Отбасы мен бала. Әлеуметтік қорқыныштың пайда болу

156 
– 
«дарынды», «өте ақылды» балалар; 
– 
отбасыдағы «авторитетті» тұлғадан қорқу (дәстүрлі отба-
сыға тән); 
– 
баланы мадақтамау, шешім қабылдауға мүмкіндік бер- 
меу. 
Баланың әлеуметтік қорқыныштары оның отбасындағы ата-
анасымен, отбасы мүшелерімен қарым-қатынасы негізінен пайда 
болады. Мектепке оқушының бейімделмеуі отбасының әлеумет-
тік функциясын орындаудағы әлсіздігі.
Қазіргі таңда бала үшін заманауи қауіпсіз әлем құру маңыз-
ды. Кез келген ортаны «жақын», «бөтен» деп бөлмей, бейімделе 
алатын тұлға ғана бәсекеге қабілетті бола алады. Әлсіз әлеумет-
тік қарым-қатынас тұлғаны әлеуметтік, психологиялық, интел-
лект, экономикалық тұрғысынан да әлсіз етеді. Сондықтан ата-
ана мен отбасы бірге баланың әлеуметтік дағдыларын түзетіп, 
оны қалыптастыру қажет. 
Ата-ана баланың әр жағдайда шешім қабылдауына дағды-
ландыру қажет. Ол үшін: 
– 
ересектер балаларға сәтсіздік, жеңіліс сезімдерін қабыл-
дауға үйрету керек; 
– 
балалар қиындықтарды жеңуге міндетті емес: қашу – алд-
ымен ата-ананың, кейін баланың стратегиясы (яғни ата-ана ба-
лаға үлгі бола отырып, қашуды үйретеді). 
Қорқыныш сезімі: 
– комфорт – жоғары үрей;
– қиындықтарды жеңу тәжірибесі – аз қорқыныш;
– қиындықтарды жеңудегі жағымсыз тәжірибе – жоғары 
үрей. 
Ата-ана жеңіс пен жеңілісті бірдей қабылдауға үйрету қажет. 
Тұлғаның өз сезімдерін бақылай алуы мен басқара алуы 
маңызды.
Үрей, қорқынышпен жұмыс істеу кезінде әлеуметтік педагог 
келесі принциптерді білуі шарт: 
Әлеуметтік қорқынышты басқару дағдысын қалыптастыруда 
келесідей әдістерді қолданамыз: 
 
когнитивті мінез-құлық терапиясы; 
 
арт-терапия; 
 
логотерапия. 

157 

жүктеу/скачать 2.74 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: