Т. Н.­Ер­ме­ко­ва,­Г. М.­Найманбаева,­Б. М.­Найманбаева



Pdf көрінісі
бет55/190
Дата30.05.2023
өлшемі6.15 Mb.
#474512
1   ...   51   52   53   54   55   56   57   58   ...   190
811-001-001к-20 КазЯзык 11 каз УЧЕБНИК ОГН

88
3.
Үш топ қа бөлініп, тап сыр ма лар ды орын даң дар.
1-топ. Мәтін нормаларын сақтап, Жанқұтты бидің толғауынан
түй ген ойларыңды жа зың дар. 
Ше шен дік сөз
Өз ой ым 
Бір сөз айтсаң жақсыға, аталы сөзге тоқтайды.
Бір сөз айтсаң жаманға, өмірінде ұқпайды.
Надандықтың белгісі – өзін-өзі мақтайды.
Көкірегі соқырға өмірде таң атпайды.
Шешеннің сөзі – дария, қап түбінде жатпайды.
Ұсы ны лып отыр ған 
осы жол дар дан мен 
тө мен де гі дей ой
түй дім…
2-топ. Қазіргі қоғамдағы шешендер қандай болуы керек? Төмен де гі 
кестені толтырыңдар.
Қазіргі шешендердің
сөйлеу мәдениеті 
Шешендердің өзін ұстау
әдебі мен мәдениеті
3-топ. Миграция мәселесі бойынша өздеріңді ойлан ды рып жүр ген 
та қырыпқа 8 жолдық шешендік толғау құрастырып көріңдер.
4.
Сызбадағы деректерді пайдаланып, «Шешен болам десеңіз…» 
тақырыбында эссе жазыңдар. Әуен, әуез, тембр, қар қын, кі ді ріс ті 
сөй леу мә не рі не сай қол да нып, оқып берің дер.
Шешен болам 
десеңіз…
Тақырыпқа қажет 
материал жинақтау
Тақырыпты 
аша білу
Дауыс 
ырғағы
Тілдік 
құралдарды 
дұрыс пайдалану
Аудиториямен 
байланыс
Психологиялық 
дайындық
Стиль
Тақырыпқа 
таңдау жасау
5.
Өз қа лау ла рың бой ын ша ше шен дік тол ғау жат таң дар.


89
§7.
 
Ше шен дік дау
1.
Cуреттен қандай ой түйдің дер? Қандай би-шешендердің бала ке -
зін де дау-жанжалдарға билік айтқан оқиғаларын білесіңдер?
Ше­шен­дік­дау
Егес кен ді бі тіс ті ріп, дау ды шие ле ніс тір мей ше шу ді көз дей тін, ел­
дік тің ір ге сін бе кі те тін сөз ай ту – да рия ой лы да на ға, ке мел ой лы ке­
мең гер ге тән қа си ет. Ше шен дік дау – әлеу мет тік­тұр мыс тық өмір де гі
шие ле ніс ті жағ дай да ай тыл ған жүй елі уәж, ұт қыр ой, тап қыр ше шім ге
құ ры ла тын ше шен дік сөз үл гі ле рі. Дау лы мә се ле орын ал ған түр лі
жағ дай да ше шім та бу ға бағ дар бе ре тін, әді лет заң ды лық та ры на не гіз­
дел ген тұ жы рым ды ой лар. Ше шен дік дау маз мұ ны на қа рай бес түр ге
бө лі не ді: жер дауы, же сір дауы, құн дауы, мал дауы, ар­на мыс дауы.
Билер дауды шешу барысында екі жақ тың да сұ рақ­талап та ры н
қанағаттандыра отырып, мәм іле ге ке лу мүм кін дік те рін қа рас ты ра ды.
Қа зақ да ла сын да дау лы мә се ле лер ді ше шу жау ап кер ші лі гін қара
қылды қақ жарған әділ билерге, от ау ыз ды, орақ тіл ді ше шен дер ге
жүк теп отыр ған.
Ше шен дік дауға қой ыла тын талап тар:
1) ай ты лар ой дың маз мұн те рең ді гі, мән ді лі гі бас ты орын да бо луы;
2) көр кем де гіш құ рал дар мен амал­тә сіл дер ді ұтым ды пай да ла ну;
3) ой шын дық пен ас тас қан, дә лел ді және ше шен нің же ке сти лін де
та ны та тын бо луы тиіс.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   51   52   53   54   55   56   57   58   ...   190




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет