Сведения об авторе: Сабитов Жаксылык Муратович – Ph.D, вице-президент Националь-
ного центра Государственной научно-технической экспертизы, Нур-
Султан, Казахстан. E-mail: babasan@yandex.ru
286
Усманова Э. Р., Джумабеков Д. А., Захаров С. В., Омаров А. С., Антонов М. А., Кузнецов И. А. КУЛЬТОВЫе СООРУЖеНИЯ ВРеМеНИ ЗОЛОТОЙ ОРДЫ В УЛЫТАУ ИЛИ «ВЗГЛЯД АРХеОЛОГА С НеБеС» Sacred Sites of the Golden Horde in Ulytau or Archaeologist's View from Heaven Abstract The article describes the ritual structures on the tops of the Ulytau mountain (Karaganda region, Kazakhstan). This area was the Eastern province of the Jochi Ulus. Cult kurgans on a top of Egetau associated with the names of Toktamysh Khan and Emir Edygey. We have examined the kurgans using aerial photography. The complex on the top of Altynshoky hill dates of the time of Amir Timur’s military campaign against Toktamysh in 1391. The sacred oboo mound on the tops of the Ulytau mountain can be considered as the embodiment of the World mountain cult and the worship to ancestral spirits. Apparently, the cult of the mountain peaks of Ulytau began active to develop in the Golden Horde time. Ұлытаудағы Алтын Орда заманындағы діни құрылыстар немесе «археологтың аспан көзқарасы» Түйін Мақалада Ұлытау тау жотасы шыңдарындағы ғұрыптық ғимараттар құрылымдары сипатталған (Қарағанды облысы, Қазақстан). Бұл аймақ шығыс Ұлыс Жошы қанаты болды. Еді- гетаудың төбесіндегі діни ғимараттар Тоқтамыс хан мен Едігей әмірінің есімдерімен байланысты. Едігетау мен Әулие-Ақмешіт шыңдарындағы құрылымдарға аэрофототүсірілім көмегі арқылы зерттеу жүргізілді. Алтыншоқы төбесінің басындағы кешен Әмір Темірдің 1391 жылы Тоқтамыс ханға қарсы әскери жорығы уақытымен тұспа-тұс келеді. Ұлытау тауларының шыңдарындағы қорған-оба типті құрылымдарды Әлемдік тау культі мен ата-баба рухына табынудың көрінісі деп санауға болады. Шамамен Ұлытау тау шыңдары культі Алтын Орда заманында қалыптаса бастағанға ұқсайды.
