2 тарау. Клет көтерме құралы
1118. Шахта үстіндегі алаңда клеть көтеру жұмысы кезінде тұтқагер болады, ал оқпаңға жақын жерлерде оқпаңгерлер болады. Екіжақты тоқтаулар кезінде клеттен адамдар шыққаннан кейін оқпаңгер мен тұтқагердің көмекшілері болады. Олар қарама - қарсы жерлерде тұрады.
Жүктерді қабылдау немесе өткізу жұмыстары жүргізілінбеген жағдайда машинисте және тұтқагерде жұмыс белгібергіші болады. Оқпаңгер болмаған жағдайда адамдарды көтеру (түсіру) болады, егер:
1) клетте лифтер бар жағдайда;
2) клетте тұтқагерге және машинистке белгібергіш құралы және телефон
бар жағдайда;
Лифтер көтергіш құралда жұмыс істеген жағдайда, клетте лифтермен
бірге тұтқагер мен оқпаңгердің болуы міндетті емес.
Тұтқагер мен оқпаңгер ретінде 6 ай жұмыс істеген жұмыскерлер жұмыс
атқара алады. Сонымен бірге осы кәсіпке байланысты арнайы оқулардан өтіп, емтихан тапсырады.
1119. Оқпаңның көтерілу жерінде адамдардың өтуіне тыйым салынады. Шахтаның барлық жерінде бір бөлімнен екінші бөлімге өткен кезде арнайы торлар болады. Торлар ашық болғанда машинисте «тоқта» белгісі жанады.
Барлық қабылдау алаңдарында жүктерді айырбастау құрылымы адамдарды жоғарыға көтеру және төмен түсіру, сондай - ақ «бақылау» режимінде көтергіштің жұмыс істеу кезінде қосылуына жол бермейтін бұғаттағыш құрылысына ие болады.
Жоғарғы қабылдау алаңында шектеулері бар көтермелердің толық тоқтағанына дейін және ол іске қосылып тұрған кезде адамдардың оқпанға кіру мүмкіндігіне жол бермейтін гильоттинді типті есіктерді қолданыла алады.
«Тоқта» белгісі көтерілу жабдықтарда қолданылмайды, егер олар гильоттинді есіктермен жабдықталмаған болса.
1120. Фурнель арқылы вагондарда бетон немесе басқа да материалдарды көтеру, гильоттинді есіктермен жабдықталмаған көтермелі іске қосуға болмайды.
1121. Барлық қабылдау алаңдарда клеттерде жүк қандай мөлшерде қабылдана алатыны туралы мәліметі бар кесте қолданады.
Аударғыш клеттерде адамдарды тасымалдауға болады, егер арнайы құралдар болса. Ол құралдар адамдардың құламауын қамтамасыз етеді.
3 тарау. Қауға көтерме құралы
1122. Өзі аударыла алатын қауғаларда адамдарды түсіріп - көтеруге болады, егер блокировка бар болса. Ол қауғаның төменгі қабылдау алаңынан жоғары болмайды.
Қауғаны қабаттар мен тартылған жақтаулар арқылы өткізу арнайы бөлінген полктық – жұмысшы бақылайды.
1123. Қауғаларда адамдарды және жүктерді көтеру және түсіру кезінде:
1) қауғалар беттеген бағытта қозғалады, қауғаларда бағыттаушы болмаған жағдайда тек 20 метр қашықтықта қозғала алады. Ұңғымада көлдеңнен шығарылатын агрегаттарды жұмсаған кезде қашықтық 40 метрге дейін ұзартылады;
2) бағыттаушы рамкалар болмаған жағдайда және арнайы адамдарды құлаған заттардан қорғайтын зонттар болмаған кезде адамдарды қауғаларда тасымалдауға болмайды;
3) бір уақытта бір жұмыскер сақтандырғыш сөре арқылы жүктерді мен қауғаларды өткізу шараларды және жүгі бар қауғаларды қабылдауға тыйым салынады.
Кейбір апат немесе жөңдеу шараларын жүргізген жағдайда адамдарды беттейтін рамкалар болмаған кезде тасымалдауға болады:
1) қауғаның жүру шапшаңдығы бағанмен 0,3 м / с;
2) қауғаның жиегіндегі соңылау мен бағананың құрылыс элементтері 400 мм кем емес;
3) қауғаның үстіне сақтандыру шатыры орнатылады;
4) бағыттаушы рамка түсіру алаңына нық орнатылған, ал түсіру қақпақтары жабық;
5) төменгі қауғаларға жұмысшыларды отырғызу мен түсіру қабылдау алаңдарында арнайы баспалдақтар арқылы немесе тек қақпақтары жабық және тоқтап тұрған қауғаларда немесе қауғалар басқыштарында жүргізіледі;
6) аралық көкжиектер мне камераларда жұмысшыларды қауғаларға отырғызу мен түсіру серіппелі алаңдарда, ал сөрелермен керілген рамаларда, тек қауғалар тоқтап тұрған жағдайда жүргізіледі;
7) қауғалардың жиегінде тұрып болмаса жүкші қауғаларда көтеріліп - түсуге тыйым салынады;
8) түбі арқылы жүк түсіретін қауғаларда жүмысшыларды көшіріп түсіруге тыйым салынады;
9) көтерме қондырғылары сақтандыру құралымен жабдықталады;
10) көтерме қондырғылары белгі бергіш құралдарымен жабдықталады.
Жүктер мен адамдарды жоғарыға көтеру және төменге түсіру кезінде
қауғаларда қауғаның төменгі дүркілдің астында тиеу құрылғысы тұрған кезде қабаттағы дүркіл арқылы қауғаның өтуіне жол бермейтін бұғаттағыш құрылғылармен жабдықталған ұңғымалық көтергіш қондырғылар қолданылады.
Ұңғымалардағы бағаналардың тереңдігі 15 м болған жағдайда қауғаларда жұмысшыларды көтеріп - түсіру төмендегі шарттар арқылы іске асырылады:
1) көтерме қондырғыларында тұрақты ұңғыма діңі бар;
2) көтерме машиналарында жұмыс және сақтандыру тежеуіштері бар;
3) арқандар, тіркеме құрылғылар мен сигнал беру белгілері барлық
талапқа сай болады;
4) тақтайшамен жаппай қапталған бағаналрдың бөлімшелерінде қауғалар
кенжардың биіктігі 20 м дейін жіберілді, ал егер оқпанды ұңғылауда ұңғыма агрегаты қолданылса осы ара қашықтық 40 метрге дейін көбейді;
5) қауғаның қимылдау шапшаңдығы жол - жоба бойынша 6 м / с, ал жол -
жобасы 1 м / с;
6) сырқатты қауғамен жер үстіне тек сүйемелдеуішімен айырықша белгі
арқылы шығарады. Жүру шапшаңдығы қалыпты нормадан екі есе азаяды;
7) қауғаларға жұмысшыларды отырғызып – түсіру арқылы
горизонттарында лақтырмалы алаңдардан жүзеге асады;
8) түсіретін қауғалармен бағыттаушы рамалар арқылы жүргізуші
қақпақтарын қосатып сақтандыру құрылғылары бар көтергіш құралдар;
9) қауғаларға сөрелер арқылы және керілген рамалармен рұқсат беру
тағайындалған адаммен қадағаланады;
10) өздігінен аударғыш қауғаларда жұмысшыларды көтеріп – түсіру
төменгі қабылдау алаңында кедергі болатын блок тұрған жағдайда жасалады.
1124. Екі еселенген қауға көтерілісінде биіктігі орташа бағыттаушы арқаның аралығымен 300 мм – ден кем емес.
Бағанның тереңдігі 400 мм аса уақытша арқаңдар орналастырылады. Бұл қоңдырғылар керек емес, егер орташа бағыттаушы арқандар аралығындағы сақталу 250 + Н / З, мм – ден кем емес,
мұңда Н - оқпанның тереңдігі, м.
Жылжымалы қауғамен құбырлардың бөлшектері, коммуникация және бекітпе оқпаңдардың аралығындағы сақтау 400 мм кем емес;
Ұңғымадағы ағаш сөрелер мен бағыттаушы рамалар мен қауғалар аралығындағы саңғылау 100 мм - ден кем емес, соның ішінде нольдік және түсіру алаңдарында.
1125. Қауғалар жағдауының 100 мм – не дейін жүк тиелмейді. Жағдауында сақтандыру ұршықтары жоқ қауғаларды – ернеуден кемінде 40 мм биіктікте төмен түскен имекті ұстап тұру үшін әр жағынан екі құрылғыны пайдалануға болмайды.
Жыныстарды қауғалармен шығару кезінде баған қауғаларды рұқсатпен шығаратын жерде ғана ашады, сонымен қатар қақпақтар тек қауғалардың өтуі үшін ғана ашылады. Жыралардың құрылымы оқпанға жыныстардың немесе басқа заттардың қауғаларды түсіру кезінде түсуін болдырмайды.
1126. Қақпақтар ашық тұрған кезде қауғаларға құрал - жабдықтарды және арқанға асылған құрал - саймандарды тиеуге болмайды.
Шойын бекітпе мен материалдарды қауғасыз көтеріп - түсіру тек арнайы тіркемелер мен қауіпсіз конструкцияларда болады.
1127. Шошақ ернеулердегі қауғалардағы құрал - саймандарды баған арқылы көтеріп - түсіргенде арқанға байлайды.
1128. Қауғаларды жөнелтуден бұрын, оларды жайқалмауды болдыртпау салдарын жасайды.
Жұмыскерлер қауғалардың астында, олардың көтеріліп - түсірген кезінде болуға тыйым салынады.
Баған мен қауғаларды жөңдеу, тексеру жұмыстары тұрып тұрған қалыпта жасалады. Бұл ретте жөндеу жұмыстарын жүргізгеннен кейін, жұмысшылар арқанға немесе тіркеме жабдығына сақтандыру белдігі арқылы бекітіледі.
Кенжардағы қауғаларды тиеп, жөнелтуді белгі беріп, қабылдауға бақылау үшін арнайы жауапты тұлға тағайындалады.
Төменгі қабаттағы сөре - арбалары кең қойып, ойығымен өту кезінде қауғалармен жүк, машиналар соқтықпау үшін жүк тиейтін машиналар бағаннан өткен жағдайда шаралар қолданады.
1129. Баған арқылы жүктерді сауытсыз көтеріп - түсіру жұмыстарында жұмысшылар қауіпсіз жерге шығарылады, ал жүкті түсіру жұмыстары арнайы бақылаушы тұлға арқылы асырылады.
Қауғалардың тұтқалары олардың тетіктері немесе тетіктегі ауысты тығыны шүлдік диаметрінен 5 % астам тозған кезде ауыстыруға немесе жөндеуге жатады.
Қауғаның тіркеме жабдығы олардың қозғалыс кезінде ілмектері нық жобаның және өздігінен ашылмайтын құралмен жабдықталған.
Егер қауға мен кең жол арасындағы белгіленген саңылауды бұзатын эллипсті болса, онда қауға ауыстырылады.
1130. Бағанның құйысында қауғаның қақпағын, олар арқылы қауғалар өтетін және адамдар мен жүктерді көтеруді және түсіруді ұйымдастыру үшін жауапты тұлғаның нұсқауы бойынша орындалатын жағдайлардан басқа кезде ашуға болмайды. Жыралардың құрылымы оқпанға тау - кен массасы кесектерінің немесе басқа да заттардың түсуін болдырмайды.
1131. Қауғалардың қақпақтары ашық кезінде оған материалдар тиеуге тыйым салынады.
4 тарау. Клеттер
1132. Жұмысшыларды көтеріп - түсіру клеттерінде біріңғай металдан
жасалған ашылатын шатыр немесе жылуы бар шатыр және бірыңғай мықты еден болады. Еденде нық бекітілген алмалы - салмалы бөлшектерден аудармалы қақпақтар болуы мүмкін. Клеттің қабырғалары металмен қапталып, арнайы сақтаулар жасалады.
Клеттің қысқа жағында (қабырғасында) есіктер орнатылады, олар
жұмысшылардың қауіпсіздігі үшін орнатылады. Есіктердің конструкциясы клеттердің қозғалуы кезінде адамдардың шайқақтамауы алдын - ала қарастырған. Клеттердің есігі ішке ашылып, құлыппен жабылады. Құрылғыларды (лифтермен) сүйемелдейтін көтермелерге қызмет көрсету кезінде есіктерді көтермелердің ішінен орнатуға болады.
Клет есігінің жоғары жиегінен еденге дейінгі ұзындығы 1200 мм, ал
төменгі жиегі – 150 мм – ден кем болмайды. Клеттерде вагонеткаларды ұстап туратын стопорлар бекітіледі.
Ұзын өлшімді материалдармен ірі габаритты құрал - жабдықтарды
көтеріп – түсеретін аспалы жабдықтар, жүк және жүкпен адам таситын клеттердің клет астында болады, ал есік пен тосқауыл қоятын жабдықтар шешілмейді.
1133. Жоғарғы қабаттағы клет пен еденнің арасы негізгі өзекше
серіппесіз 1,9 м. Өзек серіппемен сақтандырғыш стақан арқылы қоршалады. Былайғы қабаттағы клеттердің биіктігі 1,8 м.
Әрбір этажда бір мезгілде клеттердегі адамдардың саны еденнің 1 м 2
пайдалы алаңына 5 адамға шағылады, ал ұңғыма қауғаларында 1 м 2 қауға түбіне шаққанда 4 адам.
Еден мен клет ылдиының шатыры арасы, орындықтармен жабдықталған
1,6 м – ден кем болмайды.
Орындықтармен жабдықталған ылдидағы клеттерде бір мезгілдегі
орналасқан адамдар саны арнаулы орындықтар санымен белгіленеді.
Клеттің қызмет жасау мерзімі шығарушы заводта тағайындалады.
Бос клеттердің бәсеңдеу тежелуі 50 м / с 2 - тан аспайды, ал толық
клеттердің бәсеңдеуі 6 м /с – тан аспайды.
1134. Адам және жүк таситын көтермелі қондырғысы бар клеттердің
қосқабатты тәуелсіз аспасы болады, олар жұмыс жасайтын және сақтандырғыш.
Көп арқанды көтермелерде сақтандырғыш аспалары болмауы мүмкін,
егер сауыт бекітпесі мен арқанның көтергіші екі жерде орнатылса.
Бір арқанды көтерменің қарсы салмағы сақтандырғыш аспасымен
жабдықталмайды.
5 тарау. Ұңғымалық шығырлар
1 параграф. Жалпы талаптар
1135. Баған ұңғымасын жабдықтандыруда шығырға жүктеп етіп
арқанның сылақ керілуі шығырдың техникалық мінездемесіне байланысты болады.
1136. Эксплуатациядағы жоба шығырларын басқа үлгідегі шығырларға
ауыстыру, сол жобаны жетілдірген мекемемен келісіледі.
1137. Ұңғымамен оқпанды тереңдетуде жұмыс істейтін шығырлардың
әрбіреуі номермен белгіленеді. Ғимаратта егер бірнеше шығырлар болса, белгілер әрбір шығырға және әр үйдің есігіне жазылады.
1138. Ұңғымалық шығырлар үшін даңғырағы көп қатарлы орама арқаны
қолданылады, бұл ретте ребордының биіктігі 1,5 диаметрден аспайды. Құтқарушы баспалдақты шығырлар үшін ребордының биіктігі арқанның
2,5 диаметрінен кем болмайды.
1139. Ұңғымалық шығырларды орнату алдында бөлшектейді, негізі
түйіндер (рама, даңғыра, редуктор, теңеу жүйесі және тағы басқалар) шығарушы заутының эксплуатация беру ережесіне байланысты сыртқы тексеріске түседі. Тексерістен кейінгі шығарылған шығырлардың зақымдықтары тез арада жойылады.
1140. Монтаждау жұмыстарынан кейін шығырлар аттестациядан өткен
мекеменің сынағында байқалады. Сынақтар шығарушы заводтың эксплуатацияға тапсыру ережесіне сай және «Шахтадағы көтерме қондырғыларын сынақтан өткізу, жөндеу жұмыстары бойынша басшылыққа» сай болады.
1141. Шығырларды эксплуатацияға қабылдау комиссия мүшелері арқылы
және шахтаның бас механигі басшыларымен атқарылады.
1142. Ұңғымалық шығырлардың жұмыс істеу мерзімі оның
төлқұжатында көрсетіледі.
1143. Шығырлардың редукторына құйылатын май сорттары және
электрогидравликалық итергіштер, эксплуатация бойынша заводтың ережесіне сай келеді.
Редуктордағы және гидравликалық итергіштегі май мөлшері көтеріп –
түсіру жұмыстарының алдында және шығырларды тексерістен өткізу кезінде тексеріледі.
1144. Шығырлардың жұмыс жасау мерзімі заводтың эксплуатацияға беру
ережесінде көрсетіледі.
1145. Шығырлардың барлық айналатын бөлшіктері сақтандырғыш
тосқауылдармен қапталады.
1146. Шығырдың дағдарысында арқанды шығару, бекіту үшін жабдықтар
қарастырылады.
1147. Шығырларды басқару бөлшектері (кнопкалар, педальдер және тағы
басқалары) қолайлы және қауіпсіз басқару үшін алшаң орналастырылады.
1148. Дағыраға жаңа арқанды асқанда шығырлар келесі талаптарға сай
болады:
1) оның белағаш айналымына тыйым салынады;
2) дағыраның белағашы арқанға көлденең қойылып, шығырдың
дағырасына қатар қойылады;
3) дағыраға арқанды орау шығырдың тоқтап тұрған кезінде асырылады;
4) арқанды майыстыруға, бүктеуге болмайды, себебі арқан бұзылуы
мүмкін;
5) арқанның ұшына жұмсақ сымнан көлемі 5 дм – ден кем емес бандаж
жапсырылады. Көтерме арқаның екі жағы электросваркамен бекітіледі;
6) арқанның сымдары сынбауы үшін, тіркеме құрылғыларымен дағыраға
тіркелген кезде, шығырдың үшкір жиегі доғаланады. Арқанның доғалану радиусы 1,5 дм – ден кем емес;
7) арқандарды ұңғымалық шығырларға көмекші шкивтер арқылы асқанда
арқандардың диаметрі шкивтер диаметріне қарғанда 20 дм – ден кем болмайды.
1149. Дағыраға барабанды байлағанда, шығырдағы арқандардың арасына
прокладка салынады.
Болаттан жасалған прокладкалардың қалыңдығы бір - біріне 80 - 100 мм
саңылаумен немесе бір - біріне бетпе - бет қойылады. Прокладкалардың ұзыңдығы шығырдың дағырасына сай болады.
Егер дағыра шығырына арқан орамасын тергенде 85 % болса
прокладкаларға орнатуға тыйым салынады.
Дағыра шығырына арқанды бекіткенде, дағыраның реборды арқылы
арқан бұзылмайды керек және өткір жиегімен бүктетілмейді.
Дағыраның валына арқанды бекітпеуге шен қойылады. Арнайы
қарастырылған құрылғыға арқан кем дегенде 3 жимкамен бекітіледі.
Арқаның керілуін азайту үшін дағыраға бекітілген жерде орама қабатын 5
есеге дейін азайтады.
1150. Ұңғымалық шығырларды тексеру:
1) көтеріп - түсіру жұмысшыларының алдында және күнделікті тексеру
жұмысын кезекпен электослесарь тексереді;
2) аптасына бір рет көтерме жұмыстарының механигі жүргізеді;
3) айына бір рет шахтаның бас механигі жүргізеді.
Тексеру жұмыстарының қорытындысы арнайы «Ұңғымалық шығырлар
мен олардың арқандарын тексеру кітабына» жазылады.
2 параграф. Шахталар мен жер үстінде шығырларды орнату
1151. Дағыра мен шкивтердегі арқанның ауытқу бұрышы 2 ° 30
аспайтындай етіп ұңғымалық шығырларға орнатылады. Шығырлардың еркін түсіруін арқанның жантайма бұрышының ішегі қамтамасыз етеді. Ұңғымалық шығырлар арқандарының ұзындығы шексіз болады. Арқандар өтетін ойықтар әр түрлі атмосфералық тұнбалардан құтқарылады.
1152. Жер үсті ұңғымалық шығырлар жылжымалы қызмет атқарады.
Жылжымалы күйдегі шығыр рамаларына контейнер орналастыруға болады. Инвертарлы мекен - жайда, өрт қауіпсіздігі, жылу изоляциялары талаптарына сай келетін жайларда шығырларды қолдануға болмайды.
1153. Ұңғымалық шығырлардың тұратын орны ауа райы аймағына сай
келіп, шығырлардың жұмысты бірқалыпты істеу режімін қамтамасыз етеді.
1154. Контейнер үлгісіндегі жерлерде. Өткелдің көлемімен есіктің
биіктігі 2 м - ден кем болмауы тиіс, есіктің ені 0,8 м – ден кем болмайды. Жалғыз адамды жұмыс орнына өту енін 0,7 м – ге дейін азайтуға болады, ал құрылыс конструкциясы мен жабдықтардың арасын жергілікті тартылуды құрған 0,6 м – ге дейін азайтуға болады. Жабдық пен қабырғаның арасындағы ең кіші ара қашықтықтың өту жолдарының болмау кезінде 0,4 м болады.
1155. Шығырлардың тұратын жеріндегі еден шамасындағы жарықтың
25 люкстен кем емес.
1156. Шығырдың тұратын жерлерін басқа жабық заттармен толтыруға
болмайды. Онда жанармайды сақтамайды.
Шығыр сақталатын әр бөлмеде өрт қауіпсіздігіне қарсы пайдаланатын
заттар және жобаға сай құрал - саймандар бар.
1157. Шығырлар тұрған бөлме құлыпқа жабылады. Онда шығырларды
жөндеп - тексеретін тұлғаларға кіруге болмайды.
1158. Көлденең тереңдетпе арқылы жасалатын оқпанды тереңдетуге
шығырлар стационарлық сөрелерде, жұмыс, желдететін немесе көлдеңнен тереңдететін, оймаларды, кең үңгірлерде орналасырады. Шығырларды орналастыратын жерге жұмысшаларға еркін кіріп - шығуға болады. Стационарлық сөрелерде шығырлар жабудың астында орналастырылады (сөренің төменгі қабатында).
1159. Жұмысшылардың әрдайым болатын стационарлық сөрелерінде
адамдар мен транспорт жүретін , кен қазбаларында, биіктігі 1,6 м – ден кем емес металдан жасалған тормен шығырлар қоршалады.
1160. Шығыр арасы өтуін қамтамасыз ету шартымен кең үңгірлер көммі
анықталады. Шығыр бөлшектері мен түйіндерін тасымалдау, бірақ 800 мм – ден кем болмайды. Кен үгір қабырғасы жағынан 500 мм – ден кем емес монтажды өту қалдырылады. Монтаждауға, тексеру, жөндеу жұмыстары үшін еркін кеңістіктіқажет етпейтін жағынан шығырдың фундаментін тығыз орналастыруға болады.
1161. Сөрелерде, оймаларда, кең үңгірлерде немесе кен қазбаларында
орналастырылған ұңғымалық шығыр жарықпен қамтамасыз етіледі. Орналастырылған жерлердегі жарық беру нормасы еденнің шамасымен
25 люктен кем емес.
3 параграф. Шығырдың фундаменті
1162. Ашып - жинау немесе монолитті фундаменттерде ұңғымалық
шығырлар орналастырылады. Шығырларды кен қабаттарында орналастырғанда қарнақтардың көмегімен шығырларды фундаментсіз орналастыруға болады.
Шығыр даңғырасы астынан жер асты шахта суларын иелеу бойынша іс-шаралар жүргізіледі. Инвентарлы темірбетонды кен бөлігінде ұңғымалық шығырлар жылжымалы қалпында орналастырылады.
1163. Жергілікті жағдайларға байланысты грунт мінездемесінде сай
моналитті бетоннан жасалған фундаменттің жұмыс сызбалары құрылыс тапсырмалары негізінде, шығырлар шығаратын заводтардың фундаменттерінде жасалады. Ашып - жинау конструкциясының фундаменті жоба бойынша жасалады.
1164. Фундаменттің жоғары белгісі мен кен бөлігінің инвнторы еденнің
жоспарлы белгісімен жоғары немесе қазба жобасынан 200 м – ден кем.
1165. Бағанның дұрыс орналасуына, дің шкивіне бағытталған осьіне сай
келуіне байланысты фундаменттер тексеріледі.
Бетонның сапасын тексерген сараптамалық қорытындылар берген актілер
фундаменттерді жасағанда құрылады.
1166. Шығырларды эксплуатацияға жібергенде, фундаменттер жүйелі
түрде тексеріледі, соның ішінде, экстремалды динамикалық арту және бастапқы арту жұмыстары кезінде орнатылады.
Фундаменттерді тексеру жұмыстары жалақамтанған жерде жүргізіледі. Фундаменттегі жарықтармен бар бағыттағы созылмалы фундаментінен
болттарға баса назар аударылады. Шығырлардың жүктеме астында жұмыс барысында бірнеше тәулік бойы әрбір ауысым сайын азын - аулақ жарықтар фундаменттің болмысын анықталып белгі соғылады. Жарық табылған жағдайда фундаментті бекіту бойынша шаралар атқарылады.
4 параграф. Тежегіштер мен стопорлық жабдықтар
1167. Ұңғымалық шығырларды маневрлық және тәуелсіз жүргізушісі бар
сақтандырғыш тежегіштері және стопорлық жабдықтар бар. Жүк немесе серіппелі жетекті құдық түріндегі сақтандырғыш және маневрлік тежеуіштердің іске қосылатын бөлігі.
1168. Ұңғымалық шығырларды сақтандырғыш тежегіш, қал тежегіші
және стонорлық жабдықтарды қолмен басқару арқылы қолданылады.
1169. Маневрлық және сақтандырғыш тежегіштер әрбіреуі екі еселенген
мезетті қамтамасыз етеді.
1170. Электрлік жүргізушісі бар шығырлар сақтандырғыш тежегішімен
екі тежегіші жұмыс істеп, двигатель тоқтан өшіріледі.
1171. Жұмысшыларды жарақаттан сақтайтын және әр түрлі заттардың
түсуіне кедергі жасайтын жүкті сақтандырғыш тежегіштерде қорғалыс болады. Жүкті сақтандырғыш тежегішімен шығырдың толық тоқтаған жағдайда еденге дейін ара қашықтық 150 мм – ді құрайды. Жүк пен жақын орналасқан бөлшектер немесе фундамент арасындағы саңылау 100 мм – ден кем емес.
1172. Ұңғымалық шығырдың стопорлық жабдығында механикалық
жүргізуші болады, ал құтқарушы баспалдақтың шығырларындағы стопорлық жабдық қолмен басқарылады.
1173. Стопорлық жабдық қосылып тұрғанда шығырға ілінген жүк екі
тежегішпен ұсталады. Моневрлық операциялар сақталғанда стопорлық жабдық және даңғыраның қозғалыссыз қалпында жүкті көтерер алдында қосылады. Стопорлық жабдықтың сөндірілу кезінде жүкті түсіру іске асырылады.
5 параграф. Жүргізуші
1174. Ұңғымалық шығырларда механикалық жүргізуші бар (электрлік
немесе қысымдық), құтқарушы баспалдақтар аспасы үшін шығырлар құранды жүргізуші (механикалық және қолмен жасалатын).
Көмекші операцияларды орындау кезінде шығырлардың қол жүргізуін
қолдану және құтқарушы баспалдақтар аспасы үшін тереңдігі 70 м оқпанды ұңғылау қолданылады. Сонымен қатар құтқарушы баспалдақтар аспасы үшін шығырлар тежегішпен жабдықталады.
1175. Даңғырасы 0,15 м / c – ден көп емес соңғы орама қабаты арқанның түзу жылдамдығын ұңғымалық шығырдың механикалық жүргізушісін қамтамасыз етеді, ал шығырдың сақтандырғыш баспалдағы – 0,35 м / c – тен көп емес.
1176. Көтеріп - түсіру операцияларынан бұрын шығырлардың қосу
аппаратына кернеу беріліп, аяқталғанда тоқтатылады.
1177. Салмақ арқылы шығырлардағы жүкті түсіруге болмайды.
6 параграф. Контрольді - өлшеуіш аппаратура және қорғаушы – блок жабдығы
1178. Электрожүргізушісі бар ұңғымалық шығырларды:
1) шкаласына қызыл сызық жүргізілген апмерметр, жүктеменің соңғы
көрсеткішін белгілейді;
2) токтың кернеуін бақылайтын вольтметр;
3) сақтандырғын тежегішті қысыммен тежейтін шығырлар үшін
манометр;
4) нольдік және максималды қорғау.
1179. Қысымды жүргүзушісі бар ұңғымалық шығырларда:
1) манометр;
2) блокировка, қысым двигателін сөндіруге және соқтыратын және
қысылған ауаның қысым төмендегенде тежегіш салуына қарай.
1180. Ұңғымалық шығырлар эксплуатацияға тапсырылмас бұрын
арқанды бақылап керу жабдықтарымен жабдықталады.
1181. Арқандарды кергенде бақылау жабдығы мына талаптарға сай
болады:
1) арқанның қозғалысы кезінде үздіксіз бақылау жасау;
2) арқанның керілуі 10 % не көтеріліп не төмендеп кеткен жағдайды
шығырдың автоматты түрде өтуі.
1182. Шығырлардың басқару сызбасында блокировка бар, ол көтерілу
бағанада қосылуға жол бермейді.
1183. Ұңғымалық шығырлардың блокировкалары:
1) сақтандырғыш тежегішін салғанда двигательдің қосылуы;
2) стопорлық құралды түсіру бағынында двигательдің қосылуы;
3) стопорлық жабдықтардың артқа тасталған кезінде двигательдің
көтерме бағынында қосылуы;
4) жүк көтермесі 10 т – дан асатын шығырлар үшін ескірген
колодкалардың сақтандырғыш тежегішін.
1184. Егер қалыптаманың арқаны бір мезгілде бағытталса, қалыптаманы
түсіруде қорғаныс жұмыстары қарастырылады.
1185. Арқанның статикалық керілісі 10 тс артық және электрлік
жүргізушісі бар шығырларда эксплуатацияға дайындау кезінде жылдамдығы асырмау апаратымен сақтандырылады.
Достарыңызбен бөлісу: |