Дәріс-1: Пәнге кіріспе. Биологиялық ресурстар
Зәйтүн (Oleum Olivarum - Олеасеае тұқымдасы) майы
жүктеу/скачать 343.62 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Химиялық құрамы.
- Бадам (Amygdalus - миндаль)
| Зәйтүн (Oleum Olivarum - Олеасеае тұқымдасы) майы. Өсімдік Olea europaeca - маслина европейская. Европа зәйтүні - oleaceae тұқымдасынан. Бұл өсімдік Қазақстанда кездеспейді. Мәңгі жасыл ағаш биіктігі - 3-7 м. Зәйтүннің отаны – Жерорта теңізінің Оңтүстік Шығыс бөлігі (Сирия, Оңтүстік Анатолия және көршілес аралдар). Ерте заманнан Жерорта теңізі елдерінің бәрінде мәденилендірілуде. КСРО (қазіргі ТМД) өздерінде, Қара теңіз жағалауында, Әзірбайжанда, Шығыс Грузияда және Оңтүстік Батыс Түркменияда кеңес ғалымдары селекционерлері шығарған сорттар егіледі.
Дәрілік шикізаты. Зәйтүннің жаңа жиналған жемістерін тағамдық өнім және медициналық, тағамдық және техникалық зәйтүн майын алу үшін пайдаланады. Химиялық құрамы. Жеміс жұмсағында шыны майдың (жирное масло) мөлшері -50-70%, ал тұқымдарында - 20%. Медициналық шыны майы, негізінен таза триолеиннен тұрады. Майдың техникалық сорттары «ағаш» майы деген атпен белгілі, ол май сабын қайнатуда пайдаланылады. Пайдалануы. Зәйтүн майы камфараның инъекциялық ерітіндісін дайындағанда еріткіш ретінде және жыныс гормондарының препараттарын дайындағанда пайдаланылады. Бадам (Amygdalus - миндаль) Кәдімгі бадам (Amygdalus communis - миндаль обыкновенный) - Rosaceae тұқымдасынан. Бұта немесе аласа ағаш биіктігі - 2-6 м. Жалпы бұл өсімдік Кавказда, Орта Азияда, Иранда, Балканда, Кіші Азияда, Палестинада, Алжирде кездеседі. Оңтүстік Қазақстанда ауылдық жерлерде екпе жағдайда өсіріледі. Дәрілік шикізаты ретінде піскен жемістерін жинайды. Тұқымдары дәрілік шикізаты болып саналады. Химиялық құрамы. Тұқымында 20-60% эмульсин ферменті, 2-3% қант, В2 витамин болады. Медициналық бадам майы 85% олеин қышқылының бір қышқылды үшглицеридінен, 12% линол үшглицеридінен, 3% шекті қышқылдардан құралған. Пайдалануы. Камфора және жыныс гормондары препараттарын дайындауда инъекция түрінде пайдалануға ерітінді ретінде қолданылады. Бадам майынан май эмульсиясы, ал тазаланған тұқымынан тұқым эмульсиясы алынады. жүктеу/скачать 343.62 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|