   145   146   147   ...   217
философия хасанов

«Антихрист» деген еңбегінде философ моральдық және діни 
құндылықтардың шарттылығын айтады. Ол ескі нанымдардың шығу тарихын 
зерттеумен айналысатын толықтай жаңа пән – «Генеология» пәнін жасауды 
ұсынады. Дәстүрлі философияда моральдық құндылықтарға негіз болған 
априорлылық, логикалық, гипотезалық ұғымдары құндылық ұғымына ӛлшем 
бола алмайды. Құндылықтардың ӛлшемі ӛзіндік айқындылық болуы тиіс.
Осы ретте негізгі үш мәселе ең басты болып табылады – рессентимент, 
кінә және ар-ұжданы таза болмау, аскетизм. Рессентимент әлсіздіктің 
салдарынан пайда болатын жағымсыз эмоциялардың рефлективтік жолмен 


сыртқа шығуын білдіреді. Адамдарда күншілдік, қызғаншақтық, ӛшпенділік 
және кекшілдік сезімдердің пайда болуы осы себепті. Адамның әлсіздігінен, 
жасанды тыйымдар мен нормаларға тәуелділігінен ол сезімдер ӛмірде іске 
аспайды да, адамның ӛзіне деген іштей наразылығын туғызса да, ӛшпенді 
бейнесін тақуалық пен моральдықтың маскасымен бүркемелейді. Егер 
рессентимент сыртқа бағытталса, «моральдың құлы болмау жолындағы 
кӛтерілісін» білдіреді. Ал егер ол ішке бағытталса, ол аскетизмді білдіреді. 
Кӛтеріліс пен аскетизм идеясы социализм мен христиандықтың идеясын 
бейнелейді. Ал соңғысы Ницшенің ойынша, рухтың азуының басты себебі 
болып табылады.
Христиандықтағы ӛзінің күшін әбден «сарыққан» тиімсіз моральдың 
орнына «Жоғары Адам» һақындағы жаңа моральды негіздеу идеясы шынайы 
ӛмірде Ницшені ұлықтық маниясы мен қатерлі ауруға соқтырды. Алайда 
адами тұлғаны жақсартуға бағышталған жаңа діни сананы қалыптастыру 
жолындағы ізденістері А.Бергсонның интуитивизм туралы зерттеулерінде, 
О.Шпенглердің 
мәдениет 
философиясында, 
К.Юнгтің 
архетиптер 
теориясында, М.Хайдеггердің экзистенционалды феноменологиясында
М.Шеллердің 
антропологиясында, 
П.Рикер 
мен 
Г.Гадамердің 
герменевтикасында, К.Ясперстің және Ж.-П.Сартр мен А.Камнің 
экзистенциализмінде, М.Фуконың билік метафизикасында, Р.Барттың 
мәтіннен рахаттану, Ж.Делездің жазықтың саналуандылық бейнесі 
һақындағы зерттеулерде, Ж.Бодриярдың елігу тұжырымдамасында ӛзінің 
жалғасын тапты. Сонымен қатар оның Жоғары Адам турасындағы 
бұрмаланған 
идеялары 
Гитлердің 
«жоғары 
ақсүйектер 
тұқымы» 
тұжырымдамасы мен нацистік идеологиясына негіз болды.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   140   141   142   143   144   145   146   147   ...   217




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет