93
пісірме жікті
9 құру процесі жүреді. Сонымен бірге оңай жойылатын қож қабығын
10 түзіп,
қож ваннасы қатады. Флюстің балқытылмаған қабаты шанапқа сорылады да, пісіру кезінде
қайта пайдаланылады.
Автоматтық пісіру үшін пісіру автоматы пайдаланылады, оған доға аймағына (автоматтық
бастиек) электродтық сымды беру механизмі және бастиектің орнын ауыстыру немесе
бұйымдардың орнын ауыстыру механизмі кіреді. Бастиегі дербес жетегі бар өзі жүретін арбаға
бекітілген пісіру автоматын пісіру тракторы деп атайды.
Автоматтық бастиектерді екі типке бөледі: балқитын және балқымайтын электроды
(көмір, вольфрамды) бар. Балқитын электроды бар автоматтық бастиектердің – электродтық
сымды берудің реттелетін және тұрақты жылдамдықтарымен екі түрі бар. Пісірме доғаның
өздігінен реттелу қасиетіне негізделген жүйелер (сым тұрақты
жылдамдықпен берілетін
автоматтық бастиектер) және доғаның реттелетін кернеуі және электродтық сымды беру
жылдамдығы бар жүйелер аса көп қолданыс тапты. Автоматтық доғалы пісіру кезінде электр
доғасын басқаруды, қоспа материал мен флюстерді беруді, пісіру бастиегін жіктің бойында
орнату мен жылжытуды арнайы механизмдер жүзеге асырады.
1 – электрод; 2 – беру механизмі; 3 – ток өткізгіш; 4 – флюс; 5 – бұйым;
6 – пісірме доға; 7, 8 – пісіру және қож ванналары; 9 – пісірме жік; 10 – қож
қабығы
5.21-сурет – Флюспен автоматтық пісіру сұлбасы
5.22-суретте электродтық сымды берудің реттелетін жылдамдығымен АДС-1000 типті
пісіру автомат-тракторының жалпы түрі ұсынылған. Оның келесі негізгі тораптары бар: өзі
жүретін арба
1, тіреуіш
2, басқару пульті
3, электродтық сымға арналған кассета
4, күйенте
5,
флюске арналған шанап
6, мүштігі
9 және нұсқағышы
8 бар пісірме бастиек
7.
Доғаны
қоректендіру көзі трансформатор болады. Автомат рельстер түрінде арнайы бағыттаушылар
бойында немесе тікелей бұйым бойында орын ауыстыра отырып, пісіру жүргізе алады.
Бастиекті пісірілетін бұйымға қатысты орнату үшін тракторда бағытталған құрылғылар
көзделген. Трактор реттелетін айналымдар санымен тұрақты токты электр қозғалтқыштың
көмегімен пісірілетін бұйымның бойында қозғалады, бұл пісіру
жылдамдығын өзгертуге
мүмкіндік береді.
Флюспен
жартылай автоматтық пісіру автоматтық пісіруден электродтық сымның жік
бойында орын ауыстыруының қолмен жүзеге асырылуымен ерекшеленеді.
Шлангылы
автоматтың көмегімен түйісті, таврлы және айқасатын қосылыстарды, кәдімгі автоматтармен
пісіруге қолайсыз қысқа және қисық сызықты жіктерді пісіруді орындауға болады. Сонымен
бірге флюсті пісіру аймағына беру онда пісірме сым орналасқан шланг арқылы қысылған
ауамен жүргізіледі. Флюспен пісіру кезінде электродтық сымға химиялық құрамы, бетінің
тазалығы және оның қимасының калибрленуі бойынша қатаң талаптар қойылады. Сым
өлшемдерінің диаметрі бойынша ауытқуы автоматтық бастиектің беретін аунақшаларының
қалыпты жұмысын бұзады және жіктің сапасын нашарлатады, ал ластанған және тоттанған сым
жік металында кеуектілік тудырады.