Кыргыз республикасынын бажы кодекси

5) эксперттин корутундусу же корутундуну берүү мүмкүн эместиги жөнүндө анын билдирүүсү менен таанышууга.

2. Декларанпын, башка жактын же алардын өкүлүнүн өтүнүчү канаттандырылган учурда экспертизаны дайындаган бажы органынын кызматкери тиешелүү токтом чыгарат же экспертизаны дайындоо жөнүндө өз токтомун өзгөртөт жана (же) толуктайт.

Өтүнмөнү канааттандыруудан баш тартылганда бажы органынын кызматкери өтүнмө берген жакка бул жөнүндө жазуу жүзүндө билдирүүгө тийиш.

Зарыл учурларда сынамыктарды же үлгүлөрдү алуу эксперттин же адистин катышуусу менен жүргүзүлөт.

2. Бажы контролдугу астында турган товарлардын сынамыктарын же үлгүлөрүн бажы органынын уруксаты менен декларанттар, алардын өкүлдөрү, ушул Кодекстин 347-статьясынын 3-пунктунда көрсөтүлгөн жактар жана башка мамлекеттик органдардын кызматкерлери да ала алышат.

3. Сынамыктар же үлгүлөр аларды изилдөө мүмкүнчүлүгүн камсыз кылган эң аз санда алынат.

4. Бажы органдарынын жана башка мамлекеттик органдардын кызматкерлери товарлардын сынамыктарын же үлгүлөрүн алып жатканда декларанттар жана алардын өкүлдөрү катышууга укуктуу.

5. Башка мамлекеттик органдардын кызматкерлери, ошондой эле башка жактар товарлардын сынамыктарын же үлгүлөрүн алып жатканда бажы органдарынын кызматкерлери катышууга укуктуу.

6. Декларанттар жана алардын өкүлдөрү бажы органдарынын кызматкерлери сынамыктарды же үлгүлөрдү алып жатканда аларга көмөк көрсөтүүгө, анын ичинде өз эсебинен жүк ташууну жана товарлар башка зарыл операцияларды жүзөгө ашырууга милдетүү.

7. Бажы органдарынын кызматкерлери декларанттар жана алардын өкүлдөрү жокто ушул Кодекстин 320-статьясынын 7-пунктунда көрсөтүлгөн учурларда товарлардын сынамыктарын же үлгүлөрүн алууга укуктуу. Аталган учурларда товарлардын сынамыктарын же үлгүлөрүн алуу калыс күбөлөрдүн катышуусу менен жүргүзүлөт. Сынамыктарды же үлгүлөрдү алуу жөнүндө Кыргыз Республикасынын Финансы министрлигинин нускамасында аныкталган форма боюнча акт түзүлөт, анын экинчи нускасы товарларга карата ыйгарым укуктарга ээ болгон жакка же анын өкүлүнө тапшырылууга тийиш.

8. Башка мамлекеттик органдар алган товарлардын сынамыктарына же үлгүлөрүнө жүргүзүлгөн изилдөөнүн натыйжалары жөнүндө бажы органдарына маалымдалууга тийиш.

9. Бажы контролдугу астында товарлардын сынамыктарын же үлгүлөрүн алуу тартиби, ошондой эле аларды бажы лабораторияларынын изилдөөсүнүн мөөнөтү жана тартиби ушул Кодекске жана Кыргыз Республикасынын дагы башка ченемдик укуктук актыларына ылайык Кыргыз Республикасынын Өкмөтү тарабынан бекитилген нускама менен белгиленет.

10. Изилдөөлөр аяктагандан кийин сынамыктар же үлгүлөр алардын ээсине кайра кайтарылат, буга ушундай сынамыктар же үлгүлөр Кыргыз Республикасынын мыйзамдарына ылайык жок кылынууга же таштандыларды иштетүүгө тийиш болгон учурлар кирбейт.
331-статья. Бажы контролун жүзөгө ашырууда адистин катышуусу
1. Зарыл болгон учурларда бажы контролун жүзөгө ашырууда айкын иш-аракеттерди жүргүзүүгө катышуу үчүн атайын билимдери жана шыгы бар, иштин бүтүшүнө таламдаш болбогон адис тартылышы мүмкүн.

2. Жакты адис катарында тартуу келишимдик негизге жүргүзүлөт. Жактын адис катарында катышуусу аны ушул эле жагдайлар боюнча күбө катары суроо мүмкүнчүлүгүн жокко чыгарбайт.

3. Адисти тартууга байланыштуу бажы органдарында келип чыккан чыгашалардын ордун таламдаш жактар толтурбайт, буга адис ушул жактардын демилгеси боюнча тартылгандан тышкары учурларда же эгерде бажы контролунун натыйжалары боюнча жактар жазык же администрациялык жоопкерчиликке тартылганда кирбейт.
46-Глава

Бажы контролуна карата тиешелүү

кошумча жоболор
332-статья. Бажы контролунун белгилүү формаларынан бошотуу
1. Бажы органдары тарабынан бажы контролунун белгилүү формаларын колдонуудан бошотулушу ушул Кодекске ылайык гана белгиленет.

2. Кыргыз Республикасынын Президентинин жана аны менен бирге бараткан анын үй-бүлө мүчөлөрүнүн жеке жүгү бажы жагындагы жеткире кароого алынбайт.

3. Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңешинин депутаттарынын жана Кыргыз Республикасынын Өкмөт мүчөлөрүнүн жеке жүгү бажы жагындагы жеткире кароого алынбайт, эгерде көрсөтүлгөн адамдар өздөрүнүн депутаттык же кызматтык милдеттерин аткарууга байланыштуу Кыргыз Республикасынын Мамлекеттик чегарасынан өтүп жатса.

4. Өз жолу менен кетип бараткан чет өлкөлүк аба кемелери жана аскер техникасы бажы жагындагы жеткире кароодон бошотулат.

5. Кыргыз Республикасынын эларалык келишимдерине ылайык бажы контролунун белгилүү формаларынан бошотуу бул келишимдер ратификациялангандан кийин жүзөгө ашырылат.
333-статья. Бажы контролун жүргүзгөндө бажы органдары тарабынан

жактар жөнүндө маалыматтардын чогултулушу

2. Ушул статьянын 1-пунктунда аталган жактар өздөрү жөнүндө бажы органдарында болгон документтештирилген маалыматты алууга анын толук жана ишенимдүү болушун камсыз кылуу максатында бул маалыматты тактоого укуктуу.

3. Жактар жөнүндөгү маалыматты чогултуу бажы органдары тарабынан бажы чегарасы аркылуу ташылып өтүүчү товарларды жана транспорттук каражаттардын бажы жагынан жол-жоболоштурууда, ошондой эле аталган маалыматты салык органдарынан, ички иштер органдарынан, мамлекеттик каттоону жүргүзгөн органдардан алуу жолу менен жана Кыргыз Республикасынын мыйзамдары тыюу салбаган башка ыкмалар менен жүргүзүлөт.
334-статья. Бажы контролун жүзөгө ашырууда техникалык

каражаттарды пайдалануу

Аталган техникалык каражаттар адамдын өмүрү жана ден соолугу үчүн коопсуз болууга тийиш.

(КР 2008-жылдын 5-августундагы N 196 Мыйзамынын редакциясына ылайык)
335-статья. Товарларды жана транспорттук каражаттарды

идентификациялоо

2. Идентификациялоо каражаттары бажы органдары тарабынан же алардын уруксаты менен гана жок кылынышы же өзгөртүлүшү (алмаштырылышы) мүмкүн, буга товарлардын жана транспорттук каражаттардын жок кылынышынын, кайра кайткыс түрдө жоголушунун же олуттуу бузулушунун реалдуу коркунучу бар болгон учурлар кирбейт. Идентификациялоо каражаттарынын өзгөргөндүгү, алып салынгандыгы, жок кылынгандыгы же бузулгандыгы жөнүндө бажы органына токтоосуз билдирилет жана аталган коркунуч бар экендигинин далилдери берилет.

3. Ушул статьянын 2-пунктунун жоболору бажы максаттары үчүн идентификациялоо каражаты катарында чет мамлекеттердин бажы органдары койгон пломбалар, мөөрлөр же башка идентификациялоо каражаттары колдонулган учурларга жайылтылат.
336-статья. Бажы ишинин, жарандык жана жазык иштеринин

чөйрөсүндөгү администрациялык укук бузуулар жөнүндө

иштердин өндүрүшүндө жана аны карап чыгууда бажы

контролунун натыйжаларын пайдалануу

жөнүндө талаптарды жактардын сакташы

мамлекеттик органдардын адистерин тартуу

2. Башка мамлекеттик органдардын адистерин тартуу менен байланышкан чыгашалары, эгерде бул иш алардын кызматтык милдеттеринин чөйрөсүнө кирбесе, Кыргыз Республикасынын Өкмөтү тарабынан белгиленген тартипте бажы органдары көтөрөт.

келтирүүнүн жол берилбестиги

2. Бажы контролун жүргүзгөндө бажы органдарынын жана алардын кызматкерлеринин укукка жат аракеттеринен (аракетсиздигинен) улам келтирилген чыгымдардын орду толук көлөмүндө толтурулат, анын ичинде колдон чыгарылган пайданын (алынбай калган кирешенин) орду да.

3. Жактарга чыгым келтиргендиги үчүн бажы органдары жана алардын кызматкерлери Кыргыз Республикасынын мыйзамдарында каралган жоопкерчилик тартышат.

4. Бажы органдарынын кызматкерлеринин укукка ылайык аракеттеринен улам жактарга келтирилген зыяндын орду толтурулбайт, буга Кыргыз Республикасынын мыйзамдарында каралган учурлар кирбейт.

БАЖЫ ОРГАНДАРЫ ТАРАБЫНАН ИНТЕЛЛЕКТУАЛДЫК

МЕНЧИК УКУКТАРЫНЫН КОРГООГО АЛЫНЫШЫ
47-Глава

Бажы органдары тарабынан интеллектуалдык

менчик укуктарын коргоого

алуунун негиздери

укуктарынын коргоого алынышы

реестри
1. Ыйгарым укуктуу мамлекеттик орган бажы контролунун максаттары үчүн интеллектуалдык менчиктин кайтарылуучу объектеринин Реестрин (мындан ары - Реестр) жүргүзөт.

Реестрди жүргүзүүнүн жана маалыматтарда камтылган нерселерди бажы органдарына жана билдирүүчүлөргө жеткирүү тартибин ыйгарым укуктуу мамлекеттик орган тарабынан аныкталат.

2. Интеллектуалдык менчиктин объектеринин Реестрине киргизүү үчүн укук ээси же анын өкүлү ушул Кодекстин 342-статьясынын 2 жана 3-пункттарында каралган тартипте ыйгарым укуктуу мамлекеттик органга арыз берүүгө жана Кыргыз Республикасынын Өкмөтү тарабынан белгиленген өлчөмдө жыйым төлөөгө тийиш.

3. Реестрге ыйгарым укуктуу мамлекеттик орган тиешелүү чечим кабыл алган интеллектуалдык менчиктин объекттери жазылат.

4. Ыйгарым укуктуу мамлекеттик орган арызды ал келип түшкөн күндөн тартып бир айдан ашырбай карап чыгат жана аталган объектерди интеллектуалдык менчиктин Реестрине киргизүү же аларды киргизүүдөн баш тартуу жөнүндө чечим кабыл алат. Кабыл алынган чечим тууралу арыз ээсине жазуу жүзүндө кабарланат. Жетиштүү негиздер болгон учурда ыйгарым укуктуу мамлекеттик орган мөөнөтү узартууда укуктуу, бирок ал бир айдан ашпайт.

5. Арыз ээси тарабынан берилген маалыматтардын аныктыгын текшерүү максаттарында ыйгарым укуктуу мамлекеттик орган үчүнчү жактардан, ошондой эле мамлекеттик органдардан арызда айтылган маалыматтарды тастыктоого документтерди суратууга укуктуу. Аталган органдар жана үчүнчү жактар суроо-талап алынган күндөн тартып 10 күндүн ичинде суратылган документтерди берүүгө милдеттүү.

Арызда көрсөтүлгөн же ага тиркелген документтердеги маалыматтар өзгөртүлгөн учурларда арыз ээси бул тууралу ыйгарым укуктуу мамлекеттик органга билдирүүгө милдеттүү.

6. Ыйгарым укуктуу мамлекеттик орган Реестрге киргизилген интеллектуалдык менчиктин объектеринин тизмегин өзүнүн расмий басылмаларына жарыялоону камсыз кылат.
342-статья. Укук ээсинин арызын кароо тартиби
1. Укук ээси же укук ээсинин таламдарын билдирүүчү дагы бир башка жак (мындан ары - арыз ээси) интеллектуалдык менчик жөнүндөгү Кыргыз Республикасынын мыйзамдарына ылайык, анын ою боюнча, контрафакттуу болуп саналган товарларды бажы чегарасы аркылуу ташып өткөндө же бажы контролдугу астында турган товарлар менен дагы башка аракеттер жасалганда аңын укуктарынын бузулган учурлары болушу мүмкүн же бузулду деп ойлой турган болсо, аталган укуктарын коргоо жөнүндө ыйгарым укуктуу мамлекеттик органга арыз берүүгө укуктуу.

2. Арызда төмөндөгүдөй маалыматтар камтылууга тийиш:

1) укук ээси тууралу маалыматтар, эгерде арыз анын өкүлү тарабынан берилсе - өкүлү тууралу да;

2) реестрге киргизилүүгө тийиш болгон интеллектуалдык менчиктин объектин жана интеллектуалдык менчикти түзгөн товарлардын сыпаттамасын көрсөтүү;

3) жогоруда аталган интеллектуалдык менчиктин объектин түзгөн товарды өндүргөн уюм тууралу маалыматтар жана бул уюмдардын ыйгарым укуктарын тастыктаган документтер;

4) товарлардын өндүрүлгөн жери;

5) интеллектуалдык менчиктин жана укуктун таандуулугунун болушу жөнүндөгү маалыматтар.

Арызга интеллектуалдык менчиктин жана укуктун таандуулугунун болушун тастыктаган документтер (күбөлүк, лицензиялык келишим же интеллектуалдык менчик жөнүндөгү Кыргыз Республикасынын мыйзамдарына ылайык дагы башка документтер), зарылчылык болбогон учурда - анын таламдарын билдирүүчү жакка укук ээси тарабынан берилген ишеним кат тиркелет.

Арыз бергенде аны менен кошо интеллектуалдык менчиктин объектин жана (же) контрафакттуу товарды түзгөн товардын үлгүсү да берилиши мүмкүн.

Арыз ээси контрафакттуу товарларды, аны менен кошо анын укуктары бузулган болжолдуу күндү аныктоо жагынан бажы органдарына мүмкүндүк берүүчү дагы башка маалыматтарды бере алат.

3. Арыз берүү учурунда арыз ээси ыйгарым укуктуу мамлекеттик органга шектүү деп эсептелген товар контрафакттык эмес экени далилденсе, декларантка товарларды чыгарууну токтото турууга байланыштуу чыгымдардын жана келтирилген зыяндардын ордун толтуруу тууралуу милдеттенме берет. Чыгымдардын ордун толтуруу жөнүндө милдеттенменин формасы жана мазмуну, ошондой эле милдеттенменин аткарылышын камсыз кылуучу өлчөм Кыргыз Республикасынын жарандык мыйзамдары менен бекитилген тартипте ыйгарым укуктуу мамлекеттик орган тарабынан аныкталат.

4. Интеллектуалдык менчиктин объекти төмөндөгүдөй учурларда Реестрден чыгарылат:

- арыз ээси кайрылганда;

- интеллектуалдык менчиктин объектин Реестрге киргизгени үчүн жыйым төлөнбөгөн учурда же объектти коргоо мөөнөтүн узартып жибергенде;

- так эмес маалыматтарды берген учурда;

- соттун чечими менен.

(КР 2008-жылдын 5-августундагы N 196 Мыйзамынын редакциясына ылайык)
343-статья. Укуктарды коргоо мөөнөтү
1. Бажы органдары тарабынан укук ээсинин укуктарын коргоо мөөнөтү интеллектуалдык менчик объектин Реестрге киргизүү жөнүндө ыйгарым укуктуу мамлекеттик орган тарабынан чечим кабыл алынганда интеллектуалдык менчик объектин Реестрге киргизген күндөн тартып эки жылга белгиленет.

Көрсөтүлгөн мөөнөт узартуу жөнүндө арыз ээсинин кайрылуусу болгон учурда тиешелүү жыйымды төлөөнүн негизинде ыйгарым укуктуу мамлекеттик орган тарабынан узартылат.

2. Укуктарды коргоонун жалпы мөөнөтү интеллектуалдык менчик объектине укук күчүндө болгон мөөнөттөн ашпайт.
48-Глава

Интеллектуалдык менчик объекттерин камтыган

товарларды бажы жагынан жол-жоболоштуруунун

жана бажы контролунун өзгөчөлүктөрү

товардын бажы чегарасы аркылуу өтүшү. Мындай

товарларды бажы жагынан жол-жоболоштуруу жана

бажы контролу

2. Интеллектуалдык менчик объекттерин камтыган товарлардын бажы жагынан жол-жоболоштуруу жана бажы контролу ушул Кодексте белгиленген тартипте жана ушул главада каралган өзгөчөлүктөрдү эске алуу менен жүзөгө ашырылат.

чыгарууну токтото туруу

2. Товар чыгарууну он жумуш күндүк мөөнөткө токтото туруу жөнүндө чечимди бажы жагындагы жол-жоболоштурууну жүзөгө ашыруучу бажы органынын башчысы же алмаштыруучу жак кабыл алат. Көрсөтүлгөн мөөнөт арыз ээсинин суроо талабы боюнча узартылышы мүмкүн, бирок он жумуш күнүнөн ашпайт.

3. Бажы органы чыгарууну токтото туруу тууралу чечим кабыл алынгандан кийинки күндөн кечиктирилбестен мындай токтото туруунун себептери жөнүндө декларант менен арыз ээсин кабардар кылат, ошондой эле декларантка арыз ээсинин аталышын жана дарегин, ал эми арыз ээсине - декларанттын аталышы менен дарегин билдирет.

Арыз ээси кабарлаган учурда бажы органы арыз ээсинен милдеттенменин аткарылышын камсыз кылууну талап кылууга укуктуу. Арыз ээси товарларды чыгарууну токтото туруу жөнүндө кабарлоо алган күндөн тартып 3 жумуш күнүнүн ичинде милдеттеменин аткарылышын камсыз кылуу үчүн төлөшү керек.

4. Чыгарууну токтото туруу тууралу чечим кабыл алуунун, арыз ээси менен дакларантты кабыл алган чечим жана чыгарууну токтото туруунун мөөнөтүн узартуу жөнүндө кабардар кылуунун тартиби ыйгарым укуктуу мамлекеттик орган тарабынан аныкталат.
346-статья. Бажы органдарынын чыгашаларынын жана декларанттын

чыгымдарынын ордун толтуруу

1) эгер сот органдарында доо ишин козгоо жөнүндө документалдык тастыктоо бербесе;

2) эгер соттун чечими менен кармалган товар контрафакттык эмес экени далилденсе.

2. Декларант бажы органынын чыгымдарынын ордун кармалган товар контрафакттык экени далилденсе толтурат.

3. Товарды чыгарууну токтото турууга байланыштуу бажы органынын чыгымдарынын көлөмүн аныктоо тартиби ыйгарым укуктуу мамлекеттик орган тарабынан аныкталат, ал эми пикир келишпестиктер пайда болгон учурларда сот тарабынан аныкталат.

(КР 2008-жылдын 5-августундагы N 196 Мыйзамынын редакциясына ылайык)

2. Ушул статьяга ылайык арыз ээси же декларантка алган маалымат купуя маалымат болуп саналат жана ал тарабынан жарыяланууга, үчүнчү жактарга, ошоңдой эле Кыргыз Республикасынын мыйзамдарында каралган учурлардан тышкары да мамлекеттик органдарга берилүүгө тийиш эмес.

3. Бажы органынын уруксаты менен арыз ээси жана декларант болбосо алардын өкүлдөрү чыгарууну токтото туруу жөнүндө чечим кабыл алынган товарлардын сынамыктарын жана үлгүлөрүн бажы контролдугу астында ала алышат жана аларга изилдөө жүргүзө алышат.
348-статья. Чыгарууну токтото туруу жөнүндөгү чечимди

жокко чыгаруу

1) арыз ээси бажы органына чыгарууну токтото туруу жөнүндө чечимди жокко чыгаруу тууралу өтүнүч менен кайрылса;

2) интеллектуалдык менчик объекти ушул Кодекстин 342-статьясынын 4-пунктуна ылайык Интеллектуалдык менчик объекттеринин реестринен чыгарылса;

3) ыйгарым укук берилген органдын Кыргыз Республикасынын мыйзамдарына ылайык чыгарылган товарларды алып коюу, аларга камак салуу болбосо аларды конфискациялоо жөнүндө чечими берилбесе чыгарууну токтото туруу тууралуу чечим жокко чыгарылууга тийиш;

4) арыз ээси ушул Кодекстин 345-статьясынын 3-пункту менен белгиленген мөөнөттө милдеттенменин аткарылышын камсыз кылуу үчүн төлөбөсө.

Аталган учурларда товарлар бажы жагынан жол-жоболоштурууга жана ушул Кодексте аныкталган тартипте чыгарылып берилүүгө тийиш.

2. Чыгарууну токтото туруу жөнүндө чечимди жокко чыгаруу мындай чечим кабыл алган бажы органынын башчысы болбосо анын ордун баскан адам тарабынан жүзөгө ашырылат.
349-статья. Интеллектуалдык менчик объекттерин камтыган

товарларды контролдоо боюнча бажы органдарынын

кошумча ыйгарым укуктары
Бажы органдары Реестрге киргизилбеген, интеллектуалдык менчик объекттерин камтыган товарларды чыгарууну мындай товарлар контрафактык товарлар экендигинин белгилери айкындалганда бажы иши боюнча ыйгарым укук берилген орган тарабынан аныкталуучу тартипте укук ээсинин өзүнүн укуктарын коргоо жөнүндө арызын талаптагыдай түрдө жол-жоболоштурбай туруп токтото турууга укуктуу. Аталган учурда бажы органдары укук ээсинен товарлар контрафактык товарлар экендигин тастыктоо үчүн өздөрү пайдалана турган кандай маалымат болбосун талап кыла алышат. Ушул статьяга ылайык товарларды чыгаруу токтотула турганда бажы органдары ал жөнүндө укук ээсине жана декларантка токтоосуз маалымдашат.

Товарларды чыгарууну токтото туруу он жумуш күнүнөн ашпаган мөөнөткө токтотулат. Бул мөөнөт укук ээсинин ал жөнүндө жазуу жүзүндөгү кайрылуусу болсо дагы он жумуш күнүнө узартылышы мүмкүн.

Бажы органдары товарларды чыгарууну Кыргыз Республикасынын Финансы министрлигинин нускамасынын тартибинде ушул статьянын жоболоруна ылайык токтото турат.
350-статья. Бажы органдары тарабынан интеллектуалдык менчик

укуктарын коргоо боюнча чаралар колдонулбаган

интеллектуалдык менчик объекттери
Интеллектуалдык менчик объекттерин камтыган жана бажы чегарасы аркылуу жеке жактар тарабынан алынып өтүүчү же эларалык почта жиберүүлөрүндө бир аз санда жөнөтүлгөн товарларга карата, эгерде мындай товарлар жекече, үй-бүлөлүк, үй оокаты үчүн жана ишкердик ишти жүзөгө ашырууга байланышпаган муктаждыктарга колдонулган товарлар болсо, ушул главага ылайык товарларды чыгарууну токтото турууга байланышкан чаралар бажы органдары тарабынан колдонулбайт.
351-статья. Бажы органдары тарабынан интеллектуалдык менчик

укуктарын коргоого тиешелүү болгон кошумча жоболор

2. Бажы органы декларанттан соттун тиешелүү чечиминин негизинде контрафакттык товарды жок кылууну талап кылууга укуктуу. Декларант, ыйгарым укуктуу ээси же башка кызыкчылыгы бар адам Кыргыз Республикасынын мыйзамдары менен белгиленген тартипте даттанууга укуктуу.