Оқулық Орал 015 44. Г жәңгір хан атындағы Батыс Қазақстан аграрлық техникалық



Pdf көрінісі
бет158/228
Дата29.09.2023
өлшемі7.93 Mb.
#479238
түріОқулық
1   ...   154   155   156   157   158   159   160   161   ...   228
Ауылшаруашылық дақылдарының аурулары

117-сурет. Қырыққабаттың кила 
ауруы:
1 – қырыққабаттың тамырындағы 
ауру белгісі; дерт шалған 
қырыққабат 
тамырының 
клеткаларындағы қоздырғыштың 
тыныштық күйдегі споралары (а – 
сау клеткалар; б – патоген 
споралары толы залалданған, гипертрофты клеткалар 
Қолайсыз жағдайда саңырауқұлақтың вегетативті денесі (плазмодий) 
жеке түйіршіктерге бӛлініп, әр бӛлігі қалың қабықпен кӛмкеріліп, 
тыныштық күйдегі спора – цистаға, айналады. Кила ауруының 
қоздырғышы 18-20°С температурада, 80-90% топырақ ылғалдылығында 
және қышқыл ортада (рН 5,5-6,3) жақсы дамып, жетіледі. Топырақ 
микроағзаларының әсерінен ӛсімдік тамырындағы бұлтықтар мен icіктep 
ыдырап, цисталар босап, топыраққа түсіп, 4-5 жыл, кейде одан да ұзақ 
уақыт бойына сақталады.
Қырыққабаттан басқа Plasmodiophora brassicae Wor. саңырауқұлағы 
крестгүлділер тұқымдасына жататын кӛптеген ӛсімдіктерді залалдауы 
мүмкін. Ауру қоры жылыжай, кӛшетхана, егістік топырақтарында және 
ӛсімдік қалдықтарында сақталады. 
Ауыспалы егістік сақталмай, крестгүлділер жылма-жыл бip танапқа 
егілсе (бірдакылдылық), инфекция қоры бірден-бірге артып, ӛсімдік 100% 
залалданып, ӛнім шығымы 50% кемиді. 
 
 
 


216 
4.1.2 Қара сирақ 
Қара сирақ ауруы кең таралған қырыққабат кеселі, ол әcipece 
қырыққабат кӛшеттіктерінде жиі кездеседі. 
Қара сирақ ауруының белгілері алғаш қырыққабат кӛшеттерінде 
білінеді. Дерт шалған қырыққабат кӛшеті сабағының етегі мен тамыр 
мойыны қарайып, жіңішкеріп, шipiп, ӛсімдік жапырылып, қурайды. Ауруға 
шалдыққан қырыққабаттың тамыры нашар дамуы салдарынан топырақтан 
оңай суырылады. 
Қара сирақ ауруының қоздырғыштары – Rhizoctonia solani Kuehn., 
Olpidium brassicae Wor., Pythium debaryanum Hesse, Alternaria, Fusarium 
туыстарына жататын саңырауқұлақтар (118-сурет).
Қазақстанда қырыққабат кӛшетін кӛбіне Rhizoctonia solani Kuehn 
саңырауқұлағы залалдайды. Саңырауқұлақтың алғаш түссіз, кейін 
қоңыраятын жіпшелерінің бетінде ақ түсті, кейін қоңыр түсті түйіршіктер 
– 
псевдосклероцийлер 
түзіліп, 
топырақта 
бірнеше 
жыл 
бойына сақталады. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   154   155   156   157   158   159   160   161   ...   228




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет