Джаншанло Р. Е



бет48/73
Дата27.11.2023
өлшемі0.77 Mb.
#484563
1   ...   44   45   46   47   48   49   50   51   ...   73
annotation101972 2

Операциялық қызметке жататын кіріс пен шығыстың ақшалай еес компоненттеріне:

  • Қысқа мерзімді активтердің өсімі-шегеріледі.

  • Қысқа мерзімді активтердің кемуі- қосылады.

  • Міндеттемелердің өсімі – қосылады.

  • Міндеттемелердің кемуі – шегеріледі.

  1. Операциялық қызметке жатпайтын кірістер мен шығыстарға:

Жанама тәсілмен операциялық қызметтен ақша ағымы алгоритмінің қалыптасуы келесі кезеңдерді жүзеге асыруды талап етеді.

  1. Есептілік мәліметтері бойынша ұйымның таза пайдасы анықталады.

  2. Таза пайдаға ақшалай қаражаттардың қозғалысын тудырмайтын баптардың шығын сомалары қосылады. (Мысалы амортизация)

  3. “Ақшалай қаражаттар мен олардың эквиваленттері” бабынан басқа, Қысқа мерзімді актив баптарындағы әрбір өсімдер (кемулер) алынады (қосылады).

  4. Қысқа мерзімді міндеттемелер бабында болған, пайыздық төлемдерді қажет етпейтін өсімдер (кемулер) алынады (қосылады).

Таза ақша ағымдарын қызмет түрлеріне байланысты бағалау кезінде келесі жағдайларды есепке алу қажет:
операциялық қызметтен алынған таза ақша ағымы дұрыс болуы керек.
Операциялық қызметтен түскен ақша қаражатының қозғалысы ұйымдастыру және өз қаражаты одан әрі дамыту мүмкіндігі табысының куәсі болып табылады;
Инвестициялық қызметтен түскен ақша қаражаттарының таза ағыны (инвестициялық қызмет ұзақ мерзімді активтерді сатып алу және сатуға байланысты яғни, төлемдер, кірістер аспауы керек) теріс болуы тиіс, ол ұзақ мерзімді активтер елеулі инвестициялар жүзеге асырылатын екенін көрсетеді, өндірісті ұлғайтуға,күштілігін арттыруға көмектеседі. (Осы қызмет өз инвестиция капитал мен несиелік қаражаттың өзгеруіне байланысты, себебі) • Қаржылық қызметтен түскен ақша қаражаттарының таза ағыны оң болуы тиіс, ол сыртқы көздерден ұйым өз қызметін кеңейту қаржыландырады екенін көрсетеді (жай төленуге жататын пайданы және шоттарын сақтап емес).
Тұрақты дамушы компаниялар үшін төлемдер мен кірістер жиынтық түсімдері мен төлемдері басым болуы тиіс.
Инвестициялық таза ақша ағымының сомасы, сондай-ақ тікелей әдісі бірдей алгоритмдерді пайдалана отырып, жанама әдіспен есептеу арқылы жүзеге асады.Жанама әдіс негізінде қаражат қозғалысы туралы есеп дайындау бірнеше кезеңнен өтеді:
1) баланс баптарындағы өзгерістерді есептеу және ұйымдастыру қолма-қол ақша ұлғаюына немесе азаюына әсер ететін факторларды анықтау;
2) 2-нысан «пайда мен шығындар» талдау және қолма-қол ақша қозғалысынжәне пайдалану көздерін жіктеу ,3.алынған мәліметтердіақша қаражатының қозғалысы туралы есепте біріктіру. Мекеменің кірістері мен шығыстарының барлық бағыттарын 29 кесте арқылы бағалауға болады.
Ақша қаражаттарының қалдығының кезеңдік өзгерісін табу үшін таза бөлінбеген пайдаға:
- меншікті капиталдың басқа да себептер есебінен үстелуі ;
- кредиттер мен қарыздардыңүстелуі;
- тозу амортизацияланатын ұзақ мерзімді активтердің үстелуін қосып
Және:
- ұзақ мерзімді активтердің үстелуі(бастапқы немесе қалпына келтірілген бағамен);
- қорларүстелуі;
- дебиторлық берешектіңүстелуі;
- қысқа мерзімді қаржылық инвестициялардың үстелуін алу керек.
Есепті кезеңдегі өсімдер оң және терісболуы мүмкіндігін ескеру керек; алу кезінде олар тиісінше белгісін қарама-қарсы өзгертеді.

29кесте - Операциялық қызметтен түскен ақша қаражатының қозғалысы туралы схемасы (жанама әдіс)



Көрсеткіштері

оң ақша ағыны.



теріс ақша ағыны

1. . Пайда (шығын)салық салуға дейін

х

х

2. Таза пайданы түзейтін операциялар







• өзгерту амортизациясы және негізгі құралдар мен материалдық емес активтердің құнсыздануы

х

Х

• гудвилдің құнсыздануы


Х

• сауда және басқа да дебиторлық қарыздыңқұнсыздануы


Х

• сатуға арналған активтердің құнын, шығындарды шегергендегі әділ бағамен есептен шығару

х




• негізгі құралдардың шығуынан түскен залал (пайда)

х

Х

• инвестициялық мүліктен түскензалал (пайда)

х

Х

• қарызды алдын ала өтеуден түскензалал (пайда)

х

Х

• әділ баға және табыстар мен шығындар туралы есепарқылыкөрсетілетінбасқа қаржылық активтерден түскен шығын(пайда)

х

Х

• қаржыландыру бойыншашығыстарды (кірістер) өзгерту

х

Х

• қызметкерлерге сыйақыларды өзгерту

х

Х

• үлес құралдарымен сыйақылау бойынша шығыстарды өзгерту

х

Х

• тоқтатылған салықтар бойыншакіріс (шығыс)

х

Х

• іске асырылмаған оң (теріс) бағамдық айырма

х

Х

• үлестік қатысу әдісі бойынша ескерілетін қауымдасқан ұйымдар мен бірлескен қызметтің пайдасындағыұйымныңүлесінің өзгеруі

х




• жалпы жиынтық пайданың (залалдың) өзге де ақшалай емес операциялық түзетулері

х

Х

• қордағы өзгерістер

х

Х

• резервті өзгерту

х

Х

• сауда және өзге де дебиторлық берешектегі өзгерістер

х

Х

• сауда және өзге де кредиторлық берешектегі өзгерістер

х

Х

• салық берешектеріндегі және бюджетке түсетін басқа да міндетті төлемдердегі өзгерістер

х

Х

• өзге де қысқа мерзімді міндеттемелердегі өзгерістер

х

Х

• төленген сыйақы




Х

• төленген табыс салығы




Х

3. Операциялық қызметтен түскен ақша қаражатының таза сомасы

х

Х



Жанама әдіс тікелейге қарағанда біршама қарапайым, ал ұсынылатын мәліметтердің сапасының жоғалуы кішігірім, бірақ ақша қаржыларының шынайы қозғалысының бұрмалануы мүмкін, себебі оларды қолдану кезінде төлемдер мен түсімдердің абсолюттік мәндері қарастырылады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   44   45   46   47   48   49   50   51   ...   73




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет