Ббк 5. А 36 Пікір жазғандар
жүктеу/скачать 1.63 Mb. Pdf көрінісі
|
|
3-кесте Жалгерлік төлемдерді бөлу кестесі Жылдар Негізгі қарыз (тг) Сыйақы (жалгерлік бойынша, тг), 8% Жалгерлік бойынша дебиторлық берешекті өтеу (тг) Жалгерлік бойынша дебиторлық берешек (тг) 1 2 3 4 5 Жалгерлік мерзімінің басында 3033100 2009 700000 242648 457352 2575748 2010 700000 206060 493940 2081808 2011 700000 166545 533455 1548353 2012 700000 123868 576132 972221 2013 700000 77779 622221 350000 Жабдықты қайтару 350000 ---- 350000 0 Барлығы: 3850000 816900 3033100 Х Е с к е р т у: жалгерлік төлемдерді есептеу негізінде авторлар құрастырған. Лизинг берушінің қаржылық жалгерлік есебі бойынша шоттардың типтік корреспонденциясын қарастырамыз (4-кесте). Жалгерліктің бірінші жылындағы қарастырылған мысал шеңберлерінде қаржылық жалгерлік есебі бойынша лизинг берушінің бухгалтерлік өткізбелері (проводка) 5-кестеде көрсетілген. Халықаралық қаржылық есептілік стандартына сәйкес, жалгерлік шарттарын дайындаумен және жасаумен байланысты жалға берушілер көтеретін бастапқы тікелей шығындар, жалгерлік объектісінің теңгерімдік құнына енгізілуге және жалгерлік кіріс сияқты негізде, жалгерлік мерзімі бойында яғни жалгерлік объектісі өтемпұлының әдісіне қатыссыз, жалгерлік объектінің теңгерімдік құнына енгізуге жатады [1]. Шығындар, оның ішінде жалгерлік кіріс алуды қамтамасыз ететін өтемпұл есепті кезең шығыстарының құрамына енгізіледі. Өтемпұлдық саясат, компаниялардың ұқсас активтеріне қатысты қолданылатын саясатқа сәйкес келуі, ал өтемпұл шамасы 16 «Негізгі құралдар» Халықаралық қаржылық есептілік стандарты (IAS) мен 38 «Материалдық емес активтер» Халықаралық қаржылық есептілік стандартына (IAS) сәйкес келуі тиіс. Жалға беруші есепті кезең аяқталғаннан кейін, қалдық құнның шамасы мен жалгерлік объектісін пайдалы пайдалану мерзімін қайта қарауы, сондай-ақ жалгерлік объектісінің 34 құнсыздануына (36 «Активтерді қамтамасыз ету» Халықаралық қаржылық есептілік стандартының талабы) тексеру жүргізуі тиіс [6]. 4-кесте Жалға берушінің қаржылық жалгерлік есебі бойынша шоттардың типтік корреспонденциясы № п/п Операциялар мазмұны Шоттар корреспонденциясы Сомасы (тг) Дебет (тг) Кредит (тг) 1 2 3 4 5 1 Қаржылық лизинг (жалгерлік) бойынша дебиторлық берешек танылды 3033100 2160 2310, 2410, 2740 2 Жалгерлік бойынша дебиторлық берешектің ағымдағы бөлігі бөлінді 457352 1260 2160 3 Қаржылық жалгерлік шарты бойынша сыйақы бойынша кіріс есептелді 242648 1270 6130 4 ҚҚС сомасына 54882 (457352х12%) 1270 3130 5 Лизингтік төлем құрамында лизинг алушының негізгі қарызды өтеуі 512234 1010, 1030 1260 6 Қаржылық жалгерлік мерзімінің аяқталуы бойынша актив алынды (егер жалгерге меншік құқығы ауыспаса, сондай жағдайда) 2520866 2310, 2410 1260 Е с к е р т у: жалға берушінің қаржылық жалгерлік есебін талдау негізінде авторлар құрастырды. 5-кесте Лизинг берушінің (жалға берушінің) қаржылық лизинг есебі № п/п Операциялар мазмұны Сомасы, мың теңге Шоттар корреспонденциясы Дебет Кредит 1 2 3 4 5 1 Қаржылық лизинг (жалгерлік) бойынша ұзақмерзімді дебиторлық берешек танылды 3033100 2160 2410 2 Жалгерлік бойынша дебиторлық берешектің ағымдағы бөлігі бөлінді 457352 1260 2160 3 Жалгерліктің бірінші жылындағы қаржылық жалгерлік шарты бойынша сыйақы бойынша кіріс есептелді 242648 1270 6130 4 ҚҚС сомасына 54882 (457352х12%) 1270 3130 5 Лизингтік төлем құрамындағы (ҚҚС-ты ескере отырып) негізгі қарызды лизинг алушының өтеуі 512234 1030 1260 6 Сыйақы бойынша берешекті өтеу 242648 1030 1270 Е с к е р т у: жалға берушінің қаржылық жалгерлік есебін талдау негізінде авторлар құрастырды. 35 17 «Жалгерлік» Халықаралық қаржылық есептілік стандартында, жалгерлік бойынша кірісті жалгерлік мерзімінің бойында бірқалыпты тану қажет, «тіпті егер, өзге жүйелік негіз, сол бойынша жалға алған активтен пайда алу азаятын, уақыт кестесін неғұрлым анық көрсететін жағдайларды қоспағанда, түсімдер өзге негізде жүргізілсе де». Жалгерлік кірістің құрамына жалгерлік объектісіне қызмет көрсету және жөндеу бойынша жалгерге қызмет көрсетулерден түскен түсім кірмейді [6]. Жалгерге шарт жасаудың ынта туғызатын жеңілдіктерін беру жағдайында, жалға беруші тиісті шығындарды, жалгер жеңілдіктерінің жалгерлік бойынша шығыстарының кемуіне көрсеткен сияқты, соған ұқсас жалгерлік мерзімі бойында (ішінде) бірқалыпты түрде жалгерлік бойынша кірістің кемуіне жатқызады. жүктеу/скачать 1.63 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|