269
484.
КӨК ЕСЕК Көнбіс жан, істің құлы, жұмсауға қолжаулық адам. Суық тас әкем тәні
қара кесек, Жаншылған шешем жаны балшыққа есеп. Көлігі көз ашқаннан көрінгеннің,
Жаны елік, жүрегі өлік бір көк есек (І.Жансүгіров, Шығ.).
485.
КӨК ЖАЛҚАУ Мейлінше еріншек, жұмысқа бойы жар бермейтін. Әрине,
біздің
арамызда көк жалқаулар да жоқ емес («Қаз. әдеб.»). Әлгі Смайыл бір түс жұмысқа шықпай
қалып едім, мені «көк жалқау» деп қабырға газетіне жазыпты («Лен. жас»). Мен көргем
жоқ, ондай досты... Тоқтай тұр, Нұрлан, кімнің көк жалқау екенін білерміз әлі!... Асықпа!
(Н.Ғабдуллин, Шығ.).
486.
КӨКАУЫЗ сын. 1.
Беталды сөйлей беретін, сөзуар, мылжың. Бұл көкауыз
мылжыңның жер-жебіріне жетуге бірнеше жол болса, қандай жақсы болар еді («Лен.
жас»). Ел ішінде атаққа шыққан көкауыз келін Зейнеп... (Б.Майлин, Таңд. шығ.). 2.
Шатақ,
ұрысқақ. Ол кісінің өзі көкауыз, долы болса керек (С.Сарғасқаев, Біз төртеу). Келін мен
баланың арасын біріктірудің
орнына іріткі салатын көкауыз, долы шешелердің әлі де
кездесіп қалатыны өкінерлік-ақ («Лен. жас»).
487.
КӨКБЕТ сын.
Ашушаң, ызақор, долы, бетпақ. Ол әлгі
сіз айтқандай көкбет емес
(Д.Исабеков, Қара шаңырақ). Бет-аузын түк басқан көкбет Керімберді сұмдық тұлданды
(«Қаз. әдеб.»). Қызына ақыл айтып көріп еді,
бірақ ана көкбет илігетін емес, сазарып
отырып алды (Қ.Жұмалиев, Соңғы көш).
488.
Достарыңызбен бөлісу: 
