Оқытушының жетекшілігімен студенттің өзіндік жұмысы (ожсөЖ) – 15 сағат Емтихан – IІІ -ші семестрде

1. 
   Кіші мектеп жасындағы оқушыларды адамгершілікке тәрбиелеудің қазіргі мазмұнын және қазіргі заман талаптарына сәйкес адамгершілік тәрбиелеудің әдістерін анықтау.
   
2. 
   Кіші мектеп жасындағы оқушыларды адамгершілікке тәрбиелеудің ерекшеліктерін талдау.
   
3. 
   Адамгершілік тәрбиесінің міндеттерін жүзеге асыруға мұғалімді даярлау жолдарын анықтау.
   
4. 
   Кіші мектеп жасындағы оқушыларды адамгершілікке тәрбиелеудің таңдалған формалары, әдістері және құралдарының тиімділігін эксперимент жүзінде тексеру.
   
5. 
   Кіші мектеп жасындағы оқушыларды адамгершілікке тәрбиелеуді жүзеге асыруда ұсыныстар даярлау.
   

Курстық жұмыс тапсырылғаннан кейін жетекшісі пікір жазады. Курстық жұмысьың сапасын талдау объектісі – жұмыс барысында алынған теориялық және практикалық жаңалықтардығ жиынтығы.

• 
  зерттеудің нәтижелері оқыту мен тәрбиелеудің ғылымда бар тұжырымдамаларын, идеяларын, тұрғыларын толықтырады, дамытады;
  
• 
  зерттеудің нәтижелері дидактика, тәрбие теориясындағы кейбір қағидаларды нақтылайды;
  
• 
  зерттеудің нәтижелері осы саладағы бар теориялық қағидаларды қайталайды.
  

• 
  алынған нәтижелерді практикаға, оқу-тәрбие процесіне, оқыту әдістемесіне ендіру;
  
• 
  зерттеу нәтижелері жеке-әдістемелік сұрақтарды, тәрбие тәсілдері мен әдістерін шешуде маңызды болып табылады.
  

1. 
   Егер ақпарат көзінің авторы белгілі болса, онда алдымен оның фамилиясы, кейін инициалдары жазылады:
   

2. 
   Егер авторлар екеу немесе үшеу болса, онда авторлардың барлығы инициалдарымен кітапта орналасуы бойынша көрсетіледі:
   

3. 
   Егер авторлар үшеуден көп болса, онда тек бірінші автордың фамилиясы және т.б. деген сөзбен тіркеле көрсетіледі:
   

4. 
   Егер ақпарат көзінде қосымша мәліметтер (оқу құралы, оқулық, еңбектер жинағы, шолу, ғалым жазбалары) болса, онда негізгі атауынан кейін қос нүкте қойылып, бас әріппен қосымша мәліметтер беріледі:
   

5. 
   Егер ақпарат көзі жалпы редакциядан (редакциясын басқарған) шыққан болса, онда ақпарат көзінің атауынан кейін бір қиғаш сызық (/) қойылады және әріптен кейін жазылады: /Жалпы ред.басқарған немесе Ред.басқарған. Содан соң – редактордың фамилиясы және инициалдары беріледі. Егер редакторы немесе құрастырушысы көрсетілсе, онда бұнда да бір қиғаш сызық (/) қойылады және бас әріппен жазылады: /Ред. немесе Құраст. Содан соң – редактордың немесе өқрастырушының фамилиясы және инициалдары беріледі.
   

6. 
   Егер сілтеме белгілі бір мақалаға (әңгіме) берілсе, ал ол мақала сол автордың басқа шығармаларының ішінде болып, олардың бәрі бір кітапта орналасса, онда автор фамилиясы және инициалдарынан кейін мақала (әңгіме) атауы беріледі де екі қиғаш сызық (//) қойылып, ақпарат көзінің барлық библиографиялық мәліметтері беріледі:
   

7. 
   Көптомдық басылымдарды жазуда автордың фамилиясы және инициалдарынан кейін былай жазылады: Шығ..жинағы немесе Шығ., қос нүкте қойылып, томның саны көрсетіледі: 3 т., 10 т.
   
8. 
   Басылымның реттік нөмірі былай жазылады: 5-ші басылым; 2-ші басылым, толықтырылған; 3-ші басылым, түзетулер енгізілген.
   
9. 
   Баспадан шыққан жері – міндетті библиографиялық элемент – атау септігі формасында беріледі: Алматы – А.; Астана –Ас.; Москва – М.; Ленинград – Л.; Санкт-Петербург – Спб.; Лондон - L.; Нью-Йорк –N.Y .
   
10. 
    Баспадан шыққан жылы «ж.» әріпінсіз толық көрсетіледі: 2004.
    
11. 
    Газет, журналдардан алынған ақпараттар былай көрсетіледі: автордың фамилиясы және инициалдары, мақала атауы, содан соң екі қиғаш сызық (//) қойылып, газет, журналдың атауы, нүкте, тире, жылы, нүкте, тире, журнал нөмірі (егер газеттен алынған болса, газеттің шыққан күні), нүкте, тире, беті, нүкте.
    

1. 
   Виноградова Н.А. Методические рекомендации по выполнению письменных работ (для учащихся школ, студентов колледжей, ВУЗов). – М., 1999, с. 62.
   
2. 
   Скаткин М.Н. Методология и методы педагогических исследований. – М., 1986.
   
3. 
   Бабанский Ю.К. Проблемы повышения эффективности педагогических исследований. – М., 1992.
   
4. 
   Загвязинский В.И. Методология и методика дидактических исследований. – М., 1981.
   
5. 
   Загвязинский В.И. Учитель как исследователь. – М., 1980.
   

2. Дипломдық жұмысты орындау әдісі.

Дипломдық жұмысты жазған жағдайда студент жұмысында жеке үйлесімдер болуы керек, әсіресе оқуға дайындық, қабілет, оның дербестік деңгейі, инициативалары. Ғылыми жетекшіден кеңес алуға кездесуге кесте құру керек. Студент өзіне жүктелген үлкен жұмыстарды белгілеуі қажет, ғылыми жетекшілер белгілеген жоспар қорытындыларынан ақпарат беріп отыруы керек.

Студенттің дипломды орындау барысында жетекші әрбір кезең қорытындыларын, оның дербестік зерттеу жұмыстарын тексереді, дипломанттың алдағы іс-әрекеттерінің мазмұны туралы нақты жарғы береді, кейін бөлім бойынша жай жазған қағазды оқиды, олардың қайта жұмыстауына кеңес береді, әрбір кезеңнің қорытындысы бойынша студенттің жұмысын талқылайды. Кезеңнің соңында ғылыми жетекші қолмен жазып аяқтаған мәліметтерді тексереді, жұмысқа шақыру қағаздарын құрады, кафедра мен оқу кеңесінің факультетіне дипломды қорғауға дайындығын жариялайды.

Жоғары оқу орындарында дипломдық жұмысты қорғау кезеңі келесі талаптар бойынша:

• 
  аяқталған дипломдық жұмысқа студент қолын қояды және жетекшіге ұсынылады. Ол қарап болғаннан кейін ғылыми жетекші өзінің жазу бөлімімен бірге дипломды кафедра меңгерушісіне ұсынады;
  
• 
  жұмысты қорғау үшін жасалған мінездеме болу керек. Жетекшілері осы мәліметтің негізіне сүйене отырып, жұмысты қорғауға болатындығы туралы шешеді, осы бойынша дипломдық жобаға сәйкес келетін жазуларды жасайды;
  
• 
  қорғауға ұсынылған дипломдық жұмыс декандарға рецензиялауға жіберіледі. Рецензиялаушы құрамы кафедра меңгерушісінің ұсынысы бойынша оқытушылармен анықталады. Рецензияға өндіріс мамандары және ғылыми мекемелердің, жоғары оқу орындарының немесе басқа мекемелердің профессорлары ұсынылады, егер олар осы кафедрада жұмыс жасамайтын болса;
  
• 
  декан рецензияға сәйкес келетін кафедра меңгерушісімен таныстырады, диплом қорғаушы студентті және дипломдық жұмысты қорғау үшін МЕК рецензиясына бағыттайды.
  

Дипломдық жұмысты қорғағанда тақырыптың өзектілігі, мазмұны ескеріліп қана қоймайды, сонымен қатар зерттеу жұмысының нәтижесі, студенттердің ғылыми конференцияға қатысуы ескеріледі. Ғылыми жетекші диплом қорғаушыға зерттеудің нәтижесін іс-жүзінде асыруға көмектеседі.

Жетекші дипломды қорғау кезінде қатысып, оның сапалы да қазіргі заман талабына сай орындалуына жауап береді. Бірақта қандай жағдай болмаса да дипломант студенттің жауапкершілігі алынбайды. Дипломдық жұмысты басшылыққа алғанда педагогика және әдістемелі үйрету кезінде белгілі бір қиындықтар кездеседі.

Студенттің жұмысын 2 ғылыми жетекші басқарады - педагогика және әдістеме кафедрасының мұғалімдері. Кейбір жағдайда кеңестер мен психология маманы қажет болады, іс жүзінде кей жағдайда ғылыми жетекшілердің арасында келіспеушіліктер болады.

Бұл қиындықтардан құтылу үшін келесі ұстанымдарды ескеру қажет: диплом қорғайтын студентке кеңес бермес бұрын, ғылыми жетекшілер мәселенің бағытын, зерттеу пәнін, сол мәселені шешу кезінде қандай жоспар шешілуі мүмкіндігін, әдістемелік негіз барысында психологиялық, педагогикалық қандай теориялар болуы мүмкіндігін алдын-ала келісіп алуы қажет.

Біздің университеттің практикасында педагогика-психология бойынша ғылыми зерттеу жұмысы барысында студенттер қандайда болмасын бір проблеманың негізін зерттейді. Әдістемені оқыту бойынша курстық жұмыс, кейін дипломдық жұмыс жүргізілген зерттеуді жалғастыру және аяқтау болып табылады. Егер студент дипломдық жұмыстың тақырыбын бітірер алдында қарастыратын болса, ғылыми жетекшілер дипломдық жұмыстың жалпы жоспарын құруға көмектеседі. Дипломдық жұмысшы аяқтар кезінде ғылыми жетекшілер дипломдық шығарманы тексереді және біріккен шақыруларды құрайды.

2. Дипломдық жұмысты орындау әдісі.

Дипломдық жұмыс өзіндік ғылыми зерттеу; нәтижесі әдістерді комплексті түрде қолданғанда ғана белгілі болуы мүмкін. Сондықтанда дипломдық жұмыстың ғылыми деңгейі курстық жұмыстан жоғары тұрады. Басқа жағдайда олар кондидаттық дисертацияның бір бөлігі болып қалыптасады. Соған сәйкес әзірлік дипломантқа өздігінен келмейді, оған методологиялық негізі қалыптасуы және процедура, ғылыми педагогикалық зерттеудің әдістемесін үйрену қажет. Психологиялық педагогикалық тәртіпті төменгі курстарда студенттер әдебиет көздерінен, педагогикалық бақылау әдістерінен, әңгімелесулерді өткізумен, анкета, тест өткізу кезінде үйренеді. Олар өз әрекеттеріндегі объекті білім жүйесін педагогикалық процесте үйренеді. Тәжіриже көрсеткендей, дипломант үшін қиыншылық оның таңдап алған проблемасын зерттеудегі әдіснамалық негіздер болып табылады. Сондықтанда ғылыми жетекші дипломанттармен кеңесуді, олардың тақырыбына байлалыста әдіснамадағы белгілі сұрақтар бойынша жүргізіледі. Ғылыми жетекшінің басшылығы бойынша студенттер зерттеу әдестемесі мен процедураны игереді. Студенттің аяқталған жұмысының нәтижесі саналы болуы, оның жазу кезіндегі әзірлігінің кезең бойынша жүруінде екеніне көзін жеткізу қажет.

Сондықтанда студентпен біріге отырып, оның дипломандық жұмысының жүйелі ғылыми болуын қадағалау керек.

Дипломдық жұмыста студенттердің жан-жақты ғылыми әрекеті комплексті түрде әдеби көздерге теориялық анализ жасау, педагогикалық тәжірибені беру мектеп практикасына ғылыми әдістемелік нұсқауды енгізу, зерттеу нәтижесін өңдеу.

Дипломның ғылыми деңгейі көбіне дипломанттық қиын болмаса да бір ғылыми педагогикалық зерттеудің басқа әдістерімен эксперимент жасауына тәуелді. Бұдан шығатыны педагогика курсының педагогикалық эксперименттер нәтижесіне студент тереңірек үңіледі. Мысалға келтірілген кезеңдері және ғылыми-педагогикалық зерттеулердің жан-жақты әдістері төмендегі кестеде көрсетілген.

Дипломдық жұмысты орындау әдісі және сызба-бағдарламасы

Курстық және дипломдық жұмыстарды орындауда әдістеме бойынша мысалға келтірілген курстық және дипломдық жұмыстың процедура және орындау әдістемесінен әдістемелік ұсыныстары жалпы талаптың мақсатын қамтамасыз етеді, мұғалімдердің, студенттердің жұмыстарын, оларға көмектесу кезеңдерін.

Кезеңдер, жұмысты орындау әдісі мен пішінінің құрамын жалпы жарнама сапаларымен қарастыру керек, есеп бойынша әрбір тақырыпқа бөлек-бөлек басшылықпен ғылыми жетекшіге студент нақты жоспар құрады. Курстық және дипломдық жұмысқа деген негізгі нормативті талаптарға негіз болып табылатын құжат Қазақстан Республикасының білім берудің ұлттық моделдерін құру және қалыптастырудан шығады.

«Білім беру туралы заң (1990)», «Мемлекеттік бағдарламасы», «Білім беру» (2000) «Қазақстан Республикасының ғылыми және ғылыми технологиялық саяси концепция» (2000).

Болашақ мұғалімдердің курстық және дипломдық жұмысынынң негізгі күштеушілерін біз жүргізу жағдайларымен де басқардық «Педагогикалық білім беру концепциясы», АГУ Абай атындағы педагогика кафедрасының оқутушыларымен өңделген. Сондай-ақ, курстық және дипломдық жұмыстар басқа ғылыми-зерттеу әрекеттерінің формаларымен қабілеттендіріледі, болашақ мұғалімдердің зерттеу мәдениеттерінің негізін қалыптсатырады.
Дәріс 30. Дипломдық жұмыстарды орындау әдістемесі.

1. Курстық және дипломдық жұмыстың негізі ретінде мұғалімнің мәдени шығармашылық зерттеулерінің қалыптасуы және ұйымдастыру әдістері.

2. Дипломдық жұмыстың мақсаты

1. Курстық және дипломдық жұмыстың негізі ретінде мұғалімнің мәдени шығармашылық зерттеулерінің қалыптасуы және ұйымдастыру әдістері.

Мұғалімнің негізгі зерттеу мәдениеті болашақ мамандарды жоғары деңгейде дайындау процесінде қалыптасады. Жоғары оқу орындарында студенттерді ғылыми-зерттеу жұмыстарына қалыптастыруға ұйымдастырушылық-педагогикалық тәжірибелербіршама жинақталды. Университеттің білім беру мазмұны, бастапқы білімдерімен ұштасып, болашақ мұғалімдердің теориялық-әдістемелік дайындығына көмек береді. Өзіндік жұмыстарға бөлінген сағаттардың көбеюі, студенттің танымдық өзбетілігін және олардың әдебиет көздерімен жұмыс істеу дағдысын қалыптастырады. Жоғары оқу орнында білім беру процесіндегі интенсификация тәрбиедегі мотивациялық бағытталуға негізделіп, танымдық және жоғары іс-әрекет әдістерінің қалыптасуы. Жооғары оқу орнындағы білім беру процесі өзіндік білімін жетілдіру және ғылыми зерттеу жұмыстарымен байланысты. Болашақ мұғалім кадрлары дайындауда мынадай зерттеу жұмыстары өткізіледі: баяндама, реферат, педагогикалық тапсырмаларды шешу, педагогикалық практикадағы шағын зерттеулер және т.б. Болашақ мұғалімдердің ғылыми зерттеу түрлерінің ең жоғары формасы курстық және дипломдық жұмыс. Бір жыл ішіндегі нақты тақырыппен жұмыс жасау, ал дипломдық жұмыспен 2-3 жыл аралығындағы оқу бітіруші студенттерге өздері зерттейтін мәселенің тек теориялық жағымен танысып қоймай, сондай-ақ практикалық жағынұштастырып, ғылыми-педагогикалық зерттеулердің негізгі әдістерін меңгеруі өте маңызды. Осы уақытқа шейін курстық және дипломдық жұмыстарға байланысты талаптар педагогикалық дисциплинаға, яғни ғылыми-зерттеу әрекетінің осы түрлеріндегі дайындығы және жетекшілігі әдістердің педагогикалық әдебиеттерде жеткілікті дәрежеде емес екендігін көрсетеді. Курстық жұмысты жазу үлгісі студенттердің ғылыми-зерттеу әрекетінің ке»бір қателіктерін атап көрсетеді. Студенттер оқу жоспары бойынша жоғары оқу орнындағы оқыған жылдары 3-4 курстық жұмыс дайындайды.

Педагогикалық жоғары оқу орнындағы дипломдық жұмыстағы жетекшіліктің кейбір кемшіліктері бар. Дипломдық жұмыстар бүгінгі күнге дейін оқу процесіндегі негізгі орынды алмайды. Бірақ студент дипломдық жұмыстың жоспарымен көп жұмыстанады, теориясын меңгеруге байланысты, өте мазмұнды қорытынды күтуге болады, практикалық өзара байланыс ғылыми-педагогикалық зерттеудің әдістерін және процестерін игереді. Сондай-ақ жоғарыда келтірілген куртық жұмысқа байланысты кемшіліктер дипломдық жұмыстың жоспарына сай келеді.

• 
  актематизация, мамандық бойынша теориялық және практикалық білімдерінің кеңеюі және толықтырылуы, нақты ғылыми тапсырмаларды шешуде техникалық экономикалық және өнеркәсіптік тапсырмаларды, сондай-ақ мәдени ұйымдастырушылық тапсырмаларды шешуде қолданылады;
  
• 
  өзіндік жұмысты жүргізудегі дағдылардың дамуы, зерттеу әдістерін меңгеруде және дипломдық жұмыстағы мәселелер мен сұрақтардың жауаптарын өңдеудегі эксперименталды жұмыстар.