Педагогикалық институты аманжол күзембайұлы еркін әбіл тарихнам а



бет96/124
Дата19.03.2023
өлшемі0.67 Mb.
#470947
1   ...   92   93   94   95   96   97   98   99   ...   124
Kuzembayuly-A-Abil-E-Tarikhnama

Бекіту сұрақтары:
1. Позитивтік методология неге сыналды?
2.Макс Вебердің тарихи көзқарасы?
3. Джордж МаколейТревельян ағылшын тарихнамасына қандай жаңа­лық­тар әкелді?
4. Вильгелм Дильтейдің және оның оқушыларының тарх ғылымына қос­қан үлесі?


Тарихнамалық деректер:
Дильтей В. Собрание сочинений в 6 тт. – М.: Дом интеллектуальной книги, 2000.
Вебер М. Аграрная история древнего мира. –М.: , 2001.
КрочеБ.Теория и история историографии.– М.: , 1998. – 192 с.
Шпенглер О. Закат Европы. М: «Наука», 1993. – 592 с. 
Тойнби А. Дж. Постижение истории. Сборник. / Пер. с англ. Е. Д. Жар­ко­ва, М., Рольф, 2001. – 640 с.
Блок М. Апология истории, или Ремесло историка / Пер. с фр. – Таллин: Ээс­ти раамат, 1983. – 184 с.
Ясперс К. Смысл и назначение истории: Пер. с нем. 2–е изд. – М.: Республика, 1994.–527 с.


ХІ. ХХ ҒАСЫРДЫҢ АЛҒАШҚЫ ЖАРТЫСЫНДАҒЫ
КЕҢЕС ТАРИХНАМАСЫ



  1. Ғылыми-зерттеу мекемелері мен оқу орындарының ашылуы.

1917 жылғы қазан төңкерісінің нәтижесінде Ресейде Кеңес үкіметі орна­ды. Бір елде социалистік қоғамдық құрылыс дүниеге келді. Жаңа қо­ғамның негізгі иде­ологиясы марксизм–ленинизм негізінде көрініс тапты. Ком­мунистік партия­ның ықпалындағы тарих ғылымы сол идеологияның пәрменді құралына ай­налды.
1922 жылы «Под знаменем марксизма» журналына В. И. Лениннің иде­ол­о­­гия саласындағы міндеттерді айқындайтын «О значении воинс­твую­щего материализма» атты мақаласы жарияланды. Қоғамдық ғылым­дар саласында жүргізілетін ғылыми зерттеу жұмыстарын реттеп отыратын 1918 жылдың 25 маусымындағы Бүкіл Ресейлік Атқару комитетінің дек­ре­ті негізінде Соцалистік (1923 жылдан бастап Коммунистік) академия құ­рыл­ды. Оның құрамына белгілі ғалымдар мен қатар қоғам қайраткерлері де кірді. Жаңа құрылған ғылыми орталық К. Маркс, Ф. Энгельс, және В.И.Ле­­нина еңбектерін жариалай бастады. 1922 жылдан бастап «Вестник Социалистической академии» (кейін «Вестник Коммунистической ака­де­мии») журналын щығарды. 1929 жылы академия құрамында Тарих инсти­ту­ты ашылды.
1921 жылдың қаңтарында екінші бір ғылыми–зерттеу мекемесі – Маркс және Ф. Энгельс және В. И. Ленин институттары ашылды. Бұл ме­ке­мелер марксизм клас­сиктердің хаттарын, қолжазбаларын, шы­ғар­маларының фото­кө­шірмесін жинап, оларды жариялай бастады. «Архив К. Маркса и Ф. Энгельса» (1924 г.) және «Летописи марксизма» (1926), В. И. Ленин инс­ти­тутында 1927 жылдан бастап «Записки Института Ленина» жинақтары жарық көрді.
1922 жылы қоғамдық ғылымдар ғылыми–зерттеу инсти­тут­тары­ның Ре­сей­лік Ассоциациясы құрылды. Негізгі міндеттерінің бірі қоғамтану ғы­лым­дары үшін кадр дайындау еді. Сонымен қатар жоғары оқу орындары мен жоға­ры білікті маман дайындау ісін де қайта құру жұмысы да жолға қо­йылды. 1921 жылы Коммунистік Академия жа­ны­нан марксизм курс­та­ры, «Қызыл профес­сура институты» жұмыс іс­тей бастады. Ірі универси­тет­терде қоғамтану фа­куль­теттері ашылды.
Міне осындай шаралар Ресейде марксшіл тарихшыларды дереу да­­йын­­дау қажеттілігін туғызды. Жаңа жағдайға байланысты Н. И. Кареев, Е.В. Тарле сия­қ­ты бұрынғы либералды бағыттағы буржуазиялық маман­дар­­дың кейбірі өздерінің көзқарастарын қайта қарады. 20 жылдардың ая­ғын­­да Ресейде бур­жуазиялық тарихнама күйзеліске ұшырады. И.И. Сквор­­­цов–Степанов, Н. М. Лукин, Ф. А. Ротштейн, В. П. Волгин, В. А. Быстрян­ский сияқты тарихшылар­дың ең­бектері тарихнамада маркстік позицияның қалыптасқандығының дәлелі еді.
1925 жылдан бастап марксшіл тарихшылардың Қоғамы құрылды. 1926 ж. «Историк–марксист» журналы шыға бастады. 1928 жылдың 28 жел­­­­­тоқ­саны мен 1929 жылдың 4–қаңтары арасында марксшы тарих­шы­лар­дың Бүкілодақтық бірінші конференциясы өтті. 30–жылдардың орта шенінде тарих орта және жоғары мектептерде ар­на­йы пән ретінде оқытыла бастады. 1934 жылы жоғары оқу орын­да­ры­ның оқу жоспарына азаматтық тарих пәні кірді. Москва, Ленин­град тағы да бас­қа университеттерде тарих факультеттері ашылып, жоғары біл­ік­ті та­рих­шы мамандарды дайындай бастады.





  1. Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   92   93   94   95   96   97   98   99   ...   124




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет