94. Тұтыну нарығын сегменттеудің негізгі принциптері.
Тұтыну нарықтарын сегменттеу. Нарықты сегменттеудің бірыңғай әдісі жоқ. Нарықтар әртүрлі параметрлер бойынша ерекшеленетін сатып алушылардан тұрады. Қажеттіліктер, географиялық орналасу, кірістер, артықшылықтар бірдей болмауы мүмкін. Осы айнымалылардың кез келгенін нарықты сегменттеу үшін пайдалануға болады.
Кәсіпорын әртүрлі параметрлерге негізделген сегменттеу нұсқаларын (бірден бір немесе бірнеше) сынап көруі керек және ең тиімді тәсілді табуға тырысуы керек.
Географиялық принцип бойынша сегменттеу. Нарықты әртүрлі географиялық бірліктерге бөлуге болады: мемлекеттер, аудандар, қалалар, аумақтар және шағын аудандар. Фирма бір немесе бірнеше географиялық аудандарда немесе барлық аудандарда әрекет ету туралы шешім қабылдауы мүмкін, бірақ жергілікті жағдайлармен анықталған қажеттіліктер мен артықшылықтардың айырмашылығын ескере отырып.
Демографиялық принцип бойынша сегменттеу. Демографиялық айнымалылар нарықты сегменттеудің ең танымал факторлары болып табылады, өйткені өнімді тұтыну қарқындылығы көбінесе демографиялық белгілермен тығыз байланысты және демографиялық сипаттамаларды зерттеу оңайырақ.
Психографиялық принцип бойынша сегменттеу. Бұл жағдайда сатып алушылар әлеуметтік тапқа, өмір салтына немесе жеке қасиеттеріне байланысты топтарға бөлінеді. Бір демографияның өкілдері мүлдем басқа психографиялық белгілерге ие болуы мүмкін.
Мінез-құлық принципі бойынша сегменттеу. Мінез-құлық ерекшеліктеріне негізделген нарықты сегменттеу кезінде сатып алушыларды олардың біліміне, қарым-қатынасына, тауарды пайдалану сипатына және осы тауарға реакциясына қарай топтарға бөлуге болады. Мінез-құлық айнымалылары нарық сегменттерін қалыптастырудың ең қолайлы негізі болып саналады.
95. Түпкі тұтынушылардың сатып алу әрекеттерінің ерекшеліктері.
Соңғы тұтынушылар нарығы-бұл жеке (коммерциялық емес) тұтыну үшін тауарлар мен қызметтерді сатып алатын жеке тұлғалар мен үй шаруашылықтары құрған нарық. Тұтынушы әркім бола алады, ал Сатып алушы тек сатып алу қабілеті бар адам бола алады. Тұтынушыларды зерттеу кезінде тауарларды сатып алу туралы шешім қабылдайтын субъектілерді анықтау қажет. Көптеген тауарларды сатып алу мәселесі, әдетте, үйде шешіледі. Бұл жағдайда отбасының әр мүшесі белгілі бір рөл атқарады. Осыны ескере отырып үш субъект бөлінеді:
* бастамашы-тауарды немесе қызметті сатып алу қажеттілігін немесе тілегін анықтайтын тұлға;
* әсер етуші-өз іс-әрекетімен тауарды немесе қызметті сатып алу туралы шешімге әсер ететін отбасы мүшесі;
* пайдаланушы-тауарды немесе қызметті тікелей пайдаланатын, тұтынатын отбасы мүшесі (немесе мүшелері).
Соңғы тұтынушылардың мінез-құлқы аралық тұтынушылардың мінез-құлқынан айырмашылығы, ең алдымен қажеттіліктердің сипатына байланысты өзіндік ерекшеліктерге ие. Соңғы тұтынушылардың қажеттіліктерінің үш деңгейі бар:
1. Абсолютті қажеттіліктер (бірінші деңгей). Олар қоғамның әлеуетті тұтынушылық күшін білдіреді (азық-түлік, тұрғын үй, рухани даму қажеттіліктері), адамзат тарихында бар және өндірісті ынталандырады.
2. Нақты қажеттіліктер (екінші деңгей). Бұл қажеттіліктер салыстырмалы сипатқа ие және қоғамда бар немесе жақын арада болуы мүмкін нақты объектілердің қажеттіліктерін көрсетеді. Олар қоғамның нақты тұтынушылық күші ретінде қарастырылады.
3. Төлемге қабілетті қажеттіліктер (үшінші деңгей). Бұл қажеттіліктер тек қолда бар тауар массасымен ғана емес, сонымен қатар ақшалай кіріс деңгейімен және тауар бағасымен де шектеледі. Сондықтан олар қоғамның нақты іске асырылатын тұтынушылық күшін көрсетеді, яғни.абсолютті және нақты қажеттіліктерді қоғамның қазіргі даму кезеңінде бар игіліктер мен мүмкіндіктермен қанағаттандырудың қол жеткізілген деңгейі.
Тиімді маркетингтік зерттеу үшін өндіруші оларды қанағаттандыра алатындай қандай қажеттіліктер дамитынын білу қажет. Осындай білімге сүйене отырып, сіз осы тауардың ықтимал тұтынылуын бағалай аласыз және тұтастай алғанда нарықтың даму динамикасын болжай аласыз. Адамдардың қажеттіліктері бірдей дәрежеде қанағаттандырылмайды және бұл ереже тиімді маркетингтік шешім қабылдау үшін үлкен маңызға ие. Толығымен қанағаттандырылған қажеттіліктер бар, бірақ қанағаттандырылмаған қажеттіліктер маркетологтар үшін үлкен қызығушылық тудырады. Оларды анықтау арқылы күтілетін сұранысты болжауға және оларды қанағаттандыру үшін жаңа тауарлар жасау туралы ойлануға болады.
Достарыңызбен бөлісу: |