Бақылау сұрақтары:
1. Ұжым дегеніміз не?
2. Оқушылар ұжымы мен өндірістік ұжымдардың айырмашылығы неде?
3. Ұжымның ерекше қасиеттерін сипаттаңыз.
4. Ұжымның қалыптасу кезеңдерін атап, олардың спецификалық ерекшеліктеріне егжей-тегжейлі тоқталыңыз.
ТӘРБИЕНІҢ ЖАЛПЫ ӘДІСТЕРІ.
Жоспар:
Тәрбие жұмысының формалары
Тәрбие әдістері туралы түсінік:
Қоғамдық сананы қалыптастыру әдісі (әдістері).
Белсенділік кезіндегі әлеуметтік мінез-құлық тәжірибесін қалыптастыру әдіс(тері).
Өзін-өзі тәрбиелеу әдістері.
Негізгі ұғымдар: Тәрбие әдістері, олардың жіктелуі, тәрбие құралдары, өзін-өзі тәрбиелеу әдісі, қоғамдық сананы қалыптастыру әдісі, оқыту және оқыту әдісі, іс-әрекет процесінде қоғамдық мінез-құлық тәжірибесін қалыптастыру, мадақтау және жазалау әдісі, мадақтау және жазалау түрлері.
Тәрбие формалары – бұл тәрбиенің мақсаты, міндеттері, принциптері, заңдылықтары, әдістері мен тәсілдері біріктіріліп, біріктірілетін нақты оқу процесін ұйымдастырудың нұсқалары.
Мұғалімнің міндеті – осы процесті дұрыс басқару, оны жеке тұлғаны құрметтеу, оның даралығын, құқықтары мен бостандықтарын тану негізінде құру.
Мұғалім әлеуетті жеке мүмкіндіктеріне, олардың дамуына, балалардың ішкі белсенділігіне сүйену керек.
Тәрбие жұмысының формаларын таңдау келесі факторларға байланысты ғылыми қағидалар негізінде анықталады:
1. Тәрбиенің мақсаты.
2. Тәрбиелік тапсырмалардың мазмұны мен бағыты.
3. Оқушылардың жасы.
4. Олардың тәрбие деңгейі және жеке әлеуметтік тәжірибесі.
5. Балалар ұжымының ерекшеліктері және оның дәстүрлері.
6. Өлкенің ерекшеліктері мен дәстүрлері.
7. Мектептің техникалық және материалдық мүмкіндіктері.
8. Мұғалімнің кәсіби шеберлік деңгейі.
Тәрбие жұмысының көптеген формалары бар. Олардың толық тізімін жасау мүмкін емес, ол әрқашан толық емес болады. Үш негізгі түрі бар: іс-шара, әрекет, ойын. Олар келесі жолдармен ерекшеленеді:
мақсатты бағдар бойынша;
оқу процесіне қатысушылардың ұстанымы бойынша;
объективті білім беру мүмкіндіктері бойынша.
Жұмыс нысандарының белгілі бір түрлерінің жеткілікті жеткізіліміне ие бола отырып, сіз олардың әр уақытта жаңа нұсқаларын таба аласыз. Қандай параметрлерді өзгертуге болатынын анықтау ғана қажет. Солардың кейбірін атайық.
Дайындық және өткізу уақыты бойынша:
экспромттық;
салыстырмалы түрде ұзақ алдын ала дайындық.
Ұйымдастыру әдісі:
бір адам ұйымдастырған;
қатысушылар тобы ұйымдастырған;
ұжымдық түрде ұйымдастырылған.
Іс-әрекетке қатысу сипаты бойынша:
міндетті түрде қатысу;
ерікті қатысу.
Ұжымның басқа ұжымдармен және адамдармен әрекеттесуі туралы:
«ашық» (басқалар үшін, басқалармен бірге);
«жабық» (өз командасы үшін).
Тәрбие әдістері бойынша:
ауызша (конференциялар);
практикалық (жорықтар);
көрнекі (көрмелер).
Тәрбие жұмысының бағыты немесе қызмет түрлері бойынша:
танымдық және дамытушылық әрекеттерді ұйымдастыру;
адамгершілік тәрбиесі;
эстетикалық тәрбиесі;
дене тәрбиесі.
Осылайша, тәрбие жұмысының формаларының әртүрлі вариациялары олардың мүмкіндіктерін неғұрлым толық және мақсатты түрде пайдалануға, олардың артықшылықтары мен кемшіліктерін ескере отырып, формалардың сәйкес нұсқаларын таңдауға мүмкіндік береді.
Қорытындылай келе, жұмыстың барлық түрлерінің өзіндік педагогикалық мәні бар және олардың әрқайсысы тәрбие процесінде өзінше құнды.
Форманың әрбір түрінің өзіндік білім беру мүмкіндіктері бар және олар толығымен жүзеге асырылуы керек. Тәрбие процесі объективті түрде күрделі және жан-жақты құбылыс, сондықтан педагогикалық процесті ұйымдастырудың әртүрлі формаларын кешенді пайдалану арқылы ғана тиімді тәрбиелік іс-әрекетті ұйымдастыруға болады.
Тәрбиенің әдістері, тәсілдері және құралдары дегеніміз не?
Достарыңызбен бөлісу: |