Өзге тәжірибешілердің нәтижелерін пайдалану
57. Егер тәжірибеші өзге тәжірибешілердің жұмыстарын қолданайын деп жатса:
-
Сол тәжірибешілермен олардың жұмыстары мен табыстарының өлшемдері мен уақыты туралы келісуі қажет; (Сілт: Тарау. A113–A114)
ә) Жылыжай газдары қағидасына байланысты ақпаратты енгізуге арналған процесті және анықталған деректі толықтылығы мен сәйкестілігін бағалау. (Сілт: Тарау. A115)
Жазбаша Мәлімдемелер
58. Тәжірибеші кәсіпорыннан сәйкес тұлғалардан мынау үшін жазбаша мәлімдемелер талап етеуі қажет: (Сілт: Тарау. A116)
-
Олардың Жылыжай газдары қағидасын дайындау үшін өздерінің талаптарын орындағынын. Мұның ішіне сол мезеттегі критерийлерге келісімде айтылғандай сәйкестігі кіреді;
ә) Олардың тәжірибешіні барша сәйкес ақпаратпен қамтамасыз еткенін, және Жылыжай газдары қағидасында талап етілгендей рұқсат етуін;
б) Олардың түзетілмеген бұрмалаулардың әсері елеусіздігі Жылыжай газдары қағидасы бойынша даралай не жалпылай екенін. Мұндай элементтердің түйіні жазбаша мәлімдемеге бекітілуі не жазылуы қажет;
в) Олардың осы бағалауларды жасау кезінде жіберілген елеулі қателіктер негізделгеніне сенетінін;
г) Олардың ішкі жүйеде анық елеулі емес қателіктері туралы тәжірибешіге айту үшін хабарласу қажет; және
ғ) Олардың тәжірибешінің алаяқтық пен заң бұзушылық жылыжай газдары туралы қағиданы буғуға мүмкіндігі көп жерлердегі ақиқатты, күдікті не мүмкін алаяқтық немесе заңды бұзушылық пен норамтивті актілер туралы білімді ашуын;
59. Жазбаша мәліметтің уақыты неғұрлым ертерек болуы қажет, бірақ кепілдіктің уақытына дейін болуы қажет.
60. Тәжірибе өткізуші Жылыжай газдары туралы қағидаға келісуге және келісімдегі шарттарды орындаудан бас тарта алады, бұл бас тартушылық белгілі бір заңның негізінде жүргізіледі, егер:
-
Тәжірибе өткізуші 58 бөлімдегі ((a) және (ә) пункттерінде қарастырылған жазбаша мәлімдемелерді келтірген тұлғаның жинақтылығында күдігі болса, ол жазбаша мәліметтерді сенімсіз деп тапса, немесе
ә) Тұлға 58 бөлімдегі ((a) және (ә) пункттерінде қарастырылған мәліметтерді жазбаша көрсетпесе.
Кейінгі оқиғалар
61. Тәжірибе өткізушінің міндеті: (Сіл.:. Пара A117)
-
Жылыжай газдары туралы қағида мен кепілдік берудің арасындағы болып жатқан оқиғалар түзетулерді не Жылыжай газдары туралы қағиданың жариялануын талап етуін, және Жылыжай газдары туралы қағидада келтірілген оқиғалар туралы дәлелдердің қабылданған критерийлермен салыстырғанда толықтығын және үйлесімін есептеу; және
ә) Тәжірибе жүргізушіге кепілдік беруден кейін белгілі болған фактілерге, және де бұл мәлімет тәжірибешіге тәжірибе жүргізуші өз шешімін өзгерткен күні белгілі болу не болмауына сәйкес жауап қайтару.
Салыстырмалы ақпарат
62. Салыстырмалы ақпарат ақпалы ақпараттар таратылымен көрсетілсе, және осы ақпараттардың кейбірі не барлығы тәжірибе жүргізушінің шешімімен бірге келсе, тәжірибе жүргузішінің үдерістері салыстырмалы ақпаратқа байланысты келесі бағалаулардан тұруы қажет: (Сіл.:. Пара A118-A121)
а) Алдыңғы периодта көрсетілген соммалар мен өзге де жаңалықтармен салыстырмалы ақпарат сәйкес келтіру, және сәйкес келгенде дұрыс саналып, дұрыс санау қажетті түрде көрсету; (Сіл. Тарау A121)
ә) Салыстырмалы ақпаратта келтірілген санау жүйесі аталған уақытта қолданылуы туралы, өзгертулер, олардың тиісті түрде қабылдануы және ашылуы.
63. Тәжірибе жүргізушінің қорытындысында салыстырмалы ақпарат болу не болмауын қарамастан, егер тәжірибе жүргізуші салыстырмалы ақпаратта белгілі бір ақаулықтар барын байқаса, ол мыналарды орындауға міндетті:
-
Аталған тақырыпты сәйкес міндеттері бар тұлғамен талқылау, және жағдаятқа байланысты іс-әркеттерді дайындау және (Сілт: Тарау. A122–A123)
ә) Кепілдік туралы мәлімдеменің әсерлерін талқылау. Егер келтірілген ақпаратта елеулі бұрмалаушылықтар болса, не ақпарат қайта қарастырылмаса:
-
Тәжірибе жүргізушінің қорытындысының қай бөлігінде салыстырмалы ақпарат болса, тәжірибе жүргізуші шартты қорытынды келтіруі тиіс, немесе кепілдік туралы мәлімдемеде қолайсыздықты келтіруі тиіс; немесе
-
Егер тәжірибе жүргізушінің қорытындысында салыстырмалы ақпарат болмаса, тәжірибе жүргізуші салыстырмалы ақпаратқа әсер ететін құрамаларды сипаттайтын өзге тарауларды қорытындыға енгізуі тиіс.
Қосымша ақпарат
64. Тәжірибеші маман ЖЖГ қағидасы мен кепілдік қорытындысындағы қосымша ақпараттарды оқуы тиіс, және де егер қосымша ақпарат ЖЖГ қағидасы мен кепілдік қоырытындысына деген сенімді күдікке келтіретін болса, сәйкес тұлғамен келесі осыған байланысты келесі әркеттерді талқылауы тиіс. (Сілт: Тарау. A124–A126)
Құжатнама
65. Орындалған әрекеттердің сипатын, уақыты мен өлшемдерін құжатқа енгізу үшін тәжірибеші маман келесі нәрселерді нұсқауы керек: (Сілт: Тарау. A127)
-
Сыналған заттар мен нақты бір сұрақтарды анықтайтын сипаттамалар;
ә) Қатысым жұмысын кім орындағаны мен ол жұмыстың аяқталу уақытын; және
б) Даяр жұмыстардың өзара байланысы мен аяқталу уақытын кім қорытындылағанын, және мұндай қорытындының көлемін.
66. Тәжірибеші маман тұлға мен өзгелермен маңызды нәрселер туралы болған талқылауларды қағазға түсіруі керек. Мұнда талқыланған нәрселердің сипаты, талқылауға қатысқандар туралы және қашан болғаны туралы ақпарат болуы тиіс.
Сапа тексерімі
67. Тәжірибеші маман қатысым құжатына келесілерді енгізуі қажет:
-
Әдептілік нормаларды ұстау жөнінде анықталған проблемалар және олардың шешілген жолдары;
ә) Қатысым құжатына сәйкес келетін тәуелсіз талаптарды ұстау туралы қорытынды, және осы қорытындыларды қолдайтын кез-келген ұқсас талқылаулар;
б) Клиентпен қарым-қатынасты қабылдау мен әрі қарай созу мен ақпараттың деректілігі туралы қорытынды; және
в) Өзара әрекеттесу кезінде жүргізілген талқылаулардан шыққан сипаты, өлшемі мен қорытындылары.
Кепілдік туралы қорытынды уақытынан кейін пайда болатын сұрақтар
68. Егер ерекше бір жағдайларда тәжірибе жүргізуші жаңа не қосымша әрекеттер дайындаса не кепілдік туралы қорытындының уақытынан кейін жаңа қорытындылар жасаса тәжірибе жүргізуші келесі нәрселерді құжатқа енгізуі абзал:
-
Аталған жағдаяттар;
ә) Жаңадан жасалған әрекеттер, дайын дәлелдемелер, қорытындылар мен олардың кепілдік туралы қорытындыға әсері; және
б) Құжаттардың қашан және кім жасап қайта қарағаны.
Ақырғы келісім құжатының Ассамблеясы
69. Тәжірибеші маман келісім файлындағы келісім құжатын жинақтап, кепілдік туралы құжат уақытынан кейінгі белгілі бір уақытта ұйымдастырушылық әрекеттерді аяқтауы қажет. Ақырғы келісім құжаты дайын болған соң тәжірибеші маман сақтау уақытына біткенге дейін келісім құжатын жойып не қарсы келмеуі тиіс. (Сілт: Тарау. A129)
70. Тәжірибеші маман 68 пунктте қарастырылмаған ағымдағы қатысым құжатын өзгерту не ақырғы қатысым құжаты жинақталып болған соң жаңа қатысым құжатын қосу керек деп санаса, өзгертулердің түрі мен құжаттың толықтыруларына қарамастан, мыналарды құжатқа енгізуі керек:
-
Оларды жасаудың нақты себептері; және
ә) Оларды кім және қашан жасап қайта көрсеткені жайында.
Қатысым сапасын бақылауына шолу
71. Сапа бақылауына шолу заңдар мен ережелер арқылы талап етілетін міндеттер немесе сапа бақылауына шолу фирмамен талап етілсе сапа бақылауын шолушы аудиториялық топпен жасалған объективті бағалау жасап, кепілдік туралы қорытындыны жасау барысында келтірілген қорытындылар жасау керек. Бұл бағалаудың ішіне мыналар кіреді: (Сілт: Тарау. A130)
-
Әріптестермен бірге маңызды мәселелерді шешу, мөлшер мен сапа жөнінде аудиторлық топтың мамандық бәсекелестігі;
ә) ЖЖГ қағидасын қайта қарастыру мен кепілдіктің нұсқасы;
б) Аудиторлық топтың жасаған елеулі шешімдеріне байланысты қатысым құжатының қайта қаралуы;
в) Қатысым құжатын жасау кезінже көз жеткен қорытындылардың есептелуі, және келтірілген қорытындының сәйкестігін тексекру.
Кепілдік туралы қорытындыны жасау
72. Тәжірибеші маман өзінің ЖЖГ қағидасы туралы жеткілікті не шектеулі кепілдік жасағанына көз жеткізуі керек. Қорытындыда осы КМХС құжатындағы 56, 73–75 тарауларда берілген талаптарды есепке алуы керек.
Шектеулі кепілдік
|
Жеткілікті кепілдік
|
73А. Тәжірибеші маман барлық критерийлерді санағанда оған ЖЖГ қағидасы дайын емес деген тұжырымға келуіне бірдеңе әсер етті ме, соны есептейді.
|
73Б. Тәжірибеші маман барлық критерийлерді санағанда ЖЖГ қағидасының дайындығын тексеруі қажет.
|
74. Бұл бағалаудың құрыманда кәсіпорынның мөлшерлік тәсілдері мен сәйкес қорытындылар, олардың ішіне заңдар мен шешімдердегі мүмкін қателіктер мен ЖЖГ қағидасын дайындау барысындағы жасалған есептеулер мен дайындық шешімдері, он екі не одан да көп, болуы керек, олар нақты критерийге49 тәуелді:
(a) Мөлшерлік әдістер мен бекітілген және қабылданған қорытынды құжаттары қабылданған критерийлерге сәйкес әрі қолданысқа сай;
ә) ЖЖГ қағидасын дайындау барысында жасалған есептеулер қисынды;
б) ЖЖГ қағидасында келтірілген ақпарат уақытқа сай, сенімді, толық, салыстырмалы әрі тиянақты;
в) ЖЖГ қағидасы қабылданған критерийлердің нақты ашылуын көрсетеді, оның қатарында бұрмалаушылықтар да болады, олар дайындық кезінде жасалған елеулі қорытындыларды түсінуге мүмкіндік береді, және (Сілт: Тарау. A29, A131–A133)12
г) ЖЖГ қағидасындағы терминология жөнді болып табылады.
75. 73 тарауларда қарастырылған бағалауда келесі сұрақтар да қарастырылуы қажет:
(a) ЖЖГ қағидасының жалпы көрсетілімі, құрылысы және мазмұны; және
ә) критерийдің мәнмәтінімен сәйкес келген жағдайда кепілдік қорытындысының мәтіні не өзге қатысым туралы жағдайында, ЖЖГ қағидасы сенімді көрсетілімге қол жеткізетіндей ақпарат келтіргені туралы.50
Кепілдік Құжатының Мазмұны
76. Кепілдік Құжаты келесі негізгі элементтерден тұруы қажет: (Сілт: Тарау. A134)
(a) Құжатты тәуелсіз шектеусіз не мәнді құжат етіп көрстетін аты;
(ә) Кепілдік құжатының мекен-жайы;
(б) ЖЖГ қағидасын анықтау, оның ішінде оның уақыт аралығы, және тәжірибеші маманның қорытындыда айтпай кеткен кез келген ақпарат, кепілдік алатын зат туралы анық ақпаратпен қатар алынып тасталған ақпарат, сонымен қатар, тәжірибеші маманның алынып тасталған артық ақпаратпен жасаған әрекеттерді дайындамағаны туралы мәлімдеме және, сондықтан да, оның дайын болмаған қорытындысы. (Сілт: Тарау. A120, A135)
(в) Тұлға міндеттерінің түсініктемесі. (Сілт: Тарау. A35)
(г) ЖЖГ қағидасының мөлшерлемесі белгісіз болып табылатынын туралы сілтеме. (Сілт: Тарау. A54–A59)
(ғ) Егер ЖЖГ қағидасында тәжірибеші маманның қорытындысындағы есептеулердің шешімдері болса, сол есептеулер шешімдерінің анықтамасы мен тәжірибеші маманның міндеттері туралы мәлімдеме. (Сілт: Тарау. A136–A139)
(д) қолданысқа келетін критерийлердің анықтамалары;
-
Сол критерийлерге қалай қол жеткізуге болатыны туралы анықтама;
-
Егер сол критерийлер белгілі бір қолданушыларға ғана қол жеткізерлік болса, не белгілі бір жағдайда ғана қол жеткізерлік болса, мәлімдеме өзге мақсатты көздеген тұлғаларға қолданысты шектейді; және (Сілт: Тарау. A140–A141)
-
Егер қабылданған критерийлерді ЖЖГ қағидасындағы түсініктеме жазуларында жазу барысында толықтырылуы қажет болса, сәйкес жазбалардың анықтамасы. (Сілт: Тарау. A131)
(е) Тәжірибеші маманның міндететрімен қатар:
-
Келісімшарт АХС 3410ға сәйкес жасалғаны туралы кепілдеме, Жылыжай Газдары Қағидасы Ақпаратының сенімділігінің кепілдігі; және
-
Тәжірибеші маманның әрекеттері туралы түйіндеме. Шектеулі кепілдік жағдайында мұның құрамында мәлімдеме әрекеттер шектеулі кепілдік аясында дайындалғаны туралы және толық кепілдікке қарағанда мазмұны кіші екендігі туралы шешім болуы керек. Нәтижесінде, шектеулі қатысым кепілдігі арқылы жасалған кепілдік толық тексерімнен өткен кепілдікке қарағанда деңгейі төмен болады. (Сілт: Тарау. A142–A144)
(ж) Толық кепілдік тексерімі болған жағдайындағы оң көзқараспен көрсетілген не шектеулі кепілдік болған жағдайында теріс көзқарас түрінде жасалған тәжірибеші маманның қорытындысы, ол ЖЖГ қағидасы дайындалуы туралы, қабылданған критерийлерге байланысты.
(з) Егер тәжірибеші маман жаңартылған қорытындысын, оған барлық себептерін анық келтірсе.
(и) Тәжірибеші маманның қолы (Сілт: Тарау. A145)
(к) Кепілдік құжатының уақыты.
(қ) Тәжірибеші маманның тәжірибе жүргізетін елдегі орналасуы.
77. Егер тәжірибеші маман қажет деп есептесе:
(a) Қолданушылардың назарын ЖЖГ қағидасында көрсетілген нәрсеге назар аудартып, тәжірибеші маманның ойынша, ол ЖЖГ қағидасын болашақ қолданушыларға түсінуге өте маңызды (Түсініктеме тарауының болуы); немесе
(ә) Тәжірибеші маманның айытуынша мүмкін болашақ қолданушыларға ЖЖГ қағидасын, тәжірибеші маманның міндеттері не кепілдік құжатын түсінуге көмектеседі десе, ЖЖГ қағидасында айтылған нәрселерден басқа ақпарат туралы хабар беру (Өзге Нәрсе Тарауы).
Өзге Байланыс Талаптары
78. Тәжірибеші маман ЖЖГ қағидасын жасау барысында кездескен нәрселер туралы бақылау қызметін атқаратын тұлғаларға хабарласуы тиіс, және өзге тұлғаларға хабар беру керектігі туралы міндеттерін білу қажет:
(a) Ішкі бақылаудағы жетіспеушіліктер, бқл тәжірибеші мамнның көзқарасы бойынша көңіл аударуға тұрарлық нәрсе;
(ә) Анықталған не күдікті алаяқтық; және
(б) Заңдар мен ережелермен сәйкес келмейтін сұрақтар, және де еш жаңалық әкелмейтін нәрселер. (Сілт: Тарау. A87)
* * *
Қолданыс және Өзге Түсіндірмелі Мәліметтер
Кіріспе
Ақиқаттылықты Дәлелдеуге Жататын Ақпарат, ЖЖГ қағидасына қосымша (Сілт: Тарау. 3)
A1. Кейбір жағдайларда тәжірибеші маман ЖЖГ қағидасына жататын ақпаратқа қосымша кепілдік жасауы мүмкін, бірақ ол ақпарат ЖЖГ қағидасындағы 14(л) тарауларда айтылғанға қайшы келмеуі қажет. Олай болған жағдайда, бұл КМХС ендігі гәрі бағыттауыш бола алады.
A2. Мұнда ЖЖГ қағидасы тәжірибеші маманның қорытындысындағы барлық ақпараттың ең басты бөлігі десе де болады, КМХС созылатын мөлшері қатысым жағдайындағы тәжірибеші маманның кәсіби ойының басты нәрсесі болып табылады.
ЖЖГ қағидасының ақпартына негізделген тиімділіктің басты көрсеткіштері. (Сілт: Тарау. 4(ә))
A3. ЖЖГ қағидасының ақпаратына негізделген басты тиімділік көрсеткіштерінің салаы, белгілі бір уақыт аралығындағы көліктің бір километрге шаққандағы орташа газ шығымы саналады, ол кейбір құзырнамалардағы заңдар мен ережелерде есептелуі қажет болып келеді.
Толық Кепілдік мақсатындағы Әрекеттері мен Шектеулі Кепілдік Әрекеті (Сілт: Тарау. 8)
A4. Тек қана кепілік істеріне керек кейбір әдістер кейбір шектеулі кепілдік істеріне сәйкес келуі мүмкін. Салаға, бақылау әдістерін түсіну шектеулі кепілдік әсеріне керек болмаса да, кейбір жағдайларда, салаға ақпарт жазулы болғанда, өңделгенде, немесе электронды күйде жазылса, тәжірибеші маман сода да тест бақылаулары, яғни оған қатысты әрекеттерді түсіну де шектеулі кепілдік әсеріне қажет. (A90 тарауларды қараңыз.
Тәуелсіздік(Сілт: Тарау. 10, 15)
A5. БХӘСК Кодексі тәуелсіздікке жету үшін қатер мен мен кепілдіктермен жұмыс жасайды. Фундаментальді қағидаттармен сәйкестік көптеген жағайяттармен бұзылуы мүмкін. Көптеген қатерлерді бірнеше топтарға бөлуге болады:
-
Жеке қызығушылық, салаы, кәсіпорынның жалпы табысына тірелу;
-
Жеке бағалау, салаы, ЖЖГ қағидасына тура әсер ететін кәсіпорынға арнап өзге сервис жасау, салаы, кәсіпорынның пайдасыз қалдықтарын санауда қатысу;
-
Насихаттау, салаы, қолдануға болатын критерийлерді түсіндіруге кәсіпорынның қорғаушысы ретінде қатысу.
-
Таныстық, салаы, топтың мүшесі ұзақ жақын туыстық байланыстары болса, ол адам ЖЖГ қғидасын жасауға тура әрі үлкен әсері болған жағдайда.
-
Қорқыту, салаы, жалақысын төмендету мақсатында жұмысын еріксіз қысқартуға мәжбүр болса, немесе кәсіпорын тобымен байланысты тіркеу мекемесі тәжірибеші маманның тәркеуін жасамаймыз деп қорқытқан жағдайда.
A6. Мамандықтың кепілдіктері, заңдар не ережелер, немесе қоршаған ортадағы қауіпсіздік ережелері, олардың барлығы қатерлерді қажет деңгейге дейін төмендете алады.
Жергілікті Заңдар мен Ережелер және Қалдықтарды Сату Сызбасының Қамтамасыз Етілуі (Сілт: Тарау. 11)
A7. Жергілікті заңдар мен Қалдықтарды сату сызбасын қамтамасыз ету КМХС талаптарымен қоса тағы да талаптар қоюы мүмкін; барлық келісімдерде болатын арнайы әркеттерді талап етеді; немесе әрекеттер белгілі бір жолмен орындалуын сұрайды. Салаы, жергілікті заңдар не ережелер не қалдықтарды сатудың қамтамасыз етілуі тәжірибеші маманға КМХС стандартына сәйкес емес форматта құжат жасауды талап етуі мүмкін. Заң немесе норативті акт кепілдік есептемесінде макет не түсіндірмені КМХС стандартынан мүлде өзгеше түрінде көрсетсе, және тәжірибеші маман қосымша түсініктеме мүмкін қателіктердің алдын ала алмайды десе, тәжірибеші маман құжатта жазылған мәлімдеме КМХС стандарты бойынша жазылмаған деп қорытындылай алады.
Анықтамалар
Қалдықтар (Сілт: Тарау. 14(д), 1 Қосымша)
A8. 1 Сала бойынша жанатын тұрақты түрде шығарылатын қалдықтарға (ол кәсіпорынның пештер, қалдық жанатын орындар, қозғалтқыштар мен жалындар сияқты тұрақты жану камераларында жанатын отыннан шығатын қалдықтар), мобильді отын жануы (кәсіпорынның жүк көліктері, пойыздар, ұшақтар мен кемелер секілді тасымалдау құралдарында жанатын отыннын шығатын қалдықтар), технологиялық қалдықтар( цемент өндірісі, петрохимиялық өңдеу және алюминий балқыту секілді физикалық не химиялық процстерінен шығатын қалдықтар) және ұйымдастырылмаған қалдықтар ( алдын ала жоспарланған және алдын ала жоспарланбаған қалдықтар, салаға, құрылғылардан ағып шығып кететін қалдықтар, және лас суды тазарту заттарының шығып кетуі, шұңқырлар мен салқындатқыш мұнаралар).
A9. Энергияны электр энергиясы, жылу не бу күйінде алатын барлық дерлік кәсіпорындарда; яғни барлық кәсіпорындарында 2 Сала бойынша қалдықтар болады. 2 Сала бойынша қарастырылатын кәсіорындарының қалдықтары тура емес, салаы, қуат станцияларында электр энергиясын шығарса, оның қалдықтары кәсіпорынның жан-жағына таралып кетеді.
A10. 3 Саладағы қалдықтарға мыналар жатуы мүмкін: жұмысшының іскерлік сапары, сыртқы қатынастар, кәсіопорынның зат шығаруына қажет жағармай не электр энергиясы, кәсіпорынның бастапқы жұмысына салынған заттарды өңдеу және шығару, және сатып алынған отынды тасымалдау. 3 Саланың қалдықтары A31–A34 тарауларарында толығырақ талқыланған.
Қалдықтарды азайту (Сілт: Тарау. 14(д), 17((a)(iii), Қосымша 1)
A11. Кейбір жағдайларда қалдықтарды азайту әр елде өз ережелерімен орындалады, және де қалдықтардың мөлшері мен олардың қоршаған ортаға әсері саналмаған кәсіпорындарды жабу қарастырылмаған, немесе берілген қаражатқа қалдықтарды тазарту қарасытырылмаған.
A12. ЖЖГ қағидасында қай жерде келісім бойынша ғана қалдықтар жазылса, бқ КМХС құжатының талаптары осы қалдықтарды азайту бойынша орындалады. (A136-A139 парграфтарын қараңыз).
Қабылданған қалдықтар (Сілт: Тарау. 14(q), Қосымша 1)
A13. Кәсіпорын өзге кәсіпорыннан қалдықтарды қабылдағанда, әлгі кәсіпорын қалдықтарды азайту жобалары үшін біраз қаражаттарын жұмсауы мүмкін (мысалы, пайдалы қазба отынынан жаңаратын энергия көзіне көшу, немес энергия эффективтілігін арттыру процестері), немесе атмсоферадағы қалдықтарын тазарту үшін (мысалы, осыған дейін отырғызылмаған және бапталмаған ағаштарды егіп, өсіру арқылы), не өз уақытында жасалмаған әрекеттер үшін төлемақы үшін (мысалы, орманның жойылуы не олардың деградациясы). Кейбір салаларда, ығысулар тек эмиссияны азайту немесе жою дұмыстары жасалған кезде ғана сатылып алынады.
Тазарту (Сілт: Тарау. 14(s), Қосымша 1)
A14. Тазарту процесі ЖЖГды геологиялық қабыршақтарда сақтау жолымен қол жеткізіледі(салаы, жер астында), немесе биологиялық қабыршақтарда( салаы, ағаштар). ЖЖГ қағидасында кәсіпорынның атмосфераға шығаратын қалдықтарын тазарту жолдары белгіленген, ол жолдар ЖЖГ қағиасында толықтай жазылған, яғни, ЖЖГ қағидасында ластау көзі мен тазарту қабыршақтары есептеліп, жазылған. Тазарту жолдары тәжірибеші маманның қорытындысында келтірілген, мұнда олар КМХС бойынша қалай тазартылытыны туралы айтылады.
Едәуір Қаражат (Сілт: Тарау. 14(t), 31)
A15. ЖЖГ қағидасында кәсіпорындарыдң шығарытн қалдықтары артқын сайын, ондағы елеулі қателіктер де арта түседі. Тәжірибеші маман әр ластауыштаң жалпы ласауыштармен салыстырып, пайызын таба алады. Ласауыштардың критрерийлері мен пайыздық мөлшерін тауып, кәсіби шешім жасай алады. Мысалы, 15% артық қалдық шығаратын объектілер маңызды деп айта алады. Пайыз жоғары не төмен болсын, барлығы да тәжірибеші маманның шешім шығаруына маңыздылығы оның жағдайға байланысты. Салаға осындай жағдай болуы мүмкін: аз объектілер бар бола, оладың ешқайсысы 15% артық қалдық шығармаса, тәжірибеші маманның кәсіби шешімінде олардың барлығы маңызды болмайды; немесе бірнеше объектінің әрбірі 15%дан сәл ғана кіші пайызды алса, ол маманның шешім шығаруына маңызы зор.
A16. Тәжірибеші маман сонымен қатар объектіні елеулі деп санай алады, ол елеулі қателлікке алып келетін оның табиғаты мен жағдаяттарға байланысты. Сала, объект өзгелерден өзгеше ақпарат жинау процестері не есептеу техникасын пайдалануы мүмкін, немесе күрделі не мамандалған химиялық не физикалық процестерді қатыстыра алады.
АХС 3000 (Сілт: Тарау. 9, 15)
A17. КМХС 3000 құрамында барша ақпаратты растайтын мекемелерде қолданылатын талаптар бар, оның ішінде КМХС байлансты талаптар да бар. Кейбір жағдайларда КМХС ішінде осы тақырыптармен ұқсас қосымша талаптар болуы мүкін.
Келісімнің Қабылдануы мен Жалғасуы
Құзырет (Сілт: Тарау. 16(ә))
A18. ЖЖГ қағидасының құзыреттеріне мыналарды жатқызуға болады:
-
Жалпы климат туралы білім түсінігі, оның ішінде ЖЖГының қоршаған ортаға әсері байқалатын ғылыми процестер.
-
Кәсіпорындардың ЖЖГ қағидасындағы ақпараттың тағайындалған қолданушылар туралы түсінік, және олардың ақпаратты қолдану тәсілдері (A47 тарауын қараңыз).
-
Қалдықтарды сату сызбасының түсінігі, және өзара байланысқан базар механизмі.
-
Заңдар мен ережелерді білу, олар болса, кәсіпорын қалдықтарды қалай шығаратыны туралы, салаы, кәсіпорынға қалдық шығаруға шектеу қою туралы білу.
-
ЖЖГ мөлшерік есептеу мен өлшеу әдістері, олардың ішінде ғылыми және есептеу қателіктері, және алтернативті әдістер.
-
Қолданыстағы критерийлер туралы білім, салаы:
-
Қалдықтардың факторларын тану.
-
Критерийлердің едәуір не өте мұқият есептеулерді жасауға керек аспектілер, немесе қолданысқа не нақты қорытынды жасауға қажет аспектілер.
-
Ұйымдастырушылық шекараны анықтауға көмектесетін әдістер, яғни ЖЖГ қағидасында айтылатын қалдықтарды шығаратын кәсіпорындар.
-
ЖЖГ қағидасына кіруге болатындай қай кәсіпорынның қалдықтарды азайту тәсілі қабылданғаны туралы білу.
A19. ЖЖГ қағидасындағы кепілдік келісімін қамтамасыз етудің қиындық деңгейі түрлі. Кейбір жағдайларда келіміс өзгелермен салыстырғанда жеңіл болуы мүмкін, салаы, кәсіпорында 1 Саладағыдай қалдықтар болмаса және қалдықтарды тек белгілі бір коэффициент арқылы 2 Саладағыдай шығарса, электр энергиясын тұрақты бір жерде пайдаланса. Бұл жағдайда кеплідік көбіне электр энергиясын сандар мен арифметикалық қолданулар арқылы көрсететін системаға көңіл бөледі. Кепілдік қиын болған жағдайда қалдықтардың арнайы кәсіби құзыреттерді талап етуі мүмкін. Маңызды білім бөлімдері:
Сараптаманың ақпараттық жүйесі
-
Қалдықтар туралы ақпарат қайдан пайда болатынын түсіну, оған ақпараттың қалай пайда болып, жазылып, дұрысталғаны және ЖЖГ қағидасында қалай қысқартылып жазылғаны жатады.
Ғылыми және инженерлік тәжірибе
-
Материалдардың өндіріс процесі кезіндегі ағым сызбасы, және қалдықтарды шығаратын жалғас процестер, бұған қалдықтардың шығатын бастапқы нүктесі жатады. Бұл кәсіпорынның қалдық шығаратын орындарды білу деңгейін анықтайды.
-
Шикізаттар, процестер мен қалдықтар арасындағы химиялық және физикалық өзара әсерін сараптау, және қалдықтар мен өзге айнымалылар арасындағы байланысты анықтау.Мұны түсіну мен есептеу сараптау процедураларын жасауда маңызды.
-
ЖЖГ қағидасындағы анық емес нәрселердің әсерін табу.
-
Сапаны тексеру жүйесін білу және тестілеу лабораторияларындағы әдістерді білу
-
Белгілі бір кәсіпорында тәжірибе алу және соған байланысты қалдықтардың шығуы және оларды жою. 1 Сала бойынша процедуралардың қалдықтарының мөлшері кәсіпорын мен соған байланысты процестерге тәуелді өте өзгереді, салаы, алюминий өндірісіндегі электролиз процестерінің табиғаты; пайдалы қазба отындарын жағу
-
арқылы электр энрегиясын өндіру процестерінің қалдықтары; және цемент өндірісіндегі химиялық процестер, бұлардың барлығы түрлі болып келеді.
-
Физикалық сенсорлар мен өзге өлшеу әдістері және тиісті қалдықтар коээфициентін сараптау.
ЖЖГ қағидасының Өлшемі мен Орындалуы (Сілт: Тарау. 17((a))
A20. ЖЖГ қағидасынан дастау көздерін алып тастау, немесе анықталған ластау көздерінің орындалудан алып тастау тиімді болмайтын саладар, оларға мыналарды жатқызуға болады.:
-
Кәсіпорынның 1 Сала бойынша елеулі қалдықтары бар, бірақ ЖЖГ қа,идасында тек қана 2 Саланың қалдықтары келтірілген.
-
Кәсіпорын үлкен бір кәсіпорынның бөлігі болып келеді, ол кәсіпорынның шығаратын қалдықтары елеулі, және де олар туралы ЖЖГ қағидасында жазылмаған, себебі ол кәсіпорын иегерлеріне деген сенімсіздік туғызады.
-
Тәжірибеші мамнның ЖЖГ қағидасында тіркеген қалдықтар шынайы қалдықтардың азғана бөлігі ғана болып келеді.
A21. КМХС 3000 тәжірибеші маманнан тақырыптың баламалығын сұрайды. 13 ЖЖГ қағидасының жағдайында кәсіпорынның шығарған қалдықтары (және тазарту мен қалдықтарды азайту, қажет болса) келісімнің негізгі тақырыптары болып табылады. Бқл тақырып сәйкес келеді, егерде, өзге кәсіпорындарға қарағанда қарастырылып отырған кәсіпорынның қалдықтары шектен шықпаса. 14
A22. ЖЖГ көздерін мына жолдармен өлшеуге болады:
-
ЖЖГ концентрацияларының тура өлшеулері (немесе тура мониторинг) және үздіксіз мониторинг арқылы немесе периодты мониторинг арқылы қалдықтар ағымының жылдамдығы; немесе
(ә) Суррогатты әрекеттердің өлшенуі, салаы, отын шығымы, және массалар балансы арқылы қалдықтарды есептеу, немесе аудан, кәсіпорын не процестің орташа қалдықтары. 1551
Достарыңызбен бөлісу: |