«Жалпы медицина» мамандығы бойынша 3 курс студенттеріне арналған «Эпидемиология» пәнінен емтихан сұрақтары 2022ж
Дезинфекция түрлері,әдістері. Дезинфекциялық заттар ретінде қолданылатын химиялық заттардың негізгі топтары
жүктеу/скачать 360.5 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Қорытынды дезинфекция
| 7. Дезинфекция түрлері,әдістері. Дезинфекциялық заттар ретінде қолданылатын химиялық заттардың негізгі топтары.
Дизенфекция-оны ауру көзі мен қабылдаушы организм арасындағы жүқпалы аурудың қоздырғыштарын беретін жолдарда объектілердегі патогенді микроорганизмдерді (бактериялар, вирустар, риккетсиялар, токсиндер, саңырауқүлақтар) жою немесе аулактау. Эпидемия ошағында қоздырғыштыц көзінің бар-жоғына байланысты дезинфекцияның күнделікті және қорытынды түрлері де болады. Күнделікті дезинфекция қоздырғыш көзінің қатысуы арқылы қоздырғыш денеден шыққан бойда оны тез құрту мақсатында жасалады. Ол қоздырғыштар жүққан немесе жүғуы мүмкін науқас адам маңындағы нәжісті, құсықты, қақырықты, таңу заттарын жөне басқа да бұйымдарды үнемі зарарсыздандыруға багытталган. Қорытынды дезинфекция қоздырғыштың көзінің жоқ уақытында, яғни науқас ауруханаға түскеннен кейін, сосын ол үйге кеткеннен кейін аурухана бөлімшесінде жасалады. Сирек жағдайларда —емдеу- алдын алу мекемелерінің мамандық бағыты өзгергенде де қорытынды дезинфекция өткізіледі.Бүл жағдайда дезинфекциялауға мыналар жатады: ғимарат, нәжістер, қүсықтар және қоздырғыштармен ластануы мүмкін басқа да заттар. Қолданылған заттың ерекшеліктеріне байланысты дезинфекцияның физикалық, химиялық жөне биологиялық әдістері бар. Объектілерді биологиялык әдіспен өндегенде биологиялық сүзіілер, биотермиялық камералар жөне компостар пайданылады. Дезинфекцияның физикалық әдістері әр түрлі жолмен іске асы- рьілады, олардың ішінде кең тарағандары және жиі қолданылатындары —объектілерден микробтарды механикалық жолмен жою. Ол ылғалды түрде жинау, жуу, шаңсорғышты қолдану, желдету, ауаны және суды сүзу, сыпыру, заттарды шаю арқылы орындалады. Радиоактивтік сәулелер микробтарда морфологиялық, қызметтік өзгерістерді дамытып, олардың барлық түрлерін өлтіреді. Олардың залалсыздандыру әсері қолданған сәулелердің мөлшеріне тікелей байланысты. Қазіргі уақытта тамақтарды, медицина бұйымдарын, таңу заттарын залалсыздандыратын жабдықтар бар. Жоғаргы жиілікті элесктр тогы арқылы дезинфскцияның физикалық әдістері қолданылады, себебі бұл токтың бактерияларды, вирустарды өлтіретін өсері бар. Ультрадыбыстар хирургиялық аспаптарды залалсыздандыру үшін, шприц инелерді жөне т. б. тазалау үшін қолданылады. Ультрадыбыстардың микробтарға әсері екі ортаның (клетка —қоршаган орта) арасында қысымның үлкен айырмашылығын тудыруға байланысты болады, соның салдарынан микроорганизмдер өледілерде, эмульсияларда, суспензияларда белсенді өсер ететін заттардың шоғырлануы жеткілікті болса, микробтармен жанасу жағдайында және қолдану уақыты сақталса, залалсыздандыруды толық қамтамасыз етеді. Көп жағдайда дезинфектанттар белгілі бір концентрациялы ерітінді түріңде қолданылады. Дезинфекция ерітінділері өңдеуші заттармен толық жанасу үшін оны аурудан бөлінетін заттармен мүқият араластырады, еденді, қабырғаларды, заттардың беттерін түгелдей жуады, киімді ерітіндіге түгелдей батырады. Есте сақтайтын жағдай - дезинфекцияның тиімділігін, ең бірінші препараттың белсенділігін, қоздырғыштың төзімділігін, өнделіп жатқан заттар ерекшеліктерін және басқа да себептерді ескеріп, оның белгілі бір өсер ету уақытын қатаң сақтаған жағдайда ғана жүзеге асыруға бо- лады. Қолдану уақыты 10 минуттан бірнеше сағатқа дейін өзгеруі мүмкін.Температурасы 60—70 °С шамасындағы ерітінділер өте пайдалы. Дезинфекцияның химиялық әдісі кейбір химиялық заттардың, микроорганизмдердің физиологиялық, морфологиялық қасиеттерін бұзуға негізделген. Дезинфекция жасау үшін микробқа қарсы өсері күшті химиялык заттар пайданылады, олар 13 негізгі топқа бөлінеді: галоидтар, тотықтырғыштар, қышқылдар, негіздер, тотықтар, гуанидиндер жөне басқалары. Галоидтар тобында тәжірибеде хлор өте жиі қолданылады, қүрамында хлоры бар қоспалардың әсер ету механизмі хлордың микроб- тарды тотықтандыруына, яғни тотықтыру, қалпына келтіру реакциясының орын алуына байланысты. Хлорлы қоспалардың сапасы оның қүрамындағы белсенді хлордың молшеріне, яғни олар қышқыдцар- мен өрекеттескенде бөлініп шығатын таза хлордың мөлшеріне тікелей байланысты. Белсенді хлордың мөлшері препараттың жалпы салма- ғының пайызы ретінде белгіленеді. Хлордың дезинфекциялық әсері гидролиз өтстін, соның нәтижесінде оттегі мен хлордың бөлінуі болатын сүйық ортада өте жоғары болады. Егер өнделетін заттардың қүрамында органикалық қосымшалар болса, дезинфекциялық эсер төмендейді, себебі, олар белсенді хлорды жүтып алады. Бүл препараттардың дезинфекциялық әсері қышқыл ортасында жоғары, негіздер арасында томен болады. жүктеу/скачать 360.5 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|