ЖАМАН ЕМЕС
Аружан мектептен келгенде, анасы аулада сурет салып отыр еді . Інісі
Шыңғыс сол маңда баскетбол ойнап жүр . Ол кітаптарын ас үйдегі үстел
үстіне қоя сала, соларға қарай беттеді .
– Білесіңдер ме? – деді ол анасының қасына, шөпке отыра кетіп . . .
– Білмейтін несі бар? Тағы да бес алдың ба? – деп келеке етті інісі .
Анасы Шыңғысқа қатулана қарады .
– Күлкімді келтірмеші, Шыңғыс . . . .Анашым, мектепте футбол командасына
балалар жинап жатыр екен, – деді Аружан .
– Жақсы ғой! – деді анасы . – Футбол – тамаша ойын .
Аружан басын изеді де, анасына сүйсіне қарады . Ол бақшадағы қыз ғал-
дақтарды қызғылт және күлгін түсті бояуымен салып отыр еді .
Ол анасына Гүлжанмен мектеп дәлізіндегі әңгімесін айтып бергісі
келді, бірақ әңгімені неден бастарын білмеді .
– Сізге сурет салған ұнайды, иә? – деді сөзін басқа арнаға бұрып .
Анасы құптай басын изеді:
– Сурет салғанда ерекше сезімге бөленемін . Сурет салу – шынымен де
сүйікті ісім . Сурет – өмірімнің мәні .
– Суретті тамаша саласыз, сондықтан ұнайтын болар, – деді Аружан .
– Рақмет . Иә, суретті жап-жақсы салатыным рас . Бірақ сурет салуды ұна-
татынымның негізгі себебі ол емес . Маған, мысалы, теннис ойнаған да
ұнайды ғой, – деді анасы .
Тоғызыншы Тарау
46
– Теннисте үнемі жеңіліп қаласыз, – деп
күлді Шыңғыс допты баскетбол себетіне
тастап жатып .
– Ештеңе етпейді, жеңілгеннен еш
жерім кеміп қалмайды ғой, – деп
жауап қатты анасы .
– Жеңілсем де, жаным қалайтын
теннис ойынынан бас тарта алмай-
мын . Теннис ойнағанда көңіл күйім
көтеріліп қалады, теннисті сол үшін
жақсы көрем, – деді анасы .
Тағы бір қызғалдақтың суретін салып
болып:
– Футболға жазылдың ба? – деп
сұрады анасы .
– Жоқ, бірақ Гүлжан жазылды .
– Сен ше? Футбол ойнағың келмей
ме?
Аружан басын шайқады:
– Футбол ойнасам, үй тапсырмасын кім
орындайды?
– Үй тапсырмасын орындау, әрине маңызды, –
деді анасы, қылқаламын қойып, – Көп дүниеге
араласатының үшін сені мақтан етемін, әрине .
Бірақ, сонымен қатар өте маңызды бір нәрсені ұмытпа .
«Кілең бестікке оқу шығар», – деп ойлады Аружан .
– Уақытты қызықты өткізу, – деді анасы .
Аружан анасының уақытты қызықты өткізу үй тапсырмасын орын-даудан
да маңызды деп ойлатынына таң қалды .
– Сурет салу мен теннис ойнауға уақыт таба алмасам, көңіл күйім бұзылар
еді, – деп қосып қойды анасы .
– Жазылар едім, бірақ мен футболды нашар ойнайтын сияқтымын, –
деп мойындады Аружан . Футболға жазылмауының негізгі себебі осы
47
еді . Ол өзгелерден нашар ойнайтын ойынға қатысқысы келмеді . Түптеп
келгенде, ол барлығынан үздік болуға үйренген ғой .
– Онда тұрған не бар екен? – деді анасы . – Жеңілемін деген ойға бола
футболға барудан бас тартасың ба?
– Жеңіліп қалсам несі қызық? – деді Аружан ызалана .
– Неге қызық емес екен? – деп сұрады анасы .
– Түсінбейсіз, – деп күрсінді ол, – сіз, мысалы, ешқа-шан жаман сурет
салмас едіңіз .
– Мені бірден осындай жақсы
суретші болып туа қалды деп
ойласаң, қатты қателесесің, – деп
тіл қатты анасы . – Жүре ғой . . .
Ол үйге кіріп, ескі суреттерін шы-
ғара бастады .
– Мұны сіз салған жоқ шығарсыз! –
деді Аружан таңдана әрі шошына .
Ол сондай нашар суреттерді анасының
салғанына сенбей тұр еді .
– Әрине, мен салдым, – деп күлді
анасы . – Бұл суреттердің бірде-біреуін
ешкім сатып та алмайды . Бірақ мен
үшін бұл суреттер сондай ыстық .
– Осындай нашар сурет салып
жүріп те қылқаламнан безіп кетпеге-
ніңізге таң қалам, – деді Аружан . Кенет
ол мұндай жағдайда ерекше ерік-
жігер керек екенін түсінді .
– Ол кезде сурет салуды енді-енді
үйреніп жүргенмін . Түстерді араласты рып, су-
рет салғанды ұнататынмын . Сурет салу маған шабыт бер ді . Ал, жақсы
сурет салу – бәліштің бетіндегі тәтті қаймақты жеген сияқ ты ғой . Көңіліңді
көтере түседі, – деп түсіндірді анасы .
Аружан анасының сурет салуды өте жақсы көретінін енді түсінген еді .
48
– Футболды жақсы ойнай аламын ба, жоқ па – екінші кезектегі
мәселе . Алдымен өзіме ұнаған соң, үйірмеге жазылуым керек екен ғой, –
деді Аружан .
– Әрине!
– Сіздің сурет салуды үйреніп кеткеніңіздей, мен де допты жақсы
тебе бастармын .
– Дұрыс айтасың! Ол үшін шыдам мен көп дайындық қажет . Әрі жаңа
достар да табарсың, – деді анасы . – Осы
үшін-ақ футболға жазылуға болмас па?
– Ал, футбол кейін ұнамай қалса ше?
– Ештеңе етпейді . Онда фут болға
қатыспай-ақ қоясың . Бас қа бір
ермек табасың . Бірақ қазір
қызығып тұрған соң, футболға
барып көрмесең, оның саған
ұнайтын, ұнамай-тынын қай-
дан білесің?
Аружан сәл кідіріп барып:
– Анашым . . . Доп тебуді
үйрене алмасам, маған рен-
жіп қалмайсың ба? – деп
сұрады ол анасынан .
Ол бәрінен бұрын ата ана сын
ренжітіп алудан қатты қор-
қатын .
– Жоға . – Анасы күлім-сіреп
Аружанды бауырына тартты .
– Неге олай дейсің?
Аружан үндемеді . Шыны-мен
де неге олай ойлайтынын өзі
де білмейтін еді .
– Аружан, әкең екеуміз сені
мақтан тұту үшін тек қана беске
49
оқуға немесе футболдан чемпион болуға міндетті емессің, – деді анасы . –
Түптеп келгенде, біз сені осы қалпыңда жақсы көреміз .
Аружан қуанып кетті: әрбір салада ерекше болуға, әрбір істі мінсіз атқаруға
тыраштанудың түк те қажеті жоқ екен . Ол өзіне ұнайтын іспен ғана
айналысып, сол салада топ жара алады . Жаңа нәрсені бастаудың себебі
тым көп . Үздік болудан бұрын, ол іс ең алдымен өзіңе ұнаса ғажап емес
пе?! Аружан футболға жазылғысы келетінін түсінді .
50
|