Дәріс 15. ХҮііі ғасырдың соңындағы Қазақстан және Орта Азия мемлекеттері


Ал оның екi заседателiн сайлады: билер мен старшындар



бет5/8
Дата20.03.2024
өлшемі2.63 Mb.
#496161
1   2   3   4   5   6   7   8
15-16 дәріс

Ал оның екi заседателiн сайлады: билер мен старшындар

Аға сұлтандар үш жылға, ал олардың заседательдерi екi жылға сайланатын.

Аға сұлтандар облыстық басқарма бастығының бекiтуiнсiз өз өкiлеттiгiн жүзеге асыруға кiрiсе алмайтын.

1854ж. бастап аға сұлтандыққа сайлана алды: шыққан тегi Шыңғыс әулетi емес адамдар

Округтiк приказдың негiзгi мiндеттерi

  • округтегi халықтың қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету;
  • халыққа бiлiм беруге қамқорлық жасау;
  • тұрмыстық жағдайлар мен шаруашылық жұмыстарын жақсарту;
  • қарақшылық тонауға, барымтаға және өкiмет билiгiне бағынбау
  • әрекеттерiне тыйым салу;
  • өз бетiмен кетiп, озбырлық жасауға жол бермеу;
  • тергеудi және сот iстерiн әдiл жүргiзу;
  • дiни наным-сенiмдерге байланысты мәселелерді шешу;
  • сауда керуенiнiң жүрiс-тұрысын бақылау және олардың қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету;
  • сондай-ақ жасақ (алым-салық) жинау
  • А. Гейнс: «приказдардың сот жүргiзу iсi ұзақ уақытқа созылып, еш нәтижесiз аяқталды. Ал билер соты даулы мәселенi жылдам және әдiлдiкпен шешiп отырды. Сондықтан билер сотына қазақтар ғана емес, сонымен қатар әртектiлер мен казактар да үлкен құрметпен қарады»

Алым-салықтар

  • 1822 жылғы «Жарғыдан» кейін халық салықтан босатылды: 5 жылға
  • Жеңiлдiк мерзiмi өткеннен кейiн алынды: мал басының санына қарай 100 бастан бiр бас мөлшерiнде жасақ төлеуге мiндеттi болды.
  • Сауданы дамыту үшін салық түйе басына салынған жоқ.
  • Мал санағы өткізілді: 3 жылда 1 рет

Кiшi жүздегi хан билiгiнiң жойылуы

  • Мақсаты: Кіші жүзде хан билігі жойылды
  • Реформа авторы: Орынбор губернаторы П. К. Эссен
  • Реформаны бекіткен Ресей императоры: І Александр
  • Кіші жүздің соңғы ханы: Шерғазы

Кіші жүз аумағынынң әкімшілік бөліктері:
Батыс бөлік
Орта бөлік
Шығыс бөлік


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет