көбейтінділерінің қосындысының жартысына тең:
μ = ½
С
i
·Z
i
2
Осындағы: С
i
– ионның мольдік концентрациясы. Z
i
– ионның заряды.
Жануарлар мен адамның қанында, органдары мен тканьдарында, лимфа құрамында күшті
электролиттер: NаСІ, КСІ, СаСІ
2
, МgСІ
2
және т.б. бар. Мысалы, жануарлар қанының иондық күші
0,15 болады.
Диссоциация константасы. Әлсіз электролиттердің диссоциациясы қайтымды процесс
болғандықтан әрекеттесуші массалар заңын қолдануға болады. Мысал ретінде әлсіз электролит –
сірке қышқылының диссоциация теңдеуін жазайық:
СН
3
СООН ↔ СН
3
СОО
-
+ Н
+
(1)
Бұған әрекеттесуші массалар заңын қолдансақ мына өрнек алынады:
К
д
=
СООН
СН
СОО
СН
Н
3
3
(2)
Осындағы: К
д
– диссоциация константасы; [CH
3
COO
-
], [H
+
] және [CH
3
COOH] - тепе-
теңдіктегі мольдік концентрациялар.
Диссоциация константасы - электролиттің иондарға ыдырау қабілетін көрсететін
тұрақты шама. Әр электролиттің өзіне ғана тән диссоциациялану константасының сандық
мәні болады. Ол мәндер анықтамалықтарда келтіріледі. Кейбір әлсіз электролиттердің
стандартты жағдайдағы диссоциациялану консталарының мәні мына кестеде көрсетілген:
Азотты қышқыл HNO
2
К
д
= 5,1 *10
-4
Құмырсқа қышқылы HCOOH
К
д
= 1,8 *10
-4
|
