Педагогикалық институты аманжол күзембайұлы еркін әбіл тарихнам а



бет93/124
Дата19.03.2023
өлшемі0.67 Mb.
#470947
1   ...   89   90   91   92   93   94   95   96   ...   124
Kuzembayuly-A-Abil-E-Tarikhnama

Марк Блок (1886–1944) француз тарихшысы. Зиялы отбасыңда дү­ние­ге келген, әкесі тарих профессоры, ұлтты еврей. Француздың ал­дың­ғы қа­тарлы оқу орындарында оқыған. Өзі де тарих және гео­графия пән­дері бо­йынша Фран­ция мектептерінде сабақ береді.
Европа феодализмі, Франциядағы аграрлық қатынастары тақырып­та­­рын­да­ғы бірнеше іргелі еңбектердің авторы. Тарих методо­ло­гия­сы­ның жал­пы мәсе­елеріне байланысты зерттеулері тарих ғылымына қо­сыл­ған үлкен үлес еді. Әріптесі әрі досы Льюсиен Февер екеуі «Анналдар мектебінің» не­гі­зін қалады.
Марк Блоктың тарих ғылымына кіргізген негізгі жаңалығы, ол ғылымның зерттеу әдістерін жетілдіруге өз үлесін қосты. Тарих ғылы­мына өткен заманда ор­ын­ алған оқиғалардың арасындағы логи­калық байлынысын зерттейтіндігін дәлел­деді. Өз еңбегінің негізгі мақсаты тари­хи зерттеулердегі әдістерді қарыс­тыру екендігін ескертеді.
Алдымен ол тарихи зерттеулердің пәніне тоқталады. Блоктың пікі­рін­ше оның пәні – «уақыт шеңберіндегі (аралығындағы) адам». Адам­ның са­на­сы тарихи уақыттың әр деңгейінде бірдей» болып қала ал­майды. Әр за­ман қоғам­ыңдағы әртүрлі факторларға байлынысты адам­ның санасы да өз­геріп тұрады. Өзінің «Апология истории, и ремесло историка» еңбе­гін­де былай деп жазады: «Когда от­блес­ки... черно–белую окраску», өткен заман адамын түсіну зерт­теушінің негізгі мақ­саты. Ол үшін тарихшы өзінің «Менінен» бас тартуы қажет. Сонымен Блок зерттеу жұмысының су­бъекттісі мен объекті арасындағы бай­ланы­сты «ғасырлар адамдарының кез­десуі» деп түсіндірді. Зертеу­ші мақсаты өткен заман адамын түсіну. Осыған қарағанда Марк Блок тарих ғылымындағы феноменология бағы­тын қолдайтындығын көреміз.
Марк Блок «тарих уақыт» категориясына өз түсініген береді. «Вре­мя истории...». Өткенді түсіну үшін зерттеуші өзі өмір сүріп жатқан за­ман­ды түс­ін­уі қажет. Тарихи уақыттың шекарасы болмайды. Тарихта бол­­ған уақиғаның ұзақтығы емес, сол оқиғаның белгілі бір уақыт ара­лы­ғын­дағы маңызы мәнді – деп жазды М. Блок. Қазіргі заманда өтіп жатқан оқиғалардың түп тамыры тереңде жатыр. Сондықтан бүгінгі оқиғаны түсіну үшін өткен замаңдағы оқиға­ларды білу қажет. М. Блоктың тарихи хронология мәселесіне өз қөзқарасы бол­ды. Ол уа­қытты ай, жыл, ғасыр сияқты уақыт бірліктеріне бөлуді қолдамайды.
Шарль Сеньобос (1854 –1942) француз тарихшысы, тарих ғылым­да­ры­ның докторы, профессор. 1890 жылдан бастап Сарбон униерси­тетінде қыз­мет істеген. Алғашқы еңбектері көне және орта ғасырлар тари­хына ар­нал­ды. Еңбектері позитивизм тұрғысында жазылған. Нақтылы тарихи ма­те­риалдарға сүйене отырып ол саяси тарихқа баса көңіл аударады. Тарихи зерттеудің әдіс­намасына арналған ұжымдық жұмыстың авторларының бірі. 1897 жылы «По­ли­тическая историю современной Европы», 1921 жы­лы – «Падение им­пе­рии и уст­анов­ле­ние третьей Республики», 1933 жылы жазылған «Искрен­няя история французской нации» атты еңбектері әлемдік тарих­намаға қосыл­ған сүбелі үлес.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   89   90   91   92   93   94   95   96   ...   124




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет