345
Күшті конформдылық
6 24
8
40
∑ 25
100
20
Кестеде жалпы қыз балалардың арасында төмен
конформдылықты немесе мықты
Доминанттықты адамдар (44%) анықталғаны, ал ұл балалар арасында күшті конформдылықты
сипаттайтын (40%) адамдар көбірек анықталғаны көрінеді,
бұл сынып құрамындағы
жағдаятпен не болмаса оқушылардың гендердік тұлғалық ерекшеліктерімен байланысты
болуы мүмкін.
Зерттеу нəтижелері бойынша қыздар тобы үшін
отбасы ең референттік болып
табылатыны анықталды - 11 (44%), екінші орында маңыздылығы бойынша мектеп бойынша
Достар тобы (сыныптастар) - 9 (36%), үшінші орынды оқу бойынша құрбылар тобы жəне 2 -
секция бойынша құрбылар тобы (8%) жəне соңғы орында тұрғылықты жері бойынша
компания 1 (4%) бөлісті.
Ұлдар тобының зерттеу нəтижелері олар үшін мектептегі достар тобы (сыныптастар) - 9
(45%), екінші орында маңыздылығы бойынша отбасы – 7 (35%) жəне үшінші
орында
тұрғылықты жердегі компания - 4 (20%) болып табылатынын көрсетті. Зерттеу нəтижелері 11-
кестеде жəне 11 жəне 12-суретте көрсетілген.
Осылайша, қыздар тобы үшін де, ұлдар тобы үшін де мектептегі достар тобы
(сыныптастар) – 18 (40,5%) референттік
болып табылады, өзін жəне айналасындағыларды
бағалауда
эталон болып табылады, олар үшін əлеуметтік нормалар мен құндылық
бағдарларды қалыптастыру көзі болып табылады.
Конформды мінез-құлықтың мəні - адамның бəріне
басқаларға еліктеуге деген
ұмтылысы. Əдетте, бұл жалпы қабылданған нормаларға қайшы келетін мінез-құлық
стандарттары топта қабылданған жағдайларға да қатысты. Мысалы, сыныптастарының белгілі
бір тобына еліктейтін
студент темекі шегуді, кішкентайларды ренжітуді немесе қоғам
айыптайтын басқа да əрекеттерді жасай алады. Ол өзінің негізгі əлеуметтік шеңберіне кіретін
адамдардың өмір салтын толығымен қабылдайды жəне əдеттері мен талғамынан бас тартады.
Конформды мінез-құлық, əсіресе, адам өзінің сыртқы түрін, оның ішінде киім мен шаш үлгісін
басқаларға
ұқсас етіп өзгерткен кезде, тіпті жаңа келбеті оның талғамына қайшы келсе де
айқын көрінеді.
Конформды мінез-құлық, əдетте, адамның дұрыс пікірін ескере отырып, зиянды əдеттер
мен қасиеттерден арылуға көмектесетін жағдайда ғана қолайлы деп саналады. Жалпы алғанда,
ең сəтті нұсқа – адам өзінің жеке басын сақтаған жағдайда конформды мінез-құлықтың кейбір
элементтерін ғана қолдану. Бұл оған өзін ұстауға жəне басқалармен жақсы қарым-қатынасты
сақтауға мүмкіндік береді.
Əдебиет
1.
Леонтьев Д.А. Понятие мотива у А.Н. Леонтьева и проблема качества мотивации. // Вестник
Московского университета. Серия 14. Психология. — 2016.— №2 — с.3-18.
2.
Авдулова Т.П., Кузнецова О.В. Особенности самооценки и
склонность к конформизму у
дошкольников. Журнал Психологические исследования 2018 N 1
3.
Московичи С. Социальная психология / С. Московичи. – 7-е изд. – СПб. : Питер, 2019. – 592 с.
4.
Розенберг Н.В., Ушкина И.А. Конформизм как социальный феномен / А.В. Кидинов. – М. : ЮНИТИ-
ДАНА:, 2019. – 127 с.
5.
Холодовская А.В. Некоторые социально-психологические механизмы формирования конформизма / А. В.
Холодовская // Вестник Брянского государственного технического университета. – 2019. – N 1. – С. 113–118.
6.
Холодовская А.В. Конформизм современного общества, его виды и особенности проявления / А. В.
Холодовская // Вестник Брянского государственного технического университета. – 2018. – No 3. – С. 112–122.
7.
Асмолов А.Г. Общая психология. Словарь. – М.: Просвещение, 2002. – 205 с.
8.
Васильев А.П. Влияние конформизма на формирование ценностных ориентаций в процессе
социокультурной адаптации женщин. Кандидатская диссертация. Л.: 2005.
9.
Васильева И.А. Конформность как элемент континуума реакций индивида на ситуацию конфликта
мненийЛИнтегративный подход в психологии: сборник научных статей под ред. В.Н. Панфёрова и Е.Ю.
Коржовой СПб.: изд-во РГПУ им. Герцена, 2003. - с.276-285.
10. Ильин Е.П. Мотивация и мотивы. - СПб.: Питер, 2006. - С. 66.