445
Сүлеймен қарақшы
Олар Ахмад пен Паязды тағы бiраз жамандап, бұдан былай
қазақтармен дос болатындықтарына ант-су iшiсiп, орындарына
кеттi.
— Сен, Сүлеймен, осылардың сөзiне сенiп отырсың ба?
— Иә, Парманқұл. Мен жiгiттiң еркектiк сөзiне сенемiн. Алда-
жалда сөздерiнен тайып кетсе, өз обалдары өздерiне.
Екеуi осылай сөйлесiп отырғанда,
Шурхаттың жанында
жататын екi таулық сыртқа шығып кеттi. Бұған Сүлеймен де,
Парманқұл да назар аудармады. Жатқанша сотталушылардың
казармадан бiрi шығып, бiрi кiрiп жатады.
Бiраз уақыттан соң
олар қайта оралды. Оралған екеу Шурхатқа бiрдеңе айтты да,
сыртқа ертiп кеттi. Сүлеймендер оған да мән бермедi.
Уақыт өтiп, солдаттардың сотталушыларды түгендеп,
жатқызатын кезi де болды. Бiрақ солдаттар келе қоймады. Сағат
он екiге таяды. Олар әлi жоқ. Шурхаттар да оралмады.
— Солдаттар бүгiн мiндеттерiн ұмытып кеткен бе?
— Бiлмеймiн ғой, Сүлеймен. Бiлетiнiм —
бұл тегiн нәрсе
емес…
Парманқұл сөзiн аяқтап, үлгермедi. Даладан бес-алты
сотталушы жүгiрiп келдi.
— Ахмад пен Паяз осында келе жатыр. Қолдарында бiреудiң
кесiлген басы бар. Ал
Шурхаттың дамбалын шешiп, жалаңаш
артына теуiп, алдарына салып алыпты, — дедi олар.
Сол-ақ екен, әр жерде күбiрлесiп, әңгiмелескен
сотталушылардың
дымдары өшiп, әркiм өз орындарына жата-
жата кеттi. Сөйтiп лезде барак iшiнде өлi тыныштық орнады.
— Не дейдi? “Бiреудiң басын кесiп, қолына ұстап алыпты” дей
ме? — дедi Сүлеймен.
— Жаңа айттым ғой, “Солдаттардың кешiгiп жатқандары тегiн
емес” деп. Демек, Ахмад пен Паяз түрме қожайынымен келiсiп
қойған. Түрмеге бүгiнгi тәртiптi өздерi орнатпақ болған да.
Кешiкпей баракқа оншақты таулық сау еттi. Алдарында —
Шурхат. Ол сорлының бұты жалаңаш. Бет-аузының бәрi қан-
қан. Оның желкесiнен бүрiп келген таулықтың екiншi қолында
адамның басы бар. Кесiлген бастың құлағынан ұстап алыпты.