Бақылау сұрақтары
1. Педагогикалық диагностика дегеніміз не? Оның мәні туралы айтып беріңіз.
2. Білімді бағалау немесе тексеру мен диагностиканың айырмашылығы неде?
3. Бақылау және тексеру ұғымдарын түсіндіріңіз.
4. Оқушылардың оқу нәтижелерін есепке алу кезінде неге көңіл бөлу керек?
5. Оқу-тәрбие процесін бақылау мен есепке алудың міндеттері қандай?
6. Білім беру нәтижелерін тексеру мен бағалауға қойылатын педагогикалық талаптар қандай?
ТӘРБИЕ ПРОЦЕСІНІҢ МӘНІ МЕН МАЗМҰНЫ. ТӘРБИЕНІҢ ЗАҢДЫЛЫҚТАРЫ МЕН ПРИНЦИПТЕРІ.
Жоспар:
1. Тәрбие процесінің сипаты мен міндеттері.
2. Тәрбие процесінің ерекшеліктері.
3. Қоғам дамуындағы оқу-тәрбие процесінің рөлі. Әлеуметтік тәрбиенің негізгі міндеттері
4. Тәрбие заңдылықтары, ережелері және олардың мәні.
Негізгі ұғымдар: Тәрбие, тәрбие теориясы, тәрбие процесі, тәрбие түрлері, тәрбиенің қоғамдағы рөлі, тәрбиенің тарихи және таптық сипаты, тәрбие процесінің ерекшеліктері, тәрбие, тәрбиенің объективті заңдылықтары, тәрбие принциптері.
Тәрбие теориясы педагогика ғылымының маңызды құрамдас бөлігі болып табылады және оқу-тәрбие процесінің мазмұнын, формасын, әдісін, құралдары мен тәсілдерін, сонымен қатар оны ұйымдастыру мәселелерін зерттейді. Ол білім берудегі Орталық Азия философтары мен халық педагогикасының бай тәжірибесіне сүйенеді.
Педагогика тарихынан оқуды тәрбиеден, тәрбиені дамудан бөліп қарастырмағаны белгілі. XVIII ғасырдың 2-жартысына қарай орыс педагогикасы тәрбие мәселелерін бөлек зерттей бастады. «Ресей академиясының 1806 жылы шыққан сөздігінде «тәрбие» сөзі педагогикалық ұғым ретінде алғаш рет жеке айтылады», - дейді И.Тұрсынов.
Өткен тақырыптарда тәрбиеге берілген анықтамаларды еске түсірейік: «Тәрбие дегеніміз – рухани байлық пен жаңа заман сұранысын ескере отырып, нақты мақсатқа бағытталған мұғалімнің оқушымен өзара практикалық және теориялық диалогы».
«Тәрбие дегеніміз – мұғалім қалаған қасиеттерді оқушылардың санасына сіңіру үшін оқушының психикасына нақты және жүйелі түрде әсер ету процесі».
Тәрбие процесінің мәні осы процеске тән және белгілі бір заңдылықтарда көрінетін ішкі байланыс пен қатынастарды көрсетеді.
Тәрбие процесі жеке тұлғаны мақсатты түрде жетілдіру үшін ұйымдастырылып, оқушы тұлғасына жүйелі және біріздіі түрде әсер ету мүмкіндігін береді. Тәрбие процесі өзара байланысты екі әрекетті – тәрбиеші мен тәрбиеленушінің қызметін қамтиды. Тәрбие процесінде оқушының ой-өрісі қалыптасады, оның сезімдері мен түрлі қабілеттері дамиды, оның идеялық, адамгершілік, ерікті, эстетикалық қасиеттері қалыптасады, табиғат пен қоғам туралы ғылыми көзқарастар жүйесі қалыптасады, дене күші шыңдалады. Тәрбие процесінде оқушы бойында қоғамның адамгершілік талаптарына сай адамгершілік дағдылары мен әдеттері қалыптасады. Бұған жету үшін оқушының санасына (оқу-тәрбие процесінде), эмоциясына (сабақта және әртүрлі сыныптан тыс жұмыстарда), ерік-жігеріне (іс-әрекетті ұйымдастыру, мінез-құлықты басқару процесінде) жүйелі және бірізді түрде әсер етіледі. Тәрбие процесінде оқушының сезімі, ерік-жігері назардан тыс қалса, мақсатқа жету қиынға соғады.
Белгілі бір мақсатқа бағытталған оқу-тәрбие процесінің мәні мен міндеттерін тәрбиеші жоспарлап, реттеп отырады.
А) Оқушының қандай мінезін қалыптастыру немесе жоғалту мақсатында жоспарланады.
B) Осы сезімдерді тәрбиелеу немесе жою үшін ресурстар ізделеді.
V) Белгіленген мақсатқа қызмет ететін теориялық және практикалық ресурстарды қай және қайда пайдалану керек.
Мұндай жоспарда жүргізілетін тәрбиенің мәні қоғам мен адамдардың интеллектуалдық және дене белсенділігін арттыру болып табылады.
Достарыңызбен бөлісу: |